Na een langslepende Woo-procedure (Wet open overheid) zijn The Rights Forum en SOMO op donderdag 27 februari door de rechtbank Amsterdam in het gelijk gesteld: het ministerie van Buitenlandse Zaken moet meer openheid geven over het Nederlandse beleid dat de handel met illegale Israëlische nederzettingen laat voortduren.
The Rights Forum en SOMO dienden begin 2023 een Woo-verzoek in om meer inzicht te krijgen in het Nederlandse beleid met betrekking tot handel met de nederzettingen. Veel documenten die werden overgedragen waren echter zwartgelakt of werden helemaal achtergehouden. Dat deed vermoeden dat het ministerie geen openheid van zaken wilde geven. Daar gaat de rechtbank nu in mee.
Het Nederlandse gedogen van de handel met illegale Israëlische nederzettingen wordt door het kabinet zeer misleidend ‘ontmoedigingsbeleid’ genoemd. Uit de stukken die al wel waren vrijgegeven blijkt dat van ontmoediging geen enkele sprake is. Ambtenaren op het ministerie kwamen zelf ook al tot de conclusie dat het beleid weinig voorstelde.
Producten uit nederzettingen – geproduceerd op van Palestijnen gestolen land – komen daardoor nog steeds ongehinderd op de Europese en Nederlandse markt. Europese, inclusief Nederlandse, financiële instellingen investeren jaarlijks miljarden euro’s in bedrijven die actief zijn in de illegale nederzettingen.
Verbod op handel met nederzettingen
Nederland handelt hiermee in strijd met het internationaal recht. Het Internationaal Gerechtshof oordeelde vorig jaar dat alle staten de plicht hebben om ‘maatregelen te nemen om handels- of investeringsrelaties te voorkomen die bijdragen aan het in stand houden van de illegale situatie die door Israël in de bezette Palestijnse gebieden is gecreëerd.’
Directeur van The Rights Forum Gerard Jonkman: ‘De enige manier om aan de door het Hof opgelegde verplichting te voldoen is door een verbod op te leggen op de handel met nederzettingen. Net zoals het verboden is om handel te drijven met de door Rusland illegaal bezette Krim. Minister Veldkamp (Buitenlandse Zaken) en minister Beljaarts (Economische Zaken) moeten zich hier hard voor maken.’
