In een artikel in de Buddhist Channel, van 11 september 2018, beschrijft Kooi F. Lim de kracht van mindful schrijven binnen de journalistiek. Dr. Kalinga Seneviratne, de drijvende kracht achter de mindful journalistieke beweging in Azië, is van mening dat mindfulness kan worden gebruikt als een communicatieaanpak om conflicten te verminderen. Aangezien “Right Mindfulness” deel uitmaakt van het edele achtvoudige pad vereist deze aanpak volgens hem training voor diep luisteren als onderdeel van een engagementproces voor een communicatieve dialoog.
Journalisten zijn vertrouwd met de basisprincipes binnen de journalistiek. Wie? Wat? Waar? Wanneer? Waarom en hoe? – ook wel de zes sigma’s van het verzamelen van informatie genoemd – de instrumenten die op de scholen voor journalistiek worden onderwezen. Van elke journalist wordt verwacht om op basis van deze handvatten problemen diepgaand te onderzoeken.
Veel nieuwsredacties verklaren vandaag de dag openlijk dat ze staan voor onbevooroordeelde waarheid en transparantie en passen toch hun presentatie aan aan de behoeften van hun beoogde lezers of luisteraars, wat leidt tot wat vaak genoemd wordt postwaarheidspolitiek, schrijft Kooi. Hij noemt als voorbeeld CNN ( VS), BBC (het Verenigd Koninkrijk), CCTV (China), RT (Rusland) of zelfs Al-Jazeera (Qatar) waar grote debatten worden gevoerd om een beroep te doen op emoties die losgekoppeld zijn van de feitelijke focus, en door de herhaalde bewering van discussiepunten waarop weerleggingen worden genegeerd.
Met de komst van het internet en de sociale media heeft het gemak van virale uitwisseling volgens Kooi de emotionele debatten bestendigd. Door het willekeurig verzamelen van deskundige meningen ter ondersteuning van een standpunt en het degraderen van feiten als secundair belang ten opzichte van emotionele aantrekkingskracht, moedigt het proces de mentaliteit van de kudde kijkers, lezers of luisteraars aan.
(…) Argumenten die in cyberspace exploderen, worden zelden opgelost, en de meeste blijven als het nieuwsitem snel na publicatie ervan afloopt. De sfeer van woede blijft hangen. Hoe men het ook bekijkt, er wordt erkend dat de vooringenomenheid van de media een feit is, zegt Kooi.
Hoe kan in deze omstandigheden mindfulness, of meer specifiek de boeddhistische leer van ‘Right Mindfulness’ (Sammasati) een rol spelen bij conflictvermijding? Dit was precies de kwestie die aan de orde werd gesteld tijdens het “Boeddhistisch Media Conclaaf” dat van 26-27 augustus 2018 in New Delhi, India, werd gehouden. De tweedaagse conferentie, georganiseerd door de International Buddhist Confederation (IBC) en de Vivekananda International Foundation, was bedoeld om te brainstormen over hoe ‘mindfulness’ kan worden gebruikt als een mindset voor degenen die betrokken zijn bij het maken, aggregeren en verspreiden van nieuws.
Een manier om naar de intentie van media-eigenaren te kijken is het begrijpen van de positie of agenda die zij innemen. (…) Doctrinale onverdraagzaamheid suggereert een aanname van een ideologie die exclusief is, een positie die “ik heb gelijk en jij hebt ongelijk”, een benadering die “slechts” is. Een dergelijke exclusieve ideologie, die religieuze opvattingen en een zekere fixatie van de moderniteit (bijvoorbeeld het kapitalistische consumentisme als enige aanvaardbare levensstijl) omvat, leidt tot conflicten in de wereld.
Aan de andere kant is doctrinale tolerantie er een van inclusief zijn, een benadering die “ook” is. Een aanname van een dergelijke mentaliteit duidt niet langer op een ideologisch standpunt, maar op een filosofisch standpunt. De belangrijkste spreker op het congres Gurumuthy Ji is ervan overtuigd dat de filosofische benadering de sleutel is tot het verminderen van conflicten, want voordat de een kritiek heeft op de ander, moet men de filosofie van de ander beheersen. Dit, zegt hij, is het hart van de dialoog.
En als beide partijen nog steeds niet tot overeenstemming kunnen komen, dan is het volgende beste wat je kunt doen: “afspreken om het niet met elkaar eens te worden”. Het doel van de dialoog is immers om conflictvermijding en behoud van harmonie mogelijk te maken. Samen met de vijf voorschriften (trainingsregels voor onthouding van doden, stelen, seksueel wangedrag,