In deze tekst vijf lijstjes met elementen die miljoenen betekenisgevers op uiteenlopende manieren interpreteren. Reken dan even uit wat het duizelingwekkend totaal aan combinaties van mogelijkheden is, en je begrijpt waarom opiniepeilers het mis hadden en de uitslag zo ongeveer iedereen verraste.
WOORDEN
Het verbaast me elke keer weer hoe druk we zijn met het toekennen van betekenissen aan woorden. Nu weer met ‘Zwarte Piet’, ‘allochtoon / autochtoon’ en ‘voltooid leven’.
Klein maar dapper
Stel je voor, je steekt als kleine kerk met 5000 leden flink geld in een landelijke publiciteitscampagne. Je hanteert de slogan: ‘Geloof begint bij jou’. Resultaat: 450 belangstellenden. Wat dan?
BENAUWENIS
Het aparte van vakanties zit hem in wat de reisgids niet vermeldt. Je loopt een museum door en ineens grijpt een hele muur met schilderijen je bij de lurven.
Barometer
Ik lees van die barometer af dat zo ongeveer vijfzesde van de Nederlandse bevolking afscheid heeft genomen van de institutie kerk, maar niet van het nadenken over zingevingsvragen.
André – altai
Het verhaal gaat dat in de Altai-regio (Siberië) regelmatig ruimteafval neerstort. Telkens als dat gebeurt, raken de bewoners in een soort trance.
Kies wijzer
Vorige week heb ik de reacties samengevat op mijn vraag naar beslissende levensbeschouwelijke keuzes. De antwoorden pasten op een spectrum tussen ‘ik kies’ en ‘ik heb helemaal niet gekozen’.
Spectrum
Keuzes blijken niet altijd op basis van redelijke argumenten gemaakt te worden. Intuïtie speelt een rol, maar ook emotie, zoals bij verliefdheid of morele verontwaardiging. Aanvankelijke rationele kritiek kan gaandeweg zelfs afzwakken en leiden tot aanvaarding.
THEOLOGEN
Onlangs deed ik een paar uur antropologisch veldwerk in een bijeenkomst van theologen. Conclusie: in deze stamcultuur lijdt men aan onderbenutting van het menselijk spelvermogen.
LEVENSBESCHOUWING-LIGHT
Gelovigen die vergeten zijn dat ze zelf ook spelen, zullen aanstoot nemen aan het werk van de Engelse kunstenaar Grayson Perry en het blasfemisch vinden.
OECUMENE
Al bijna een eeuw zoeken sommige kerken elkaar op. Hun vertegenwoordigers overleggen en doen dingen samen. En toch blijft de oecumenische band een Latrelatie: Living Apart Together.
VOETBAL
Waarom is voetbal zo populair, en bijvoorbeeld niet handbal of volleybal?
-ISMES
De zinzoeker is een zoeker, geen vinder. Levensbeschouwingen gaan over geheimen, onoplosbare vragen. Het zijn aftastende pogingen om wat ons overstijgt te duiden.
TRADITIE
Waarom hebben religieuze tradities de wind mee en heeft vernieuwing die vaak tegen?
BOSCH
Ik kijk naar een wereld die ik grotendeels niet begrijp. Met het soort vroomheid heb ik weinig affiniteit.
Volk
Er is een exclusieve betekenis van ‘volk’ die de tegenstelling met ‘elite’ benadrukt. In het beste geval heeft de elite de ‘verheffing des volks’ tot doel. In het slechtste is ‘het volk’ er om de belangen van de bovenlaag te dienen.
DROOM
Hebben droom en levensbeschouwing iets met elkaar?
GELOVIGE
Geen term is de laatste eeuwen zo van betekenis veranderd als ‘gelovige’.
Stereo s.v.p.
Gaat Nederland een nieuwe verzuiling tegemoet? Langs andere lijnen dan vroeger verkavelen we weer. Ieder zijn eigen-gelijkkamp. Geluisterd wordt er nauwelijks. Doofheid wordt een nationale kwaal.
1 APRIL
De meest speelse dag van het jaar – maar waarom?
MARGE
Goede Vrijdag – Jezus gekruisigd. Maar wie was hij?
Kamphuis: Boeddhisme grotere bedreiging voor kerk dan islam
De islam is politiek wellicht een grotere bedreiging voor de kerk in het Westen, maar als een christen moslim wordt verlaat hij of zij de kerk. De belangstelling voor het boeddhisme bij westerse christenen zorgt echter voor een interne uitholling van de kerk, stelt Kamphuis.
GOD NL
De nieuwe vrijheid brengt andere religies boven de horizon. Dankzij globalisering en media kan iedereen nu veel verder kijken dan de kerkelijke neus lang was.
Così fan tutte
Om de spelkant te laten zien, trek ik graag de decors van het levensbeschouwelijke stuk een paar meter omhoog. Ik laat het gedoe achter het decor zien, de praktijk van betekenisgeving en machtsvorming.
