Een accumulatio is een opsomming, bevestigend of ontkennend, van gelijksoortige elementen.
Voorbeeld:
Agnose is geen plaats, geen tijd, geen weg, geen (on)grond, geen gemoedstoestand, geen staat, geen transformatie, geen ervaring, geen filosofie, geen houding, geen manier van doen, geen levenskunst, geen bewustzijnstoestand, geen identiteit, geen hogere werkelijkheid, geen orgaan, geen hoger inzicht, geen verwondering, geen eenwording, geen godgelijkheid en geen einde.
Lijstjes zijn handig om met zo min mogelijk woorden zoveel mogelijk denkwegen af te sluiten. Vandaar dat ik ze regelmatig gebruik als ik over niet-weten schrijf. In 2008 het eerste volle jaar van mijn niet-weten, maakte ik zelfs alleen maar lijstjes.
Een accumulatio in vraagvorm heet een dubitatio:
Heeft een agnost nou iets bereikt of juist niet? Heeft hij het niet-bereiken bereikt? Heeft hij het bereiken-en-niet-bereiken bereikt? Heeft hij het bereiken-noch-niet-bereiken bereikt? Heeft hij het niet-niet-bereiken bereikt? Heeft hij het bereiken en het niet-bereiken en het bereiken-en-niet-bereiken en het bereiken-noch-niet-bereiken en het niet-niet-bereiken achter zich gelaten? Heeft hij zelfs het achterlaten achter zich gelaten? Dit alles tegelijk? Niets van dit alles? Iets anders? Niets anders? Wat denk jij?
Sommige van mijn dwaalteksten, zoals De Intergalactische Waarheidsconferentie, zijn rijtjes in gespreksvorm, dat wil zeggen, in percontatio’s ingebedde accumulatio’s en dubitatio’s. Klinkt goed, vind je niet? Naamgeving kan je echt wel aan retorici overlaten.
Een accumulatio in ontkennende vorm is karakteristiek voor de via negativa en de negatieve theologie.
