Vipassanaleraar Henk Barendregt, in de periode dat de Thaise leraar Mettavihari als abt verbonden was aan de Boeddharama tempel in Waalwijk, bestuurslid bij die tempel, vindt dat hij meer ruchtbaarheid had moeten geven aan het wangedrag van Mettavihari, toen de abt in 1983 uit de tempel werd gezet wegens seksueel misbruik. Uit een gisteren door hem naar buiten gebrachte verklaring blijkt dat Barendregt- in zijn positie als voorzitter van het tempelbestuur, van mening is wel adequaat te hebben gehandeld door de Thaise monnik uiteindelijk blijvend de toegang tot de tempel te ontzeggen.
Barendregt: ‘Wat ik na juni 1983 verzuimd heb te doen, was het meer bekendheid geven aan het wangedrag van Mettavihari, bijvoorbeeld binnen de vipassana-beweging of misschien wel ruimer, te zeer opgelucht was ik dat de kous af was. Als ik dat wel had gedaan, dan zou er mogelijk veel leed bespaard zijn gebleven. Ik trek me dat zeer aan.’
Nu blijkt dat Mettavihari niet gestopt te zijn met het misbruiken van leerlingen na zijn vertrek uit de tempel. Barendregt: ‘Het misbruik was echter veel groter, zoals nu blijkt, en werd nog jaren, tot begin jaren 90, voortgezet na het vertrek van Mettavihari naar Amsterdam. Met deze kennis van nu had er toen meer moeten gebeuren om herhaling te voorkomen, zoals het opstellen van een ethische code voor boeddhistische leraren en het instellen van onafhankelijke vertrouwenspersonen. Dit heb ik tot mijn grote spijt indertijd verzuimd te doen. In mijn onwetendheid dacht ik dat genoemde maatregelen- op bestuurlijk en geestelijk niveau, voldoende waren.’
Excuses
Barendregt biedt Patrick Franssen en andere slachtoffers van Mettavihari zijn excuses aan voor gedane uitlatingen in een eerdere verklaring, waardoor een pijnlijke situatie is ontstaan voor die slachtoffers. ‘De eerdere verklaring over mijn rol in verband met het seksuele wangedrag van Mettavihari is opgesteld tijdens een lange periode van reizen- 22 mei tot 28 juni. Daardoor zijn er fouten geslopen t.a.v. de jaartallen. Ook is niet alles naar buiten gebracht omdat ik me een cruciaal detail niet herinnerde. Dat moet zeer pijnlijk zijn geweest voor met name Patrick Franssen en andere slachtoffers. Ik bied hen daarvoor mijn diepe excuses aan. Deze aanvullende verklaring is tot stand gekomen na reconstructie aan de hand van documenten die mij deels door derden ter beschikking zijn gesteld.’
Barendregt legt uit wat er in de periode 1981-1983 in en rond de tempel in Waalwijk, ten opzichte van Mettavihari is gebeurd, en belicht zijn eigen rol daarin.
Barendregt: ‘In juni 1981 is Mettavihari bewogen af te treden als voorzitter en als bestuurslid van de Boeddharama Tempel, in verband met zijn seksueel wangedrag naar Patrick Franssen toe. Het afzetten gebeurde door het bestuur van de Stichting Boeddharama Tempel, waarin Patrick Franssen als secretaris, ik als gewoon lid en Mettavihari als voorzitter deelnamen. Na het aftreden van Mettavihari werd ik gekozen tot voorzitter. Een half jaar later, december 1981, werd met steun van de SJBN (Stichting Jonge Boeddhisten Nederland), Mettavihari weer benoemd als bestuurslid van de Stichting Boeddharama Tempel. De SJBN wees op de kwaliteiten van Mettavihari als meditatie leraar; hiermee werd hem—onder mijn verantwoordelijkheid—een tweede kans gegeven. Patrick Franssen was tegen en trad toen af als lid van het bestuur van de Stichting Boeddharama Tempel. Wat in mijn geheugen onderdrukt werd zijn de later gereconstrueerde feiten dat Mettavihari in juni 1981 ook was afgezet als bestuurslid en op 19 december 1981 weer werd opgenomen in het bestuur. In de indrukwekkende bijdrage van Frits Koster, zelf slachtoffer van ongewenst seksueel gedrag door Mettavihari, wordt beschreven hoe wij door diens charisma de dingen niet scherp zagen. Inderdaad, ook ik was verblind. Dat dit laatste gebeurde tijdens het terminale ziekbed van mijn vader- overleden 2 januari 1982, kan meegespeeld hebben, maar is geen excuus.
Toegang ontzeggen
Ongeveer een jaar later, voorjaar 1983, bleek dat de tweede kans voor Mettavihari om goed gedrag te tonen niet werd waar gemaakt. Zijn handelswijze is toen voor mij de aanleiding geweest om hem definitief uit het bestuur van de Stichting te zetten en hem de toegang tot de tempel te ontzeggen. Nu was Mettavihari niet iemand die zich gemakkelijk de les liet lezen. Om te bewerkstelligen dat hij niet meer op de tempel zou komen heb ik, op suggestie van een andere monnik in de Boeddharama tempel, de leraar van Mettavihari gebeld om te zeggen dat deze daar niet meer welkom was. Mettavihari verbleef toen bij die leraar. Het een en ander leidde ertoe dat Mettavihari in juni 1983 definitief aftrad als bestuurslid van de Boeddharama tempel en dat hij de tempel verliet zonder daar—naar mijn weten—ooit terug te keren. Toen was ook de samenwerking tussen Mettavihari en mijzelf verbroken.’
Bij de hoge Thaise Boeddhistische autoriteiten (Chao Khun Bromagunnaborn, Wat Saket) heb ik nog geprobeerd een andere monnik te vinden, die zowel goed was in het meditatie onderricht, als ook de Engelse taal voldoende beheerste voor de benodigde communicatie. Zo’n monnik is moeilijk te vinden en bleek op dat moment niet voorhanden.’
Barendregt noemt seksueel misbruik nooit toelaatbaar. ‘Het is voor de slachtoffers uitermate pijnlijk. Dat dit misbruik plaats vond in een veilig te achten omgeving maakt het nog erger.’
Met de kennis van nu had er toen meer moeten gebeuren om herhaling te voorkomen, zoals het opstellen van een ethische code voor boeddhistische leraren en het instellen van onafhankelijke vertrouwenspersonen, vindt Barendregt. ‘Dat er nu wel een ethische code is en er ook vertrouwenspersonen zijn ingesteld is echter niet voldoende om seksueel misbruik te allen tijden te voorkomen. Leraren die gevorderd zijn tot en met het tweede niveau van verlichting (sakadagami), zijn nog steeds onderworpen aan seksuele lust, met de bijbehorende neiging tot handelen dat onheilzaam is- en ook moreel verwerpelijk: het leidt tot leed. De orthodoxe kerk in Griekenland heeft niet alleen het celibaat van priesters opgeheven, deze laatste personen zijn ook nog eens verplicht gehuwd, voor ze deze functie mogen uitoefenen. In groeperingen zoals boeddhistische sangha’s en mindfulness groepen zal er een bewustmakingsproces ingezet moeten worden waarbij duidelijk wordt dat seksueel misbruik ontoelaatbaar is. Bovendien moet de drempel om dit aan de kaak te stellen zo laag mogelijk zijn. Zo hangt de ethische code van de leraren in het Gaia house (UK) aan de muur, waarin beschreven staat waaraan leraren zich gecommitteerd hebben.’
Hans Voerknecht zegt
Ik ben zeer onder de indruk van dit verhaal. Dus dat doet mij heel goed. Het omgaan met het celibaat zou inderdaad eens omvangrijk ter discussie moeten worden gesteld.
Er is echter één punt waar ik vind dat steeds om de hete brij heen wordt gedraaid (en dat geldt niet alleen voor Henk Barendregt overigens) en dat gaat om de wat merkwaardige, afhoudende manier, waarop het boeddhisme met seks omgaat. Er is een omvangrijke boeddhistische psychologie, maar het lijkt, dat seks, voor zover ik dat tenminste weet, nauwelijks onderwerp van studie lijkt te zijn. waardoor mensen toch het idee krijgen, dat seks niet hoort, of als je te maken hebt met lust en erotische gevoelens, dat dat geen plekje heeft in het boeddhistische ondermaanse. Er wordt weggekeken in plaats van juist heel goed gekeken, toch de basis van boeddhisme en haar onderstromen. Al was het maar in het taalgebruik: In OBA live werd gesproken over het masseren van het lid, gewone mensen noemen dat aftrekken. Waarom doen we hier zo (m.i.) verkrampt over? Volgens mij doet dit de zaak eerder goed dan kwaad. Waar blijven de boeddhistische seksuologen?
Ujukarin zegt
Hmmm… ik denk dat het echt per school verschilt. Bij de mijne wordt het nadrukkelijk genoemd maar ook nadrukkelijk geplaatst waar het o.i. thuishoort: bijzaak. Niets mis mee, celibaat is ook echt een vrijwillige optie bij ons en alleen voor wie het gevoel heeft dat ie de sexuele gevoelens aan het transformeren is naar Spirituele Positiviteit (en niet onderdrukt!). En juist omdat het bijzaak is zijn alle opties ’toegestaan’ mits met wederzijdse goedkeuring en zonder dat een derde partij beschadigd wordt: monogamie, polygamie, polyandrie (komt in bepaalde gebieden van India en Nepal nog steeds voor, 1 dame die 2 broers trouwt), homo/lesbo, transgender, bi etc.
Terug naar waarom je er gewoon niet teveel tijd aan zou moeten besteden: seksualiteit, hoe natuurlijk ook als emotie, is Pema (hechting) en geen Metta/Karuna die juist vanuit onthechting opereren. Accepteer dat je die gevoelens hebt, geef het een goede plaats in one-night stands danwel vaste relaties met mensen die er net zo over denken, maar ze hebben verder weinig waarde voor het spirituele pad…
With folded palms,
wv zegt
Er zijn vele wegen die naar Rome leiden, c.q. naar éénwording, nirvana, de hemel, het niets. De tantraweg is m.i. in essentie een overstijgen van het man-vrouw dualisme in sexuele éénwording. Zie ook de vele beelden in o.a. India en Tibet van man en vrouw in sexuele omarming en de vele androgyne beelden.
Het begint op het biologies nivo en kan vervolgens naar een meer geestelijk of spiritueel nivo stijgen, maar we hebben onze roots in de natuurlijke evolutie en zonder sex zouden we niet eens bestaan en kan er ook geen sprake zijn van religie of anderszins verdergaande zelfrealisatie, van de ontwikkeling van biologiese, hormonale dwang, noodzaak naar een grotere vrijheid.
Er was een tijd dat de natuur, vrouwen en sex meer gerespekteerd werd en hoger in aanzien stonden. Er was een tijd dat er tempelprostituees werkzaam waren en de sex ermee werd als een heilige daad gezien via welke men op kon stijgen tot goddelijke hoogten. Zie o.a. https://nl.wikipedia.org/wiki/Tempelprostitutie .
Ujukarin zegt
@wv, ook jouw mening respecteer ik. Maar je claimt gelukkig niet dat dit ook maar in de verste verte met Boeddhisme te maken heeft. Hindoe-tantra is fundamenteel anders dan Vajrayana-Boeddhistische tantra. Dus “prima” om hier je mening te ventileren, na jou kunnen ook geheid allerlei andere religies op het BD gaan uitleggen wat seksualiteit voor hun betekent. De relatie met het BD en het thema, boeddhisme, ontgaat me echter lichtelijk ;-)Vandaar dat ik geen reden zie er verder op te reageren, sorry.
With folded palms,
wv zegt
Misschien heeft het feit dat de georganiseerde religies, ook het boeddhisme, grotendeels een mannenwereld geworden is wel veel te maken met het sexueel misbruik.
Trudy zegt
Het boeddhisme en de onthechting. En wij natuurlijk wel mensen zijn, mensen van vlees en bloed. En gezonde warmte en liefde nodig hebben. Seks staat ook in verbinding met de gezonde liefde, met affectie, met verbinding, met verbondenheid, met ‘ik hou van jou’. Onthechting is mooi, maar we leven hier als mensen wel samen en met elkaar.
Misschien is seks ook wel metta/karuna vanuit onthechting?
Seks is geen taboe en ook geen bijzaak. Liefde is allerminst een bijzaak. Seks is mooi, seks is genieten, en dan weer loslaten. En dat is mijns inziens wel degelijk van veel waarde voor het spirituele pad.
De ernst is natuurlijk het seksueel misbruik en na de openheid over Mettavihari de ‘hoe nu verder’. Bij leraren. Bij leerlingen. Het gezonde verstand.
Ujukarin zegt
Hoi Trudy,
Zonder referentie naar enige boeddhistische school/leer kan ik weinig met je uitspraken. Ik respecteer je mening maar zie gewoon geen relatie daartussen en de Dharma. Dus wat je er ook spiritueel aan vindt, in ieder geval een aanzienlijk deel van de boeddhisten is het niet alleen daarmee oneens maar ziet het ook niet als ‘deel’ van het Pad; daarbij zich beroepend op in ieder geval de hele Pali teksten uit de tijd van de Boeddha. Maar misschien heb je ergens referenties naar Boeddha of een leerling van hem annex leermeest(es) die het anders ziet.
Begrijp me niet verkeerd, er is niets mis mee – maar het is ALTIJD ‘gehecht’ en daarmee bestaat er dus niet zoiets als “metta/karuna vanuit onthechting”. En nee het is beslist geen taboe, dat heb je me niet zien schrijven, het is gewoon een bijzaak op het spirituele pad. Prima om als wanneer je als mens die “gezonde warmte en liefde nodig hebt” die ook te zoeken in o.a. seks. Maar uiteindelijk is het onbevredigend, is het Dukkha, en oefen je om dat te overstijgen. Bijvoorbeeld door spirituele vriendschap die veel verder gaat dan gezonde warmte en liefde en ook gericht is op loslaten van de ander, en door die Metta/Karuna voor alle levende wezens. Het boeddhisme proberen om te bouwen naar iets wat het fundamenteel _niet_ is door er Dukkha-elementen ‘binnen te smokkelen’ is alleen maar verwarring. Als het je mening is dat dit tot het spirituele pad behoort dan respecteer ik dat zoals gezegd. Als het je mening is dat het ook boeddhisme is: zonder referenties met enig gezag vind ik het totale onzin ;-)
With folded palms,
G.J. Smeets zegt
Beste ujukarin,
de boodschap is duidelijk: je bent erg gehecht aan niet-hechten.
“Prima om als wanneer je als mens die “gezonde warmte en liefde nodig hebt” die ook te zoeken in o.a. seks. Maar uiteindelijk is het onbevredigend, is het Dukkha…”.
Wat een open deur, hetzelfde geldt voor eten en drinken. De rest van je verhaal is moralisme. Als je je handpalmen eens open deed in plaats van ze braafjes dichtgevouwd te presenteren : )
Trudy zegt
Vrijheid van meningsuiting en hoe meningen en/of visies
mogen verschillen. En ieder zo een unieke interpretatie heeft. De Boeddha leerde ons zelf te onderzoeken. En ieder mens heeft een eigen Pad,
de eigen levenservaringen, de eigen (on)wijsheid.
Laten we alert blijven dat meningsverschillen en eventueel andere visies niet verdwalen naar dogma. Vrijheid is een groot goed. Daarbij: de Boeddha noemde zichzelf toch ook niet een boeddhist? Hij was een mens die deelde wat hij zelf had ervaren en drong niemand zijn wijze lessen op.
Charles zegt
Zeg nou allemaal waar gaat het hier over misbruik of dat een monnik sex mag hebben.
Denk hier iemand nog aan de slachtoffers en het gelieg alle kanten op van de zogenaamde leraren.
Lees op het web vergelijk de verhalen dan zie je wat er gebeurd.
Ze moeten allen gestopt worden als leraar omdat ze geen van allen geschikt hiervoor zijn.
Kaarin zegt
Amen!
Joop Ha Hoek zegt
Charles, ik krijg genoeg van je generaliserende opmerkingen, Gelieg, stoppen, niet geschikt. Wij zijn geen kroeg dus ik vraag je je taalgebruik te matigen. En we weten inmiddels wel dat er op het web ook andere verhalen zijn te vinden. Reageer nou eens inhoudelijk, zodat we er van kunnen leren. Kom onze redactie versterken als je het zo goed weet. We leren je wel hoe het journalistieke metier in mekaar steekt. Fijn dat je het BD leest, overigens.
Sjoerd zegt
Rond het jaar 2001 heb ik een bijscholing gevolgd bij prof Corine de Ruiter. Het onderwerp was diagnostiek en risicotaxatie irt recidive bij forensische psychiatrische patiënten die daderschap vertoont hebben.
Wat mij in de artikelen en reacties opvalt is het volledige ontbreken van deze invalshoek.
Terwijl uit alle informatie die loskomt toch meerdere daders naar voren komen als mensen met een ernstige persoolijkheidspathologie die bij omstanders tot grote ongerustheid zou moeten leiden.
In tegenstelling daarmee ervaar ik een neiging tot bagatelliseren en zwijgen in combinatie met onttrekking aan de eigen verantwoordelijkheid.
Dit is ongetwijfeld in de hand gewerkt door slachtoffers in een verantwoordelijkheid als leraar te manoeuvreren en de onderlinge loyaliteit te stimuleren.
Zou het voor onverdacht en een zeer deskundige analyse van de situatie zinvol zijn prof Corine de Ruiter te vragen haar licht over de ontstane situatie te laten schijnen?
Ik denk zelf nl dat we verstrikt zijn geraakt in de de uitwassen van psychopatische gedragspatronen van mensen die onder boeddhisten een makkelijk doelwit vermoeden.
De veelvormigheid, de leer en met name de leerling -leraar hiërarchie, zonder toezicht maakt het boeddhistisch landschap tot een goed gedekte tafel voor zulke mensen.
Vaak zijn ze slim, charmant, innemend en (ongemerkt ) ook subtiel zeer manipulatief .
Maatschappelijk geariveerde mensen in besturen neigen onder druk van de omstandigheden tot niet volledige openheid over hun betrokkenheid bij wat er mis is gegaan.
Dus laat nu eens een scherpe denker op onbevangen wijze naar deze zaak kijken en haar conclusies en advies geven.
Winterwater zegt
beste sjoerd,
in de forensische psychologie is risico-taxatie behoorlijk omstreden, aangezien het ontbreekt aan instrumenten die betrouwbare voorspellingen doen aangaande recidive; de klinische blik blijkt in deze ook onvoldoende betrouwbaar. dit laatste geldt ook voor mw de ruiter, die meer dan eens door het tuchtcollege op de vingers is getikt, en niet is toegelaten tot het nrgd, de instantie die de deskundigheid toetst en beoordeelt. dat jij op basis van slechts de berichtgeving in de media al een oordeel meent te kunnen geven over de persoonlijkheidsgestoordheid van verschillende betrokkenen is voorbarig en onzorgvuldig.
Sjoerd zegt
De discussie rond Corine de Ruiter ken ik. Niettemin is zij door de rechtbank als getuige deskundige geaccepteerd.
Van alle mitsen en maren rond risicotaxatie ben ik uiteraard op de hoogte, maar het functioneert tot nog toe door systematische instrumentele opzet, beter dan de ongecontroleerde en ongebreidelde persoonlijke klinische blik van een willekeurige onderzoeker.
Wat betreft jouw veronderstelling dat ik op grond van de verhalen de respectievelijke daders zou diagnosticeren, begrijp je mij verkeerd.
Ik vind dat in de berichtgeving terecht ofwel onterecht een beeld wordt geschetst, dat past bij psychopatische persoonlijkheidskenmerken.
Waarom dat zo gebeurt weet ik niet, maar wel dat hierdoor degenen die er van wisten daar als het ware door verontschuldigt worden.
Wat ik mis is dat door deze betrokkenen persoonlijke en ruiterlijke verantwoordelijkheid wordt genomen.
Ook mis ik een helder inzicht in wie er allemaal weet van hebben gehad.
Tot nog toe zijn er maar een paar personen die er publiekelijk op aangesproken worden.
Wat mij betreft mag het ook een andere (maar dan wel een betere ) expert zijn die haar /zijn licht over deze zaken laat schijnen. Vooralsnog heeft Corine ondanks haar soms onhandige publicitaire optreden, de beste papieren, maar bv van Marle zal het vast ook uitstekend kunnen.
Hanneke zegt
Als (Grieks) Orthodoxe wil ik toch even iets rechtzetten. Priesters van de orthodoxe kerk, ook de Russische enz. mogen trouwen. Maar ze moeten wel getrouwd zijn voordat ze priester worden gewijd. Worden ze als ongehuwde priester gewijd dan mogen ze na de wijding niet meer trouwen. Het is niet zo dat het celibaat is opgeheven. Het celibaat zoals in de RK kerk is er nooit geweest bij mijn weten. Ieder die priester in de orthodoxe kerk wordt overweegt dus heel nauwkeurig bij zichzelf of hij het celibaat aan kan/wil of niet. Voor onze monniken en monialen geldt wel dat ze celibatair zijn.
Anoniem zegt
Barendregts opmerking over de sakadagami is niet in overeenstemming met de Pali-canon. Het is inderdaad volgens de sutta’s zo dat een sotapanna en sakadagami nog lust kunnen ervaren. Het is echter niet meer mogelijk dat zij op grond hiervan ernstig onheilzaam gedrag zullen vertonen. Mocht een sotapanna toch een misstap begaan, dan zal hij dit bekennen en niet in staat zijn deze te verbergen.
Zie:
– MN 48.11
– sn 232 (ratana sutta)
– iti 46
Anne zegt
Laten we dit vooral geloven. Koren op de molen van leraren die willen misbruiken. Niemand die de slachtoffers nog geloofd als we dergelijke übermensch theorie voor waar aannemen.
Anoniem zegt
Het was enkel mijn bedoeling er op te wijzen dat Barendregts uitspraken niet overeenstemmen met de traditie waar hij deel van uitmaakt. Of je wel of niet in die traditie wil geloven is een andere kwestie.
Als een Theravadaleraar seksueel misbruik pleegt en dat probeert te verdoezelen, kan hij volgens die traditie geen sotapanna of sakadagami zijn.