Het is een grote verdienste van Boersma dat hij ons in contact heeft gebracht met deze interessante denkers. Het is echter ook een waarschuwing, want oplossingen voor bestaande problemen kunnen we van hen niet verwachten. De “Grote Drie” zijn oerconservatief, ze zouden applaudisseren bij de recente uitspraak van de paus dat abortusartsen huurmoordenaars zijn. Ze willen terug naar de middeleeuwen, ze wantrouwen democratie en wijzen de reformatie af. Het is bovendien nog maar de vraag of we zitten te wachten op een eenheid van alle religies. Een eenheid van alle politieke partijen staat gelijk aan dictatuur, is de eenheid van alle religies niet hetzelfde? Betekent eenheid niet het einde van elke dialoog? Een boekbespreking.
De Grote Drie
Wedergeboorte, afgeknot boeddhisme en afschrikking
Toen ik ging nadenken over het verzoek van de redactie om enige achtergrond te geven bij het elders in dit nummer staande artikel van Bhikkhu Bodhi over wedergeboorte, kwamen er drie punten omhoog die belangrijk leken om ter sprake te brengen: ten eerste de moeilijkheid om met zekerheid iets te zeggen over het hiernamaals; ten tweede de te nauwe opvatting die sommige westerse boeddhisten hebben van de leer van de Boeddha (de afgeknotte Boeddha-sâsana); ten derde de vraag in hoeverre geloof in wedergeboorte noodzakelijk is als motivering op het pad van de Boeddha.
De Grote Drie
Het boek gaat over drie auteurs die in de twintigste eeuw een sleutelrol hebben gespeeld niet alleen bij het ontdekken van een alle religiegrenzen overstijgende wijsheid, maar ook bij het ontmaskeren van de moderne westerse beschaving als anti-spiritueel en materialistisch. Precies op het moment dat in Europa het geloof in de empirische wetenschap zijn hoogtepunt bereikte en de opvatting dat alleen de op uiterlijke waarneming gebaseerde wetenschap geldige kennis kan verschaffen naar zijn hoogtepunt klom, wezen zij erop dat het Westen iets essentieels verloren had, iets wat de moderne wetenschap nimmer geven kan, namelijk kennis die op innerlijke waarneming is gebaseerd, spirituele kennis, en dat dit gemis op negatieve wijze doorwerkte in de gehele samenleving en in de gehele beschaving.