Jumbo verkoopt in haar webshop onder de categorie ‘sap’, dranken die niet aan de wettelijke definitie van sap (100% vruchtensap) voldoen, zoals vruchtendranken en nectars. Deze dranken bestaan vooral uit suikerwater met vaak maar een kleine hoeveelheid sap. Zo verkoopt Jumbo onder de categorie ‘ongekoeld sap’ de drank Jumbo Helder granaatappel acai met 0,01% sap van granaatappel en 0,01% acai.
foodwatch vindt dit misleidend en had een klacht hierover ingediend bij de Reclame Code Commissie. Sap is immers een wettelijk beschermde term voor een product dat uit 100% vruchtensap bestaat. De klacht is tot verbazing van foodwatch echter in eerste instantie niet gehonoreerd. foodwatch zal nu verder procederen middels een bezwaarprocedure bij de Reclame Code Commissie. Albert Heijn en Plus maakten in hun webshops dezelfde fout maar hebben dit na de klacht van foodwatch wel aangepast.
De klacht
Het zelfreguleringsorgaan Reclame Code Commissie erkent de klacht van foodwatch dat onder een categorie als ‘ongekoeld sap’ in de webwinkel van Jumbo veel niet-sappen worden verkocht. Ze gaat er echter van uit dat de consument doorklikt naar de productpagina van specifieke dranken waar alsnog de wettelijk juiste benaming staat – zoals nectar of vruchtendrank. Ze ziet de aangeboden dranken op de categoriepagina’s niet als ‘zelfstandige aanprijzing’. foodwatch vindt de uitspraak onbegrijpelijk en zal verder procederen door bezwaar tegen de uitspraak in te dienen. “Liegen is liegen, een nectar of vruchtendrank is geen sap. De leugen wordt niet weggenomen omdat Jumbo op andere webpagina’s op de website wel het juiste verhaal vertelt.”
In een andere klachtenprocedure over sap, afgelopen november, paste Albert Heijn ook haar webshop aan nadat foodwatch de klacht had ingediend bij de Reclame Code Commissie.
Dranken: veel water, suiker en additieven, weinig vruchten
Sap is een beschermde term voor puur 100% vruchtensap. Er mogen bijvoorbeeld geen toevoegingen als suiker in zitten en het mag ook niet verdund zijn met water. Andere dranken toch sap noemen is misleidend en in strijd met de wet. Veel drankenproducenten doen er alles aan om hun drankje gezond en fruitig te laten lijken. Een veel beproefde methode is om een drankje het uiterlijk te geven van puur vruchtensap. Dat wordt bijvoorbeeld gedaan met grote stukken fruit op de verpakking, terwijl die maar voor 1% in het product aanwezig zijn. Hoewel zo veel consumenten op het verkeerde been worden gezet, is dit helaas wettelijk toegestaan. Legale misleiding, noemt foodwatch dat.
De houvast die de consument wel heeft is dat ‘sap’ een beschermde term is en dus producten die niet voor 100% uit vruchtensap bestaan niet als sap verkocht mogen worden. foodwatch vindt de uitspraak van de Reclame Code Commissie dan ook onbegrijpelijk. Wetgeving rondom etiketten en misleiding biedt consumenten al weinig bescherming. De Reclame Code Commissie heeft met haar huidige uitspraak de wettelijke definitie van sap feitelijk niet van toepassing verklaard op delen van de webshop. Daarmee wordt steeds verder getornd aan het consumentenrecht. Dat is ernstig, ook omdat steeds meer aankopen online worden gedaan.