• Door naar de hoofd inhoud
  • Skip to secondary menu
  • Spring naar de eerste sidebar
  • Spring naar de voettekst

Boeddhistisch Dagblad

Ontwart en ontwikkelt

Header Rechts

Veertiende jaargang

Zoek op deze site

  • Home
  • Agenda
    • Geef je activiteit door
  • Columns
    • Andre Baets
    • Dharmapelgrim
    • Bertjan Oosterbeek
    • Dick Verstegen
    • Edel Maex
    • Emmaho
    • Goff Smeets
    • Hans van Dam
    • Jana Verboom
    • Joop Hoek
    • Jules Prast
    • Paul de Blot
    • Rob van Boven en Luuk Mur
    • Ronald Hermsen
    • Theo Niessen
    • Xavier Vandeputte
    • Zeshin van der Plas
  • Nieuws
  • Contact
    • Steun het BD
    • Mailinglijst
  • Series
    • Boeddha in de Linie
    • De werkplaats
    • Recepten
    • De Linji Lu
    • De Poortloze Poort
    • Denkers en doeners
    • De Oude Cheng
    • Meester Tja en de Tao van Niet-Weten – alle links
    • Fabels door Goff
    • Cartoons van Ardan
    • Tekeningen Sodis Vita
    • De derwisj en de dwaas
  • Over ons
    • Redactiestatuut van het Boeddhistisch Dagblad
    • Redactieformule van het Boeddhistisch Dagblad
  • Privacy

Home » Achtergronden » Heeft een hersendode nog steeds gevoel, is er een hoger bewustzijn?

Heeft een hersendode nog steeds gevoel, is er een hoger bewustzijn?

25 april 2025 door de redactie

Wanneer hersendode mensen op de operatietafel liggen om geopereerd te worden, gebeurt het in 75% van de gevallen dat ze spontane defensieve reacties maken met hun armen en benen. Sommigen slaan hun armen voor hun borst in een beschermend gebaar, anderen gaan zelfs een beetje staan. Het komt ook voor dat ze helemaal rechtop gaan zitten, hun verzorger stevig vastpakken of zelfs om zich heen slaan en gorgelende geluiden maken. Ook de bloeddruk en hartslag gaan omhoog. Volgens de aanwezige operatieassistenten is het elke keer weer eng: het went nooit! Er zijn zelfs voorbeelden van operatieassistenten die zo bang zijn dat ze hun beroep hebben opgegeven.

De defensieve bewegingen van donoren die op het punt staan geopereerd te worden, worden “Lazarus-Reflex” genoemd.

Ook de Lazarusreflexen zijn een teken dat de hersendode niet dood is: Welke dode is in staat om op te staan en de operatieassistent te omringen? Artsen zeggen over deze gebaren en bewegingen dat het onwillekeurige spierreflexen zijn: spinale reflexen die door het ruggenmerg worden geactiveerd. Ze suggereren dat dit antwoord alle vragen beantwoordt die je over dit fenomeen kunt stellen. Dat is echter niet het geval. Deze rechtvaardiging alleen al zou ons aan het denken moeten zetten; want zulke onwillekeurige spierreflexen zijn waarschijnlijk alleen mogelijk bij iemand die leeft, en niet bij iemand die dood is. Heb je ooit een dode gezien die plotseling rechtop ging zitten?

Een jonge anesthesist was voor het eerst aanwezig bij een operatie waarbij organen werden verwijderd. Aan het begin van de operatie gaf zijn baas, een anesthesist, hem de instructies om te beginnen met het toedienen van de verdoving. De jonge anesthesist reageerde verbaasd: “Dat is toch niet nodig, hij is toch dood?” Gaan we dan geen narcose toedienen aan iemand die dood is? “Haar gezicht veranderde in een bijna venijnig gezicht en ze wierp hem een enkele zin toe: “Hoe weet je dat zo zeker?” “Toen was de jonge anesthesist stomverbaasd.

In deze context stelt Ger Lodewick de maar al te begrijpelijke vraag: “Moeten we de Lazarusreflexen misschien beschouwen als de laatste inspanning van een persoon die zich bewust is van wat er met hem zal gebeuren?”

Over het toedienen van anesthesie bij het verwijderen van organen wordt anders gedacht. In de richtlijnen van de Duitse Stichting voor Orgaantransplantatie (DSO) – de stichting die orgaandonatie in Duitsland regelt – staat dat verdoving niet nodig is om het bewustzijn van de orgaandonor uit te sluiten en pijnreacties te voorkomen. Met het oog op de Lazarus-Reflex is het echter nog steeds redelijk om de orgaandonor te kalmeren met geschikte middelen (zoals opiaten) of te ontspannen (,,relax” staat in de Duitse tekst). Je vraagt jezelf af: Hoe kun je ontspannen en een dode tot rust brengen?

Ook-zo staat het in de Duitse tekst- is het logisch. met deze opiaten om een verhoging van de bloeddruk en hartslag te voorkomen. Wie dit leest, kan alleen maar tot de conclusie komen dat dit over een levend persoon gaat en niet over een dode – toch?

-Welke dode heeft verdoving nodig?
-Welke dode kan de bloeddruk doen stijgen?
– Welke dode doet de defensieve reactie?

Het is dus niet juist om te beweren dat iemand dood is als zijn hersenen niet meer werken – die persoon heeft nog steeds een (hoger) bewustzijn. Bijgevolg kunnen we niet beweren dat iemand dood is als zijn hersenen niet meer werken.

Daarom zijn steeds meer mensen ervan overtuigd dat het moment waarop hersendood wordt vastgesteld niet het moment van overlijden is, maar een moment of fase in het stervensproces.

De meeste artsen zijn het erover eens dat het moment waarop de hersendood wordt vastgesteld, het stervensproces onomkeerbaar is geworden. Maar hersendood is niet dood! Hersendood markeert een specifiek moment in het stervensproces. Daarom kunnen we zeggen dat de hersendode nog steeds leeft.

Als de nieren niet meer werken, laten we dan niet zeggen dat de persoon in kwestie “nierdood” is, maar laten we hem dialyseren! Als onze hersenen niet meer werken, zijn ze ziek – net als de nieren – maar niet dood! Daarom is het ook mogelijk dat mensen die omschreven worden als “hersendood” weer wakker worden en bij zinnen komen.

Er zijn steeds meer artsen die de mogelijkheid toegeven dat een hersendode nog steeds iets kan voelen, pijn kan voelen en mogelijk zelfs kan horen wat er gezegd wordt. Zelfs een vooraanstaande arts van de DSO stelt: “Het is inderdaad onmogelijk om te bewijzen dat iemand die hersendood is verklaard echt geen waarnemingsvermogen meer heeft – daarom weten we ook niet of hij pijn kan voelen of niet.” Maar als we niet zeker weten dat een hersendode geen pijn voelt – noch bij tests, noch bij het verwijderen van organen zelf – waarom blijven we dat dan doen?

Het zou natuurlijk veel beter zijn om helemaal te stoppen met het ‘afslachten’ van orgaandonoren, die midden in hun stervensfase zitten, en hen hun persoonlijke dood toe te staan.

Hoe komt het dat we tegenwoordig zo oppervlakkig omgaan met de dood van een maand?

… we zijn niet meer in staat om te zien en/of te ervaren dat het hele stervensproces zin heeft! En inderdaad elk onderdeel van dit proces: Alle ervaringen zijn nodig om tot een goede overgang te komen.

Ons stervensproces is een geboorteproces. Dit is waar hij voor vecht. om zich te ontdoen van de oude aardse wereld om vrij de nieuwe wereld binnen te gaan.

Er is nu genoeg bewijs dat ons doet vermoeden dat we in het stervensproces ingrijpen in een heilige gebeurtenis, waarvan we eigenlijk nog geen echt begrip hebben. Maar juist daarom zal onze interventie grote gevolgen hebben voor de donor, en veel diepgaander dan we ons bewust zijn – gevolgen die niet alleen in het leven na de dood in de geestelijke wereld, maar ook in het volgende leven gevoeld zullen worden.

(Hans Stolp – bewustwording van orgaandonatie en -overdracht? )

Klik hier voor een video: https://www.facebook.com/share/v/zkFyr6TC5n6HbYJT/

Orgaandonatie waarom wel, waarom niet?
Aan de discussie over orgaandonatie zitten vele kanten. Hans Stolp belicht ze in zijn boek Orgaandonatie, waarom wel, waarom niet? Zo maken steeds meer ontvangers van een nieuw orgaan bijvoorbeeld duidelijk dat zij ook herinneringen en emoties van de donor meekrijgen, naast een donorhart of een donornier. En mensen die in coma liggen en orgaandonor worden, sterven op de operatietafel als de organen worden uitgenomen.
Orgaandonatie heeft dus heel wat meer ingrijpende gevolgen dan de overheid ons voorhoudt. Alles wat uitgaat boven het zichtbare en het materiële laat de overheid liggen. Als er al gesprekken of discussies worden gevoerd over orgaandonatie, dan ontbreekt de spirituele visie daarin stelselmatig. Het wordt hoog tijd ons af te vragen: wat pleit er eigenlijk vóór orgaandonatie, en wat is ertegen?
Hans Stolp maakt in zijn werk de oorspronkelijke, spirituele of esoterische traditie (weer) voor een breed publiek toegankelijk. Hij heeft talloze boeken op zijn naam staan (waaronder ook kinderboeken en dichtbundels), waarvan er vele bij Uitgeverij AnkhHermes verschenen. Een aantal van zijn boeken is in het Duits en Engels vertaald. www.hansstolp.nl

Categorie: Achtergronden, Geluk, Gezondheid, Zorg Tags: Hans Stolp, hoger bewustzijn, orgaandonatie

Lees ook:

  1. Bhutan – een premier die als arts Bhutanezen opereert
  2. Opening hospice De Liefde in Rotterdam
  3. De Bijbel – Wat je kunt doen tegen pandemiemoeheid
  4. Nepal – jaarlijks kumari pooja ritueel voor gezondheid, voorspoed meisjes

Elke dag het BD in je mailbox?

Elke dag sturen we je een overzicht van de nieuwste berichten op het Boeddhistisch Dagblad. Gratis.

Wanneer wil je het overzicht ontvangen?

Lees Interacties

Reacties

  1. Siebe zegt

    25 april 2025 om 17:27

    Interessant artikel, bedankt. Ook wel verontrustend (voor mij dan).

    In MN43 wordt een dode gekenmerkt als iemand:

    – bij wie lichamelijke, verbale en mentale sankhara’s zijn beëindigd en bedaard,
    (sankhara wordt verschillend vertaald. Van activiteiten tot processen, van formaties tot fabricaties. van construerende activiteiten tot dat wat vormt)

    – en wiens vitaliteit verdwenen is diens warmte weggetrokken is en bewustzijn is beeindigd

    – en diens vermogens (indryia) zijn beeindigd. Dat laatste verwijst denk ik naar de zintuiglijke vermogens?

    In geen enkele meditatieve of verstilde staat is dit alles het geval. In sannavedayitanirodha eindigen ook de fysieke, verbale en mentale sankhara’s maar niet vitaliteit en warmte en de vermogens zijn uitzonderlijk helder (wat dat ook moge betekenen).

    Zijn de bewegingen bij het lazarus effect een aanwijzingen dat er nog sprake is van sankhara’s? Hoe dan ook kun je wel zeggen… denk ik… dat zolang iemand nog warm is, er geen sprake kan zijn van intreden van de dood volgens deze maatstaven in MN43.

Primaire Sidebar

Door:

de redactie

 
Alle artikelen »

Agenda

  • Agenda
  • Geef je activiteit door

Ochtend- of avondeditie

Ochtend- of avondeditie ontvangen

Abonneer je

Elke dag gratis een overzicht van de berichten op het Boeddhistisch Dagblad in je mailbox.
Inschrijven »

Agenda

  • 29 mei 2025
    Rust, eenvoud en tevredenheid
  • 30 mei 2025
    Bewustzijn na de Dood: Eindigt Alles of Gaat Iets Verder?
  • 31 mei 2025
    Workshop meditatie | Omgaan met tegenslag en pijn
  • 1 juni 2025
    Thuiskomen in het lichaam - Meditatiedag met Lex van Heel
  • 2 juni 2025
    Maandagochtend meditatie in Amsterdam-West
  • 3 juni 2025
    Dinsdagavond op even weken samen mediteren in Almere Buiten
  • 4 juni 2025
    Zen Spirit zenmeditatie Arnhem, 1e helft 2025 8 januari-25 juni
  • 4 juni 2025
    Zenmeditatie in Leiden
  • bekijk de agenda
  • De werkplaats

    De werkplaats.

    Boeddhistische kunstenaars

    Artikelen en beschrijvingen van en over het werk van boeddhistische kunstenaars. Lezers/kunstenaars kunnen zich ook aanmelden met hun eigen werk.
    lees meer »

    Pakhuis van Verlangen

    In het Boeddhistisch pakhuis van verlangen blijven sommige teksten nog een tijdje op de leestafel liggen.

    Deconstructie van het godsbeeld van Pseudo-Dionysius

    Hans van Dam - 23 mei 2025

    Over het verschil tussen weten-wat-niet en niet-weten.

    De wolk van niet-weten

    Hans van Dam - 22 mei 2025

    Over beeldloze mystiek en mystiekloze beelden.

    ‘Het leven zelf is zazen’

    Wim Schrever - 28 april 2025

    De grote tragedie hier in het Westen is dat we onze eigen spirituele traditie zo snel hebben opgegeven en met het badwater -de religie- ook het kind -de spiritualiteit- hebben weggegooid. Terwijl een mens fundamenteel nood heeft aan spiritualiteit, aan zingeving.

    Geschiedenis als wapen deel 1

    Kees Moerbeek - 20 april 2025

    President Vladimir Poetin zei in 2014: ‘Onze collectieve herinnering bepaalt onze cultuur, onze geschiedenis en onze tegenwoordige tijd. En onze toekomst zal worden gevormd aan de hand van onze historische ervaring.’ Hij is het zelf die actief deze herinnering en ervaringen vorm geeft en propageert. Ivo van de Wijdeven schrijft dat in de Sovjettijd er nog werd gegrapt dat het land een zekere toekomst had, maar een onvoorspelbaar verleden. Onder Poetin is Ruslands geschiedenis als in beton gegoten. Er is maar één historische waarheid en deze is verankerd in de grondwet en de Nationale Veiligheidsstrategie.

    Jaloerse goden te slim af – de geschiedenis de baas…?

    gastauteur - 13 april 2025

    Hongersnood in een hermetisch afgesloten kuststrook die onwillekeurig aan de vernietigingskampen van weleer doet denken, besmet met meer dan een zweem van genocide… Regeert Adolf Hitler over zijn graf heen? Want bestaat Israël niet bij diens gratie? Zou zonder die bittere nazi-erfenis Palestina als land van drie monotheïstische religies niet nog gewoon zo heten? Is de grond er niet vervloekt, juist door godsdiensten die, gevoed vanuit één fictieve bron, vervolgens als protestbeweging steeds in chronologische volgorde aan haar voorgangster ontspruiten, waarmee de kiem voor een eeuwigdurende vete om de absolute waarheid is gelegd? En claimt niet elk van deze broeder- of zusterstromingen dat stuk met hun aller bloed doordrenkte aarde, aanvankelijk voor Abrahams JHWH, vervolgens voor Jezus’ Vader en ten slotte voor Allah – drie godheden die, in verbitterde onderlinge jaloezie verwikkeld, strijden niet alleen om religieuze hegemonie, maar ook om de profane en politieke macht?

    Meer onder 'pakhuis van verlangen'

    Footer

    Boeddhistisch Dagblad

    over ons

    Recente berichten

    • God als de grondeloosheid van de onvindbare ziel
    • Het jaar 2025 – dag 149 – hemellift
    • Extinction Rebellion blokkeert attractie The Flying Dutchman in Madurodam
    • Vrijdag Zindag – Hemelvaart?
    • Amnesty International – ‘Hamas-veiligheidsdiensten moeten aanval op demonstranten in Gaza stoppen’

    Reageren

    We vinden het geweldig om reacties op berichten te krijgen en op die manier in contact te komen met lezers, maar wat staan we wel en niet toe op de site?

    Over het BD

    Het Boeddhistisch Dagblad is een onafhankelijk journalistiek webmagazine over boeddhistische thema’s en inzichten.
    Lees ons colofon.

    Zie ook

    • Contact
    • Over ons
    • Columns
    • Reageren op de krantensite

    Het Boeddhistisch Dagblad is een onafhankelijk journalistiek webmagazine over boeddhistische thema’s en inzichten. Lees ons colofon.