Een mindfulnesstherapie kan patiënten met een actuele depressie helpen in het verminderen van hun klachten. Dit blijkt uit het promotieonderzoek van Joël van Aalderen van het RadboudUMC. Hij onderzocht voor het eerst de effecten van mindfulness bij een actuele depressie.
Eerder was al bekend dat mindfulness behulpzaam is bij het voorkomen van terugval in depressie. De methode kan daarmee een goede aanvulling zijn op behandeling met antidepressiva.
Volgens cijfers van de Hersenstichting kampen 640.000 mensen in Nederland met depressie. Voor veel patiënten is dit een terugkerend fenomeen. Depressie is daarmee een potentieel chronische aandoening met een grote mate van lijden. Mindfulness-based cognitieve therapie (MBCT) is begin 2000 ontwikkeld om te voorkomen dat depressies terugkeren. Dit is een achtweekse training die bestaat uit aandachtsoefeningen en cognitieve therapie en kan een alternatief vormen voor (jarenlange) onderhoudsmedicatie met antidepressiva.
Actuele depressie
Meerdere studies hebben aangetoond dat MBCT helpt bij het voorkomen van terugval bij mensen die in het verleden drie of meer depressies hebben doorgemaakt. Van Aalderen wilde weten of de methode ook effectief is voor mensen die een actuele depressie doormaken.
In een onderzoek met 205 deelnemers die allemaal drie of meer depressies hebben doorgemaakt, vergeleek hij de effecten van MBCT met de gebruikelijke behandeling die mensen kregen. Van de deelnemers had ongeveer een derde op het moment van het onderzoek last van depressieve klachten.
Positief effect
De onderzoeker vond dat de effectiviteit van MBCT bij het verminderen van depressieve klachten vergelijkbaar was tussen patiënten met een huidige depressie en patiënten zonder huidige depressie. De afname van depressieve klachten werd gestimuleerd door een positief effect van MBCT op piekeren en malen. De positieve werking bleef behouden tot een jaar na de training.
“Mensen met terugkerende depressies hebben blijkbaar ook baat bij MBCT tijdens een actuele depressie”, aldus Van Aalderen. “Zij hoeven dus niet langer uitgesloten te worden voor deze psychologische behandeling. Vervolgonderzoek zal meer informatie moeten leveren voor wie MBCT wel en niet geschikt is.”
Klachten houden
Mindfulness is ontwikkeld door Jon Kabat-Zinn, een Amerikaanse moleculair bioloog. Toen hij in het academische ziekenhuis van Massachusetts werkte, kwam hij erachter dat veel behandelde patiënten klachten bleven houden. Omdat hij zelf baat had bij meditatie en yoga, dacht hij dat mediteren zijn patiënten misschien ook zou helpen.
Van oorsprong is meditatie een spirituele techniek die door aanhangers van diverse religies beoefend wordt. Kabat-Zinn wilde zijn methode geschikt maken voor alle gezindten. Bovendien moest de benaming veel mensen aanspreken. Zo bedacht hij in 1979 ‘mindfulness-based stress reduction’, oftewel de MBSR-methode, een cursus mindfulness van acht weken. Ook schreef hij een handboek.
Zijn patiënten bleken er zowel lichamelijk als psychisch van op te knappen. De moleculair bioloog ontwikkelde vervolgens ook MBCT: mindfulness based cognitive therapy, een combinatie van mindfulness en cognitieve therapie.
Ondertussen is er steeds meer wetenschappelijk bewijs dat mindfulness werkt en heeft de methode over de hele wereld navolging gekregen. Er zijn steeds meer MBSR-cursussen en daarvan afgeleide trainingen te volgen, ook in Nederland en Vlaanderen.
Het woord mindfulness betekent opmerkzaamheid of aandachtigheid. De beoefenaar staat bewust stil bij het hier en nu, zonder te oordelen. Hij probeert de aandacht bij het moment te houden. En handelt dus juist niet op de automatische piloot. Zo kan hij beter observeren wat er in lichaam en geest gebeurt, zonder daar verder een mening over te hebben of er iets aan te willen veranderen. De beoefenaar accepteert wat hij op dat moment voelt.
Door te oefenen met deze techniek, kunnen fysieke en psychische klachten afnemen. De beoefenaar gaat bewuster leven en minder piekeren over het verleden en de toekomst.
Zeshin zegt
Zit mindfulness ook in de ziektekostenverzekering en word het BD nu gesponsord door Achmea? Mag er binnenkort nog iets over het boeddhisme geschreven worden op het BD of verbied Achmea dit. Wanneer komt er een artikel over het Livestyl trainingscentrum van Achmea waar je mindfulness therapie kan volgen?
Joop zegt
******* *** ***** ****** *** ********** ******** *** **** ********** *** ** ********* ******* **** *********** ** *** ***** **** ************ **** ****** *** **** *** ** *********
Reactie verwijderd. Eerste waarschuwing (PvB)
Tom zegt
1) Het werkt inderdaad.
2) Als de vragen van Zeshin niet thuishoren bij de reacties (volgens de huisregels van het BD) dan verwijderen.
3) Zeshin; kijk eens op http://www.rebalancing.nl. Geef jezelf een kadootje en neem een sessie (wordt niet vergoed door de zorgverzekering, maar een sessie heeft een onbetaalbaar positief effect)
Zeshin zegt
Natuurlijk werkt het, maar is het boeddhisme? Ik ben in het verleden uitgenodigd door Achmea met de vraag of ik zentrainingen kon verzorgen in het Livestyle trainingscentrum van Achmea. Dit alles naar aanleiding van de tijdelijke fusie tussen de Boeddhistische Unie en Achmea die het boeddhisme als een gezonde levensstijl zagen. Dat mag misschien zo zijn maar ik zag de bui al hangen. In het verleden is Yoga ook door snelle jongens ingepikt. 80% van de Nederlandse bevolking ziet het als sport, ontspanningsoefeningen en als een gezonde levensstijl. Als iemand gestrest bij zijn huisarts komt kan zijn advies zijn om yoga te gaan doen. Als je dan vraagt welke Yoga (Dyanayoga, hatayoga, rajayoga,enz.) zit de dokter met een mond vol tanden. Misschien is er 20% van de bevolking die yoga nog als hindoeïstische religieuze trainingstechniek ziet. Voor mij is mindfulness niet meer dan de 7e regel van het achtvoudigepad een werkzaam iets waar deze overspannen maatschappij om schreeuwt en dus goed verkoopbaar. Maar is dit boeddhisme? Mindfulness heeft het over gezondheidszorg, patiënte, cognitieve therapie, ik voel mij echt geen patiënt en zie Boeddha niet als grondlegger van mindfulness. Van mij mag mindfulness als antidepressiva verkocht worden, maar ik denk als dat onder de vlag van het boeddhisme gebeurd we op een hellend vlak zitten.
Tom zegt
“Voor mij is mindfulness niet meer dan de 7e regel van het achtvoudigepad…….”
Je hebt je eigen vraag beantwoord, maar spreekt jezelf ook tegen: “maar ik denk als dat onder de vlag van het boeddhisme gebeurd we op een hellend vlak zitten”……..