Morgen, donderdag 21 september, treedt een deel van het handelsverdrag CETA tussen de EU en Canada voorlopig in werking. Een coalitie van maatschappelijke organisaties – onder andere FNV, Greenpeace, Transnational Institute, foodwatch en Milieudefensie – vindt het onverstandig en voorbarig dat Nederland zich nu al aan deze deal committeert. Het Europees Hof van Justitie doet nog onderzoek naar het investeringsdeel van de deal en in veel landen is het zeer de vraag of zij definitief gaan instemmen met CETA. Als een van de lidstaten ‘nee’ zegt, vervalt de hele deal alsnog.
Coördinator Jurjen van den Bergh zegt namens de organisaties: “Wij vinden het onverstandig om nu alvast een deel van deze omstreden deal in werking te laten treden. De Nederlandse en Europese politiek zijn nog volop bezig hun handelsbeleid te herzien, het draagvlak wordt steeds kleiner en er zijn nog grote juridische problemen met CETA.”
CETA slecht voor mens, dier en milieu
CETA ondermijnt internationale verplichtingen en afspraken op het gebied van arbeid, voedselveiligheid, milieu, dierenwelzijn en volksgezondheid, stellen de organisaties. Multinationals die zich benadeeld voelen door democratisch genomen besluiten, krijgen met ICS een rechtssysteem dat hen buitensporig veel invloed geeft. Het verdrag is strijdig met de ambities van het klimaatakkoord van Parijs. Europese standaarden en een eerlijke prijs voor boeren komen onder druk te staan, omdat Canadese producenten in veel gevallen te maken hebben met soepelere regels voor milieu, arbeidsomstandigheden, voedselveiligheid en dierenwelzijn. Bovendien zijn bescherming van arbeidsnormen en milieu niet bindend geregeld.
Een deel van CETA kwam met de hakken over de sloot door het Europees Parlement. Een meerderheid van de Nederlandse Europarlementariërs stemde tegen, of onthield zich van stemming. In de tussentijd hebben Frankrijk en Duitsland nog grote juridische problemen onderzocht en ligt er nu een verzoek van de Belgische regering bij het Europees Hof van Justitie om te onderzoeken of CETA strijdig is met het Europees recht. Europa haalt een heleboel overhoop voor iets dat zelfs in de meest optimistische economische modellen nauwelijks economische groei oplevert.
Pas vier landen ratificeerden CETA
Letland, Denemarken, Tsjechië en Malta waren tot nu toe de enige lidstaten waar de hele CETA-deal geratificeerd is. Nu het draagvlak in heel Europa steeds kleiner wordt, de Europese Commissie zijn handelsbeleid herziet en de juridische problemen eerder groter dan kleiner worden, vinden de maatschappelijke organisaties het onverantwoord en onverstandig nu alvast verplichtingen aan te gaan, die hoogstwaarschijnlijk toch weer teruggedraaid moeten worden.
Van den Bergh: “Na zo’n lang en moeizaam proces past het niet om je zin door te drukken. Als Nederland en de Europese Commissie echt een eerlijker, democratisch en duurzamer handelsbeleid willen, maken ze de hele klus af en wachten ze het oordeel van alle lidstaten af. Wij zien liever dat opnieuw onderhandeld wordt over een echt eerlijke deal. Nu dreigt CETA alsnog te sneuvelen, waardoor de halve deal die nu in werking treedt weer teruggedraaid moet worden.”