De periferie tussen 6th en 7th Ave en 57th en 58th Street, waar het Park Hyatt Hotel zich bevindt in Manhattan, New York, werd gedurende een paar weken door zowel Tibetanen als boeddhisten omgetoverd tot een heilig bedevaartsoord, omdat Zijne Heiligheid de Dalai Lama tot 8 juli in het hotel verbleef tijdens zijn herstelperiode voor en na zijn knieoperatie. Honderden Tibetanen deden de ommegang die in het Tibetaans Kora wordt genoemd rond het hotel, zoals je dat zou doen rond een heilig bedevaartsoord.
Terwijl ik mijn eigen kora deed met mijn familie, begonnen mijn gedachten te stuiteren en visualiseerde ik deze enorme stupa die het glazen gebouw van het Hyatt verving. Een klein geïmproviseerd heiligdom was gebouwd met behulp van de palen van de steigers bij de ingang van het gebouw en was versierd met Khata’s, witte ceremoniële sjaals. Toegewijden van de Dalai lama, van Tibetanen tot Mongolen, van Bhutanezen tot Taiwanezen, werden gezien terwijl ze drie keer prostraties maakten voor het gebouw, tot grote nieuwsgierigheid van omstanders en hotelgasten die het gebouw in- en uitgingen.
Sinds Zijne Heiligheid na bijna tien jaar in New York is aangekomen, heeft een gevoel van jubel de Tibetaanse psyche omhuld. Tegelijkertijd echter, om de hoop en het symbool van Tibet te zien bezwijken onder de krachten van veroudering en vergankelijkheid, beelden van hem die worstelt om uit een gecharterd vliegtuig te komen, zijn handen en lichaam gedragen door zijn assistenten, beelden van hem die later het ziekenhuis in wordt gereden voor een knieoperatie, hebben ook bijgedragen aan gemengde emoties van verdriet, ook al heeft Zijne Heiligheid het Tibetaanse volk keer op keer gerustgesteld dat hij 113 jaar oud zou worden, en dat hij gezond en wel is.
Achter de aanwezigheid van Zijne Heiligheid en de vlaag van sterke emoties die dit teweeg heeft gebracht, gaat de sluimerende kwestie schuil van de plotselinge heropleving van de zaak Tibet in de geopolitieke arena, aangezwengeld door een belangrijk wetsvoorstel voor Tibet dat unaniem is aangenomen door beide huizen van het Congres, het verrassingsbezoek van een delegatie van het Amerikaanse Congres aan India om de Dalai Lama te ontmoeten en een kopie van het wetsvoorstel te overhandigen dat nog door Biden moet worden ondertekend te midden van de felle veroordeling door de Chinezen. Het bezoek van de Dalai Lama aan de VS voor een operatie volgde kort daarna op een moment dat dit allemaal gebeurde en kan niet als louter toeval worden beschouwd.
Net zoals Tibetanen het Hyatt hotel in New York, waar de Dalai Lama verblijft, omsingelen, is de regering van de V.S. bezig de zaak Tibet, die decennialang op de lange baan werd geschoven, opnieuw te bekijken. In een tijd waarin de opkomst van China een existentiële bedreiging is geworden, is het gebruiken en bewapenen van Tibet, China’s achilleshiel, om China in het defensief te duwen een meesterzet van de VS geworden, die een andere T, Tibet, aanwakkert, na Taiwan met de ontsteking van zijn dubbelzinnige beleid, waardoor China op het politieke randje terechtkomt.
De rebranding om zo te zeggen van de status van Tibet om de belangen van de VS te bevorderen, van het decennialang erkennen van Tibet als een deel van China naar een andere wending door Tibet nu aan te duiden als een “onopgelost conflict”, is een enorme parabolische verschuiving in het beleid van de VS ten opzichte van China.
Ik ben geen politiek expert, maar ik denk dat de komst van Zijne Heiligheid de Dalai Lama naar de VS geen toeval is waarbij het bezoek beperkt blijft tot een knieoperatie, maar eerder een voorbode is van een belangrijke politieke optiek die in stenen is gezet om China rechtstreeks woedend te maken, wanneer Zijne Heiligheid mogelijk wordt uitgenodigd op het Witte Huis voor de ondertekeningsceremonie van de Tibet Resolve Act. Kun je je de geopolitieke gevolgen voorstellen die zo’n optiek zou kunnen hebben voor de relatie tussen China en de VS, waarbij de Dalai Lama herrijst als de facto leider van Tibet?
Maar in alle eerlijkheid, gezien het feit dat Tibet op de rand van uitsterven staat, totale vernietiging van zijn identiteit, cultuur en beschaving, helpt elk nieuws over Tibet op het wereldtoneel om Tibet levend en relevant te houden.
Maar de onmiskenbare gedachte dat Tibet weer wordt gebruikt als pion in het politieke schaakspel, net zoals de CIA de Tibetaanse verzetsmacht had gebruikt tijdens het hoogtepunt van de Koude Oorlog en ons later verliet nadat Nixon en Kissinger ons vaarwel hadden gekust, kan niet uit onze gekneusde gevoelens worden gefilterd. Het zit nog steeds rauw in onze gedachten. Maar op dit moment heeft Tibet niets te verliezen. We hebben alles verloren, behalve hoop.
Onlangs, tijdens een reis naar Italië op een watertaxirit van het eiland San Marco in Venetië naar Lido, ontmoette ik een Britse oudere heer, zijn gezicht zo gerimpeld als een tomaat met blond haar dat wapperde toen onze boot voorbij raasde, en hij zei met diepe droefheid: “Wat er met Tibet is gebeurd, is erg ongelukkig.” De blik op zijn verontschuldigende gezicht leek aan te geven hoe de internationale gemeenschap het Tibetaanse volk in de steek had gelaten.
In de waarste zin van het woord is Tibet een geval van hemelbegrafenis geworden – waarbij het dode lichaam van Tibet wordt afgehakt om de hebzuchtige hongerige gieren van vandaag te voeden.
