Vrijheid in de ware zin van het woord is de enige richting aangever in Vipassanā. Met die vrijheid komen inzichten in hoe conditionering plaatsvindt. Wat echt bij ons hoort en wat bij onze cultuur, tradities, ouders en opvoeders hoort. Wanneer de geconditioneerde geest zich begint te scheiden van wat verzameld is, en hoe ons denken ons doen heeft beïnvloed, opent zich een stroom van inzichten die onze geest, en dus ons lichaam, in staat stelt terug te keren naar een staat van heelheid en gezondheid, ofwel eenheid.
niet-doen
Meester Tja 177 – Weg van de weg
Wie staat zonder staan kan zo weer weg.
Preek 36 – Niet vasthouden aan gedachten!
Je trekt de woorden uit mijn mond, maar je kunt er niks mee beginnen. Misschien kun je er iets mee eindigen?
Meester Tja 158 – Wie kan zeggen wanneer?
Hij kan er wel om lachen, nu, al doet het soms nog zeer.
Meester Tja 157 – Je moet het niet, je doet het niet
Doe door niet te doen.
Meester Tja 135 – De geest een gat
Hij heeft geen schat! Hij heeft geen pad! Hij doet maar wat!
Meester Tja 128 – Een ongedwongen dwingeland
Doe niet en de wereld vindt zijn eigen weg.
Preek 12 – Uitzicht komt vanzelf naar je toe!
Wie de weg kent is hem kwijt, maar wie hem kwijt is kent hem.
Meester Tja 119 – Het was geen doen, het is gedaan
Geen ik, geen het, geen niets.
Meester Tja 118 – Ook de koning loopt op onderdanen
Stille getrouwen.
Meester Tja 99 – De wijze denkt, maar niet na
Hij doet, maar volbrengt niet.
Meester Tja 95 – Wie Tja heeft ziet veel en doet weinig
Als de wereld geen Tja heeft, fokt men oorlogspaarden tot in de buitenwijken, vleespaarden tot in het centrum en mestpaarden tot in de tempel.
Meester Tja 79 – De wijze ledigt onophoudelijk zijn geest
Dit verzwakt zijn verlangens en verdiept zijn rust. Het ondermijnt zijn kennis sneller dan hij bij kan leren.
Meester Tja 77 – In een onzeker heden komt de geest tot rust
Is een geest in staat het Grote Tja te bewaren, dan verliezen gedachten hun magie.
Meester Tja 51 – Niet-gaan behoeft geen voertuig
Wie niet-doet hoeft nergens heen en heeft geen voertuig nodig.
Meester Tja 28 – Grote heersers heersen niet
Wat ze ook doen, ze doen maar wat, en ook hun niet-doen doen ze niet.
Meester Tja 3 – De wijze houdt het bij niet-weten en niet-doen
Zo leeft hij zijn leer zonder lering. Zo drukt hij wel uit maar niet dood.
