Aandacht
Je leest deze zin omdat je aandacht om welke reden dan ook getrokken is om haar te lezen. Dit lijkt een open deur, maar het is het iets waar we weinig bij stil staan. Ik vergeet het regelmatig, terwijl het zowel in mijn eigen ontwikkeling en werk als trainer, coach en therapeut een centrale rol speelt.
Daarom wil ik graag met jou stilstaan bij aandacht. Bij aandacht zélf bedoel ik. Onze aandacht is zo voor de hand liggend dat we er meestal eh … geen aandacht voor hebben. En dat is jammer omdat het voor ons welzijn cruciaal is.
Vandaar hier aandacht voor Aandacht. Je kunt je aandacht meteen oefenen door je tijdens het lezen niet te laten afleiden!
Aandacht is verwant aan: alertheid, concentratie en het selectief verwerken van informatie. Dat is de officiële omschrijving. We kennen het ook als mindfulness en in meditatie. In deze laatste twee is aandacht de gerichte vorm van gewaarzijn.
Je kunt het zo zien: gewaarzijn is je 360o radar die als het ware constant binnen en buiten je scant op zaken die je aandacht waard zijn of nodig hebben. Zodra dit gewaarzijn zich focust op iets (wat dan ook) dan spreken we van ‘gerichte aandacht.’
Onze ervaring bestaat uit datgene waar onze aandacht zich op richt – dat is wat we meemaken, zeg maar. De crux zit er in dat we onze aandacht meestal niet bewust richten, maar dat ze als een aap in de rondte slingert, van tak tot tak.
Met als gevolg dat we ons verliezen in gedachten, gevoelens en emoties.
En vaak ook nog onprettige. Een groot deel van de tijd zijn we daardoor bezig met verschijnselen waar we eigenlijk niet mee bezig zouden willen zijn.
We zijn afgeleid. We zijn ons niet goed gewaar, en we zijn niet alert.
We zijn niet aandachtig aanwezig in het hier-en-nu.
Uit veel onderzoek blijkt dat we gezonder en gelukkiger zijn als we meer aanwezig zijn. Ook de effectiviteit van psychotherapie en coaching is groter naarmate ze zich meer richt op de wisselwerking in het actuele moment.
Getrainde, of beter nog getemde aandacht (de metaforische aap), verliest zich niet in van alles wat voorbij komt. Ze is gefocust zonder het overzicht te verliezen. Wat je aandacht trekt hangt in belangrijke mate van je eigen patronen af.
Door je aandacht bewust te richten krijg je inzicht in die patronen. Als je afgeleid bent kom je terecht in oude groeven van gedachten en emoties, je herkauwt eigenlijk je oude kost. En je weet hoe dat smaakt. Brrr.
Wanneer je je aandacht traint – door meditatie bijvoorbeeld – dan blijven zich dezelfde afleidingen aandienen, alleen je verliest je er niet meer in. Dat wordt minder naarmate je meer oefent – zoals met alles eigenlijk.
Je blijft je door die oefening bewust van je aandacht, zonder je te verliezen in het object van die aandacht. Het is dan alsof je tegelijkertijd iets ervaart – sensatie, gevoel, emotie – én je bewust bent dat je het ervaart.
Vreemd genoeg is dat heel bevrijdend – het maakt je vrijer van je oude gewoonten, cirkelredenaties en andere onplezierige beperkingen. Aandacht is de koninklijke weg naar zelfrealisatie omdat je de inhoud – je beperkende patronen zélf – kunt overstijgen.
De ‘vrije ruimte’ in je geest en handelen wordt groter naarmate je je aandacht traint. En dat draagt aanzienlijk bij aan de kwaliteit van leven en werken.
O ja, en hoe is je oefening om niet afgeleid te raken tijdens het lezen gegaan?
Wil je meer lezen van Ramo klik dan hier