Soms loopt het leven niet goed, soms eindigt het dramatisch

Vanaf 2014 gaf ik in ons Triratna-centrum in Gent de cursus Mindfulness: The Buddhist Way. Een cursus die je trouwens ook kon volgen in het Triratna-centrum Amsterdam. Meer en meer ben ik ervan overtuigd geraakt dat mindfulness naar zijn boeddhistische wortels moet teruggebracht worden. Er mag niet vergeten worden mindfulness in zijn volheid – in boeddhistische context – te beoefenen.

De voornaamste reden hiervoor is dat ik soms zie en lees dat mindfulness gereduceerd wordt tot een puzzelstukje. Een ontbrekend puzzelstukje om het leven aangenaam, rustig, comfortabel, overzichtelijk te laten zijn. Om het leven controleerbaar te maken – waarbij de zelfgerichtheid nog eens verstevigd wordt want dit puzzelen gebeurt in functie van een ik dat het leven ondergeschikt probeert te maken aan de eigen verlangens en wensen. Een serieuze misvorming ook van mindfulness. Het wordt eerder “mijnfulness”, nog voller worden van zichzelf.

Gaat mindfulness niet net over het leven leren omarmen? Waarbij het leven als veel groter erkend wordt dan ikzelf? Het oncontroleerbare leven met zijn pijnlijke en ook vreugdevolle momenten? Ja, je kind heeft het soms moeilijk en als ouder is het niet eenvoudig om een waarderende afstand te houden en niet te snel tussen te komen. Ja, als vader zou ik soms niets liever willen dan het voor hen op te lossen en hen en mezelf pijn en verdriet te besparen. Ja, ik zou willen dat die collega anders reageert want hij maakt me het leven zuur. Ja, de herfst is een prachtig kleurenpalet in constante verandering en de golven aan de Noordzee en de wind op de dijk zijn een balsem voor alles wat ik vastzet in mijn hoofd en hart…

Ja. Gaat mindfulness niet net over het verdiepen van een open, ontvankelijke houding ten aanzien van het leven waarbij niet gepuzzeld hoeft te worden om mijn rust, mijn energie, mijn dit, mijn dat, leuker te maken maar waarbij het leven geleefd kan en mag worden in al zijn facetten. Soms loopt het leven niet goed, soms eindigt het dramatisch…mindfulness is er niet om hier aangenaam van weg te kijken. Mindfulness is er niet om de belofte van alles komt goed weer nieuw leven in te blazen. Mindfulness van lichaam, vedana, citta en dhammas is er om het leven dat niet in een puzzel gevangen kan worden te doorvoelen en een behulpzame houding te cultiveren. Behulpzaam op het pad naar vrijheid en geluk in overeenstemming met het leven. Mindfulness ook van schoonheid en van anderen zodat we niet het risico lopen onder een kaasstolp te leven. Of te mediteren zoals ik onlangs een Boeddha als verkoopartikel zag: de Boeddha onder een kaasstolp. Kaasstolpmindfulness. Kaasstolpboeddhisme.

Toen ik laatst nog hierover correspondeerde met mijn mentor, mijn leraar, Sangharakshita, antwoordde hij me dat ideaal gezien mindfulness altijd in de context van de Dharma onderwezen moet worden en niet alsof het een volledig op zichzelf staande beoefening is. Ik heb daar al veel aan gedacht en ik ben elk geval nog dieper overtuigd geraakt om mindfulness opnieuw in zijn oorspronkelijke context te brengen. In de context van de Dharma, van vriendschap en ethiek, van een waarachtig, vol leven dat voorbijgaat aan alles in functie van mezelf te zien. In de context van meer in overeenstemming leven met wat het leven is. “Mijnfulness”. Nee. Ik kies resoluut voor Mindfulness, the Buddhist Way. Ja.