Mindfulness meditatie kan verontrustende bijwerkingen hebben en zou alleen mogen worden gegeven door gekwalificeerde leraren die die bijwerkingen onderkennen en hun leerlingen doorsturen naar professionele hulpverleners, zoals psychiaters. Uit Amerikaans onderzoek blijkt dat deelnemers aan mindfulness-trainingen werden overvallen door traumatische herinneringen die ten koste ging van hun sociale relaties. Sommigen betalen een hoge prijs voor de deelname aan de mindfulness-therapie, zeggen deskundigen
In een artikel in de Britse krant The Guardian van vorige week waarschuwen wetenschappers tegen het lichtvaardig opzetten van deze cursussen en het toepassen en ondeskundig begeleiden van deelnemers aan deze cognitieve therapie (MBCT) die in vrijwel de hele Westerse wereld big booming is. Alleen in het Verenigd Koninkrijk zijn er al meer dan duizend aan het klassieke boeddhisme ontleende mindfulness-cursussen die heil beloven aan mensen die worstelen met angst, depressie en stress
Het enthousiasme voor deze op mindfulness gebaseerde cognitieve therapie (MBCT) cursussen is niet onterecht. Volgens een studie van de Universiteit van Oxford wordt met 44 procent een terugval in depressies verlaagd. Volgens deze wetenschappers is het net zo effectief als het nemen van antidepressiva. Het concentreren op de eigen ademhaling, het terugbrengen van de aandacht naar de ademhaling wanneer deze afdwaalt, is verrassend uitdagend.
Maar psychiaters waarschuwen voor serieuze en negatieve bijwerkingen. Laaggekwalificeerde leraren dienen zich aan als mindfulness deskundigen. De bezorgdheid komt niet van critici van mindfulness maar van aanhangers, zoals dr. Florian Ruths, consultant psychiater in het ziekenhuis Maudsley in Zuid-Londen. Hij heeft een onderzoek opgezet naar de bijwerkingen van MBCT, waarin zeldzame gevallen van ‘depersonalisation’, waar mensen het gevoel hebben dat ze in een eigen film figureren, worden geconstateerd.
Ruth waarschuwt tegen laaggekwalificeerde en ondeskundige leraren. ‘Mindfulness wordt aangeboden aan potentieel kwetsbare personen met psychische aandoeningen, met inbegrip van depressie en angst, dus het moet worden gegeven door mensen die de achtergrond van deze ziekten kennen, en signaleren wanneer het nodig is om mensen te verwijzen naar gespecialiseerde hulp.’ Zijn onderzoek volgt het “dark night”-project aan de Brown University in de VS, die heeft gecatalogiseerd hoe sommige boeddhistische mediteerders zijn overvallen door traumatische herinneringen en een verandering ion het gevoel van eigenwaarde.
Mindfulness experts zeggen dat dergelijke extreme bijwerkingen zeldzaam zijn en zich waarschijnlijk manifesteren na langdurige periodes van meditatie, zoals weken in stillteretraites. Maar studies lijken anders aan te tonen. In en lawine van aangedragen voordelen- richt je op je ademhaling en al je problemen worden opgelost, ontstaat nu ook een kritisch denken over het effect van mindfulness meditatie bij deelnemers. Mindfulness is geen magische pil die je bij depressie en angst zonder gevolgen kunt toepassen, zeggen deskundigen.
Mindfulness verspreidt zich snel en zelfs bij internet-reuzen zoals Google. De online meditatie app Headspace heeft nu 523,000 gebruikers in het Verenigd Koninkrijk, een verdrievoudiging in 12 maanden. Meer goed opgeleide leerkrachten zijn dringend nodig en de bezorgdheid groeit over de toereikendheid van de opleiding. Verschillende bronnen vertelden The Guardian dat sommige leraren al aan de slag gingen na het volgen van een acht weken durende opleiding voor beginners. Marie Johansson, verbonden aan de Oxford University, benadrukt de behoefte aan goede professionele lerarenopleiding van ten minste een jaar.
Het vinden van een juiste leraar is vaak moeilijk voor mensen die voor de eerste keer met mindfulness in aanraking komen. Toonaangevende mindfulness onderwijs organisaties, met inbegrip van de universiteiten van Oxford, Bangor en Exeter, overwegende het instellen van een register waarin gekwalificeerde cursusleiders zich kunnen inschrijven. Sommige boeddhisten verzetten zich tegen dat idee, omdat ze het onredelijk vinden om een praktijk te regelen die geworteld is in een religie en 2500 jaar oude traditie.
Bron The Guardian.
Pieter zegt
Als mindfulness als een confrontatie wordt ervaren dan kan het traumatische herinneringen oproepen, zoals bij elke confrontatie. Openheid en eerlijkheid zijn belangrijker dan het vermijden van het opkomen van traumatische herinneringen. Maar dat is makkelijk gezegd, in een wereld vol schijnheiligheid en hypocrisie, en lastiger gedaan.
Sue zegt
Juist Pieter. De kern van het probleem is dat en komt precies niet aan bod bij de Mac Spiritualiteit die er eerder op gericht lijkt daarvoor onderdrukkingsmechanismes aan te bieden, inclusief onder de noemer van Mindfulness.
Dharmapelgrim zegt
Iets losmaken of los laten komen is één ding, maar met wat losgekomen is op een juiste manier omgaan is een heel andere. Ik onderschrijf de kritiek en de waarschuwingen. Net zoals in het land der blinden éénoog van zichzelf vindt dat hij koning is (aangemoedigd door een legertje blinden) zo is in het land van mindfulness iemand die het gepresteerd heeft een half uur zijn mond te houden en zijn ogen dicht (zonder in slaap te vallen) al gauw een zelfbenoemde leraar of lerares. Overigens ben ik van mening dat deze ontwikkeling in de hand wordt gewerkt door dat er ineens ook allemaal cursussen ontstaan die opleiden tot mindfulness-leraar of – trainer (what’s in a name?) Voor toelating is vaak géén enkele ervaring vereist!
Marloes zegt
Wat veel mensen maar niet willen begrijpen is dat bij angst en depressie het echt anders werkt in je hersenen. Voor mij als ervaringsdeskundige is het geen verrassing dat concentratie op ademhaling kan leiden tot depersonalisatie. Dat heeft niets te maken met het vermijden of niet willen zien van moeilijke gebeurtenissen, maar met chrmische processen in de hersenen waar menig “mindfulness-trainer” geen weet van heeft.
Reinhrad zegt
Als veteraan met PTSS heb ik juist heel veel baat bij meditatie. Het valt en staat met een goede leraar. Daarom ben ik naar een Tibetaans boeddhistisch Centrum gegaan met een lange traditie, kennis en ervaring op dit vlak. Ik kom helaas ook de nodige goed bedoelende amateurs tegen die vanuit een spiritueel drijfveer en New Age centrum werken. Het verschil werd me snel duidelijk. Te weinig diepgaande kennis met alle mogelijke negatieve gevolgen.
Robert Keurntjes zegt
Waar gaat dit nu eigenlijk over? Gaat het over mensen die MBCT cursussen geven terwijl ze er niet voor gekwalificeerd zijn? Gaat het over mensen die mindfulness-ademhalingscursussen geven?
Ik vermoed dat ze bij The Guardian ook niet weten waar het over gaat want het artikel is volslagen warrig over welk soort mindfulness cursussen problemen op leveren en voor welk soort mindfulness cursussen er een register zou moeten komen.