Zeventig procent van de jongeren in Nederland gaat gebukt onder zorgen over klimaatverandering. Dat blijkt uit onderzoek van Ipsos, uitgevoerd in opdracht van Milieudefensie Jong. Een op de 5 jongeren ervaart zelfs regelmatig tot vaak klimaatstress en voelt zich angstig, moedeloos en machteloos als het over klimaatverandering gaat.
Het is voor het eerst dat er in Nederland representatief onderzoek is gedaan naar klimaatstress onder jongeren. Winnie Oussoren (20), voorzitter van Milieudefensie Jong vindt de resultaten pijnlijk: ‘Overal om me heen zie ik leeftijdsgenoten die zich zorgen maken en zich ongelukkig voelen door klimaatstress. Deze cijfers zijn geen verrassing. Toch doet het pijn om te zien hoe groot dit probleem is. We waren al een pechgeneratie door het leenstelsel en nu ook een stressgeneratie.’
Politiek en bedrijven verantwoordelijk
Van de respondenten tussen 16 en 30 jaar die klimaatstress ervaren, vindt driekwart dat de politiek en het bedrijfsleven veel te weinig doen om de klimaatcrisis te stoppen. ‘Dit onderzoek toont aan dat jongeren de politiek en het bedrijfsleven verantwoordelijk houden voor de oplossing van de klimaatcrisis’, zegt Oussoren. Tegelijkertijd is het vertrouwen in de politiek onder jongeren nog lager dan gemiddeld. ‘Een betere wereld begint niet bij jezelf, maar bij goed klimaatbeleid.’
Zorgen over toekomst
Negen op de 10 jongeren ervaren negatieve gevoelens als het gaat om het klimaat en een kwart zegt nieuws over dit onderwerp te vermijden. Jongeren die negatieve gevoelens ervaren maken zich zorgen over de toekomst, verliezen het vertrouwen in de overheid en een kwart twijfelt over het krijgen van kinderen. Oussoren: ‘Ik kan me voorstellen dat je denkt: waarom zou ik kinderen willen op een wereld die steeds minder leefbaar wordt. Het toont aan hoe diepgeworteld deze zorgen al zijn. Niet bepaald de onbezorgde jeugd waar iedereen het altijd over heeft.’ Milieudefensie Jong heeft het onderzoek voorgelegd aan psycholoog Jochem Bukman (29), die ook jongeren spreekt die met dit probleem zitten. ‘Een belangrijke remedie tegen klimaatstress is dat we moeten erkennen dat emoties als boosheid en angst heel logisch zijn, vooral rondom dit onderwerp. We moeten dat serieus nemen en er ruimte aan geven, want dit is zorgelijk.’
Ook activist Aiske Taverne (23) voelt zich regelmatig angstig en somber. ‘Ik voelde me vaak ontzettend machteloos. Het is zo’n allesomvattend probleem dat ik dacht: dit gaat nóóít meer goed komen.’ Ze vermeed nieuwsberichten over het klimaat. ‘Ik wilde niet meer lezen over de zoveelste vreselijke overstroming. Het verlamde mij.’ Taverne voelde zich beter toen ze aansluiting vond in de klimaatbeweging. ‘Het helpt dat ik nu zie dat ik niet alleen ben met mijn zorgen en dat zoveel mensen op verschillende manieren in actie komen.’
Bereid tot actie
Uit het onderzoek blijkt dat 2 op de 5 jongeren bereid zijn om in actie te komen voor het klimaat, maar niet zo goed weten hoe. Oussoren: ‘Ik ben zelf al sinds mijn 16e actief in de klimaatbeweging, omdat ik van jongs af aan klimaatstress ervaar. In actie komen is heel goed voor mijn gemoedstoestand. Ik hoop dat andere jongeren de klimaatbeweging en Milieudefensie Jong weten te vinden, want samen kunnen we een hoop bereiken.’ Milieudefensie Jong heeft vandaag ook de Klimaatstressmeter gelanceerd, waarmee jongeren kunnen testen in hoeverre zij klimaatstress ervaren.