De wereldberoemde yoga goeroe en oprichter van de Iyengar Yoga School, B.K.S Iyengar, is gisteren in een ziekenhuis in Pune, India, op 95-jarige leeftijd overleden. De laatste weken ging zijn lichamelijke toestand achteruit, hij leed aan hartklachten.
Iyengar wordt beschouwd als een van de belangrijkste yoga docenten in de wereld. Hij schreef vele boeken over de praktijk van yoga en filosofie, zoals ‘Light on Yoga’, ‘Light on Pranayama’, and ‘Light on the Yoga Sutras of Patanjali’. De Indiase eerste minister Narendra Modi condoleerde de familie met de dood van Iyengar. ‘Nog vele generaties zullen Shri BKS Iyengar herinneren als een goeroe en geleerde die yoga in het leven van velen over de hele wereld bracht.’
Als een vooraanstaand exponent van yoga zoals geformuleerd in de oude “Patanjali Sutra”, bracht Iyengar de praktijk van yoga naar ongeveer zestig landen –met zeker honderd vestigingen- in Oost en West, die hij ook bezocht. De yogacharya, die tot het eind van zijn leven actief was, had een grote aanhang van volgers in binnen- en buitenland.
Iyengar is in 1918 geboren in Bellur in Karnataka en ging naar Pune in Maharashtra in 1937 om daar de kennis over yoga te verspreiden. Hij richtte in 1975 zijn eigen ‘Yogavidya’ instituut op met later vestigingen in India en het buitenland. De internationaal befaamde yoga goeroe onderwees de techniek aan ‘yogasanas’, veel prominente persoonlijkheden en gewone mensen. Onder zijn studenten waren de vooraanstaande socialistische leider Jayprakash Narayan, de beroemde filosoof Krishnamurti en de wereldberoemd violist Yehudi Menuhin. Hij schreef ook veertien boeken over yoga-technieken, die bekend werd als ‘Iyengar Yoga’. Zijn boeken werden vertaald in zeventien talen. Iyengar had grote interesse voor kunst, dans en theater als ook in cricket.
De bekende industrieel Rajiv Bajaj zei dat Iyengar niet alleen een yogacharya was, maar ook een goeroe van het leven die altijd met een lachend gezicht veiligheid en comfort aan zijn discipelen gaf.
Iyengar-yoga karakteriseert zich door de grote aandacht die er tot in detail is voor het in lijn brengen van het lichaam met de geest; dit wordt ook wel proprioceptie genoemd. Het is sterk verankerd in de traditionele acht takken van yoga zoals die zijn neergelegd door Patanjali in de Yogasoetra’s en waarbij de nadruk ligt op het ontwikkelen van kracht, weerstand, flexibiliteit en balans, door middel van concentratie (Dharana) en meditatie (Dhyana).
Iyengar-yoga staat bekend om het gebruik van hulpmiddelen, zoals banden, blokken en kussentjes, die dienen als ondersteuning bij de uitvoering van de asana’s. Deze hulpmiddelen hebben ten doel de beginnende, minder lenige, zieke of vermoeide beoefenaars de oefeningen op een eenvoudige manier volledig te laten ervaren.
Door de oefening van een systeem van asana’s, richt Iyengar-yoga zich op het verenigen van het lichaam, de geest en de ziel voor gezondheid en welzijn. Iyengar-yoga wordt beschouwd als een krachtig instrument om stress van het moderne leven te verminderen, wat op zijn beurt zou moeten leiden tot verbetering van het fysieke en spirituele welzijn.
Bij Iyengar-yoga worden de onjuist ingezette houdingen en fouten gecorrigeerd. B.K.S. Iyengar leidde duizenden leraren op tijdens een studie van twee tot vijf jaar voor het eerste certificeringsniveau. Een hogere certificering kan tien jaar of meer duren. In Nederland zijn er tussen de 90 en 100 Iyengar-yogaleraren die opgeleid zijn in het Iyengar Yoga Institute Amsterdam en het Iyengar Yoga Instituut Rotterdam. In bijna iedere grote stad zijn Iyengar Yoga scholen te vinden o.a. Amsterdam, Rotterdam en Den Haag.