De door China erkende Panchen Lama Gyaincain Norbu (1990) -er zijn er twee- de tweede hoogste leider in het Tibetaans boeddhisme na de Dalai Lama, heeft de afgelopen twaalf dagen in Tibet een voor Tibetaanse boeddhisten belangrijk ritueel geleid, dat al zeker een halve eeuw onder de Chinese bezetting in Tibet niet toegestaan was: de Kalachakra.
Gisteren eindigde het ritueel, volgens het Chinese staatspersbureau Xinhua woonden meer dan vijftigduizend boeddhisten de initiatie in het klooster van Tashi Lhunpo in Shigatse, Tibet, de traditionele zetel van de Panchen Lama bij. Opmerkelijk is dat de Chinese communistische partij- die openlijk atheïst is, de initiatie toestaat. Tot deze maand was het ritueel in China- Tibet maakt volgens China deel uit van dat land, verboden en werd het alleen uitgevoerd buiten Tibet en China.
Deze Panchen Lama, geselecteerd door Peking, is een omstreden figuur onder Tibetanen in ballingschap. De meesten zien hem als onderdeel van een schijnvertoning- een bedrieger die niets te vertellen heeft, die door Peking is benoemd om grip te houden op de belangrijkste religie in Tibet. Anderen vinden dat ook deze lama- ook al zou hij hij niet de reïncarnatie van de tiende zijn, toch respect verdient. Gyaincain Norbu werd de naam Erdini Qoigyijabu gegeven en hij werd in het klooster Tashilhunpo in Shigatse ingewijd als 11e Panchen Lama. Hij volgde in Peking een opleiding en is inmiddels weer terug in het klooster Tashilhunpo.
Het Tashilhunpo klooster werd in 1447 gebouwd in Shigatse, Tibet. Het klooster bevindt zich op een heuvel in de stad en de naam betekent in het Tibetaans “alle geluk en voorspoed zijn hier verzameld”. Het klooster is de traditionele zetel van de Panchen Lama, de tweede tulku linie binnen de gelugschool van het Tibetaans boeddhisme. Het is een belangrijke bestemming voor pelgrims in Tibet.
Robert Barnett, directeur van Columbia University’s Modern Tibet Studies, ziet de toestemming van Peking om het ritueel uit te voeren als onderdeel van een lange termijn strategisch plan door de Chinese autoriteiten om de Dalai Lama te slim af te zijn bij het herwinnen van zijn positie in Tibet. China ziet de Dalai Lama als een wolf in schaapskleren die uit is om Tibet los te weken van China. De Dalai Lama heeft gedreigd niet meer te zullen reïncarneren om de invloed van China op het Tibetaans boeddhisme te beperken, nadat China gedreigd had dat de toekomstige vijftiende Dalai Lama weleens in China geboren kon worden. De Chinese Panchen Lama zou bereid zijn de communistische partij daar bij te helpen. De twee boeddhistische leiders speelden al eerder een rol in elkaars reïncarnatie.
Vorig jaar leek het er even op dat de door China erkende Panchen Lama zijn verantwoordelijkheid nam toen hij in het openbaar de regering opriep om soepel om te gaan met het stellen van beperkende regels op het aantal monniken en nonnen in boeddhistische tempels en kloosters in Tibet. Peking heeft het aantal monniken en nonnen die toegestaan worden om te verblijven in tempels, beperkt. Het totaal aantal lama’s in Tibet is sinds 1950 gehalveerd, naar 46.000 in 2015.
Tibetaanse vrouwen in ballingschap vroegen in een bijeenkomst in India afgelopen zondag om de onmiddellijke vrijlating van Gedhun Choekyi Nyima, de door de Dalai Lama erkende 11e Panchen Lama, en door China als kindmonnik ontvoerde, van wie al twintig jaar onzeker is waar hij zich bevindt en zelfs of hij nog in leven is.