De Boeddha zei: “Onze ervaring is niet zelf.” Maar naarmate je meer de leegte van alle verschijnselen gaat benadrukken, effen je ook de weg om de reikwijdte van het zelf steeds verder op te rekken. “De ander is even leeg als ik, dus ik ben daarin verbonden met de ander, wat zeg ik, met al het andere!”
Jules Prast
De herberg van geborgenheid: kanttekeningen bij de Avatamsaka-commentaren van Edel Maex
Een nieuwe synthese van zelf en ander als wenkend perspectief voor de boeddhistische wereld? Ik zou in ieder geval graag hopen op iets meer onderlinge handreiking, met behoud van eigenheid. Er moeten mensen opstaan die een pad uitzetten van dialoog. Wellicht dat het initiatief kan komen van de zengemeenschap, van de vertegenwoordigers van een traditie die er als geen andere een track record op nahoudt zichzelf bij herhaling te kunnen ‘revolutioneren’.
De boeddhanatuur van Adolf Hitler
Had Hitler boeddhanatuur? Het is weer eens wat anders dan de vraag van de klassieke mu-koan, of een hond boeddhanatuur heeft.
Taigu – Kapot van Shinran
‘Doe je iets goeds, dan komt dat door je karmische erfenis. Doe je iets slechts, dan idem dito. Daar sta je dan, in de eenentwintigste eeuw, met je verwetenschappelijkte visie op ‘de werkelijkheid’ en je geloof dat meditatie iets voor je gaat betekenen.’
‘Onze Boeddha die in de hemel zijt, uw naam worde geheiligd’
Binnen het christendom bestaat meer dan de orthodoxie van ‘Rome’ tot gereformeerd. Er zijn gedeelde spirituele waarden die boeddhisme en christendom verbinden.
Taigu – ‘Zen op je ziekbed’
Hoe moet je zen beoefenen vanaf je ziekbed? De veertiende-eeuwse Japanse zenmeester Bassui kreeg deze vraag ooit per brief door een patiënt voorgelegd.“Wie is hij die ziek is?”, schreef hij terug. “Wie is hij die zen beoefent? Iemands gehele zijn is de Grote Weg. Deze Weg is naar zijn inhoud inherent rein en overstijgt alle vormen. Is er hierin enige ziekte?”
Schoenen van geweven gras
Ik heb tijdens mijn leven veel dood meegemaakt – oorlog, hongersnood, ziekte. Ik ben nu aan het einde van mijn leven. Over niet al te lang zal ik sterven.
Taigu – Mijmeren in mijn bodhisattvabedje
Hoe velen vluchten in het boeddhisme omdat het een alternatief is dat veilig voelt? Veilig? Ruk die voorhang weg en zoek de poreuze grenzen op. Gaat heen en vermenigvuldigt u in vrijheid! Dat is de uitdaging. En dood de Boeddha wanneer deze op uw weg komt, evenals uw leraar, in de geest van Linji.
De Boeddha aan het woord tijdens meditatie
In mindfulnesstraining actief mediteren op de woorden van de Boeddha? De tijd is rijp om de grenzen wat op te rekken. Laat de ervaring leidend zijn en neem de proef op de som. Tijdens het zitten knauwen op de condities van het lijden: wie durft?
De farma en de dharma: boeddhisme op de beurs
Hoe verhouden ‘boeddhistisch’ en ‘beursgenoteerd’ zich tegenover elkaar? Wordt een bedrijf ethischer en duurzamer wanneer het meditatie en mindfulness in zijn cultuur integreert?
Taigu – Dood aan de Boeddha
Dood aan de Boeddha, maar niet in letterlijke zin. Je voorstelling kan in de weg staan van de ervaring waar het om gaat – dat wordt bedoeld.
Taigu – ‘Zen op je ziekbed’
Hoe moet je zen beoefenen vanaf je ziekbed? De veertiende-eeuwse Japanse zenmeester Bassui kreeg deze vraag ooit per brief door een patiënt voorgelegd.“Wie is hij die ziek is?”, schreef hij terug. “Wie is hij die zen beoefent? Iemands gehele zijn is de Grote Weg. Deze Weg is naar zijn inhoud inherent rein en overstijgt alle vormen. Is er hierin enige ziekte?”
Joop – Een tekst geschreven vanuit verbazing
‘De Apollinische mens stelt zich op een afstand van de wereld op, nog niet zozeer om haar te overzien of te beoordelen als wel om zijn verantwoordelijkheid voor de wereld te kunnen dragen, en haar de wetten te kunnen stellen, die zij behoeft.’
Taigu – De hunkering naar heil en de macht van zelfbedrog
Als je niet oppast kan boeddhisme worden vervormd in de mal van het al te menselijke wensdenken in termen van houvast waar geen houvast is. Op iedere stap loert de dreiging van zelfbedrog. Door zijn ontkenning van het bestaan van een onsterfelijke ziel (atman) heeft het boeddhisme in zijn lange wordingsgeschiedenis vaak gekampt met een ‘nihilistisch’ imago.
Beroepsgelovigen en amateurzitters
In het hedendaagse Japan zijn er maar weinig leken die zich interesseren voor zen. Slechts een enkeling mediteert.
De boeddhanatuur van Adolf Hitler
De ware aard is van oorsprong rein, maar niemand heeft een ware en oprechte aard.
Huineng en Hisamatsu
Er is in het zen van de eenentwintigste eeuw te veel ruis op de lijn, nog steeds te weinig engagement en bereidheid een lange neus te trekken tegen andere boeddhistische tradities.
Taigu – Het lied van het niet weten
Een gedicht voor een wereld die geen weet heeft van niet weten
Shikantaza
Ga zitten en kijk. Doe niets. Wacht tot je het ziet.
Het lied van het niet weten
Een gedicht voor een wereld die geen weet heeft van niet weten
Totaalboeddhisme
Schrijven over boeddhisme is geen wedstrijd in de mooiste taarten bakken. Ieders deeg loopt wel eens uit. Helder inzicht herkent zich echter zowel in voldragen dhammalessen als in teksten waarin de moeite van het dolende zoeken zich verraadt.
Een nieuwe beeldenstorm – Wie naar de wijsheid voorbij alle wijsheid wil, hij breke met Dogen
De cultus van Dogen is bespottelijk en nodigt uit tot een nieuwe beeldenstorm. Zo je wilt in de geest van Hakuin, die niets van het zitten-zitten-zitten-quiëtisme van Soto Zen moest hebben.
Het spook dat Linji heet
Een spook recht in het gezicht kijken, is een vergeefse oefening.
Het menselijk tekort
Zoals wel vaker, ben ik de draad van het boeddhisme weer eens kwijt. Op de een of andere manier kan niets in het boeddhisme me vandaag overtuigen. Het is alsof de hoop het geloof voedt en al doende de realiteit van ons menselijk tekort overstemt.