Kapimala (100 na Chr.) is geboren in de Indiase staat Magadha. Als jonge man was hij leraar in Brahmanisme en had hij drieduizend leerlingen.
Hij had magische krachten en was ambitieus. Met zijn krachten was hij in staat van vorm en verschijning te veranderen en daarmee anderen te imponeren.
Op een dag ontmoette hij Ashvaghosha. Ashvaghosha was niet onder de indruk van Kapimala’s krachten. Kapimala wilde indruk maken en zei dat hij de het vermogen had om de grote oceaan te veranderen. Ashvaghosa vertelde hem dat hij meer geïnteresseerd was in het vinden van de oceaan van waarheid, de oceaan die Kapimala niet kon veranderen.
De vraag is:
Ben je op zoek naar de macht om de wereld te veranderen?
of
ben je bereid om te veranderen
en je te laten verrijken,
door de wereld?
Ontmoet je
de ander echt
of
vermijd je dat?
Wanneer je de ander echt ontmoet,
be- leef je
de ander,
en
be- leef je
jouw leven.
De oceaan van waarheid stroomt door je heen,
zonder dat je hierdoor iets
opmerkelijks wordt,
zonder verstrikt te raken in een
vaste vorm.
In de Samadhis van het boeddhisme,
wordt alles waarheid,
iedereen wordt een Boeddha,
precies zolang
als het duurt.
Soms een Boeddha,
soms een Dwaas,
soms een Vreemdeling,
soms een Vriend,
dit is leegte.
Het is niet nodig om de ander te veranderen in een leerling en zijn meester te zijn.
Men wordt een echte leerling door zich zelf te worden.
Je ware zelf
is
een spiegel van alles
deze spiegel is leeg.
Al is
de spiegel
leeg,
er is altijd iets
in te zien.
En niet alleen
is er iets
in te zien,
zonder enige moeite van de spiegel,
is het hele universum
er in te vinden.
Zo is het met ons zelf.
De grootste leraar
is de beste leerling.
Later verspreidde Kapimala het boeddhisme in Zuid- en West India. Toen Kapimala op weg ging om Nagarjuna te ontmoeten, was hij simpelweg van plan een interessante man te ontmoeten. Hij had geen ambities of een intentie uit eigen belang. Paradoxaal genoeg leidde dit tot het feit dat Nagarjuna zijn leerling werd, omdat het exact deze leegte was die Nagarjuna zo nodig had.
Kapimala was niet langer ambitieus en vol van zich zelf toen hij een leerling van Ashvaghosa werd.
Het was niet langer meer zijn verlangen om machtig te zijn,
in plaats daarvan ontving hij de kracht van de oceaan van waarheid.
Gelukkig als dienaar wordt hij de meester.
G.J. Smeets zegt
“Ik hoop hiermee recht te doen aan de originele tekst.”
Nou, dat staat te bezien. Ik reageer, beste Elja Stoel, omdat je jezelf presenteert als ‘schrijver en vertaalster.’ Deze vertaling doet geen recht aan correct en soepel lopend Nederlands en heeft bovendien inhoudelijk een belangrijke pointe gemist. Een kleine greep wat betreft correct en soepel. Meteen in de eerste alinea van de vertaling staat
– “…was hij leraar in Brahmanisme…” correct is: leraar Brahmanisme. En even daarna:
– “Met zijn krachten was hij in staat van vorm en verschijning te veranderen…” Soepeler en correcter is: “Door zijn krachten kon hij zijn vorm en uiterlijk veranderen…” Op het einde staat:
– “Toen Kapimala op weg ging om Nagarjuna te ontmoeten, was hij simpelweg van plan een interessante man te ontmoeten.” Dat staat er in het Engels niet en het kan bovendien soepeler: “Toen Kapilama Nagarjuna ging opzoeken wilde hij gewoon een interessante man ontmoeten.”
Wat betreft de gemiste pointe: de vertaling van je poëtische middenstuk eindigt met
– “De grootste leraar is de beste leerling” terwijl het origineel luidt “The greatest teacher is the best learner.” Het ongebruikelijke Engelse ‘learner’ heeft het NL equivalent ‘beginner’ en niet het gebruikelijke ‘leerling.’ De essentie van de brontekst is daardoor verdampt in je doeltekst.
Ik heb ’t erover omdat de kwaliteit van het Nederlands in het BD – tenminste in de blogstukken – me aan het hart gaat. Bovendien neem ik aan dat ook David Brazier een fatsoenlijke behandeling van zijn tekst op prijs stelt. Wat is er tegen om de hoofdregel van elke serieuze vakm/v op te volgen: laat iemand anders dan jezelf je werk controleren ;)
Elja zegt
Dank G.J. Smeets voor je betrokkenheid en uitgebreide reactie. Misschien is het wat overmoedig van mij geweest om een mooie tekst van David Brazier om te zetten in een ‘vrije – dichterlijke vertaling’. Ik heb mijn creatieve intuïtie gevolgd en dit is het resultaat. Het zal niet iedereen aanspreken. Als vertaler leer ik graag bij. Dank voor de correctie betreft ‘leraar Brahmanisme’, deze neem ik mee in mijn volgende vertaling. Een aantal van jouw andere opmerkingen vat ik op als een kwestie van smaak.
Over de betekenis van de originele tekst heb ik uitvoerig overleg met de schrijver. De essentie van de tekst gaat me erg aan het hart. Het spijt me dat deze niet bij jou is aangekomen. Met hartelijke groet.