De regering van Noorwegen heeft nog niet besloten of zij een ontmoeting met de Dalai Lama zal hebben als hij Noorwegen volgende maand bezoekt. De regering wikt en weegt of zo’n ontvangst de toch al moeizame banden met China nog verder zullen beschadigen, zei minister van buitenlandse zaken Borge Brende deze week.
“Het is een moeilijke kwestie, een uitdagend dilemma,” zei Brende tijdens het vragenuur in het parlement. “Als de Noorse autoriteiten de Dalai Lama ontvangen, zal het nog moeilijker worden om de betrekkingen met China te normaliseren.” De verbannen spirituele leider van de Tibetaanse boeddhisten brengt van zeven tot tien mei een bezoek aan het land om te vieren dat het 25 jaar geleden is dat hij de Nobelprijs voor de vrede in ontvangst nam.
De banden tussen Oslo en Peking zijn diep bevroren sinds 2010, het jaar dat de gevangen Chinese activist Liu Xiaobo de Nobelprijs won voor zijn ‘lange en geweldloze strijd voor fundamentele mensenrechten in China. Kort nadat Brende vragen in het parlement over de Dalai Lama had beantwoord, meldde een woordvoerder van het Chinese ministerie van buitenlandse zaken Noorwegen te hebben gewaarschuwd voor een ontmoeting met de Dalai Lama. Brende was voorzitter van een Noorse parlementaire commissie over Tibet. Brende noemt het belangrijk dat er rechtstreekse contacten met China zijn over onderwerpen variërend van klimaatverandering tot mensenrechten en de crisis in Syrië.
Noorwegens centrumrechtse regering, die in oktober is aangetreden, wil de betrekkingen met China verbeteren. De Nobelprijs voor de Vrede wordt toegekend door een vijfhoofdige commissie die wordt benoemd door het parlement, maar onafhankelijk is van de regering. De onafhankelijkheid van de commissie heeft de stellingname van China niet beïnvloed. Het overleg met de voormalige Noorse regering inzake een vrijhandelsovereenkomst is stopgezet en ministeriële bijeenkomsten en zakelijke delegatiebezoeken geannuleerd nadat Liu de Vredesprijs won. In 2005 ontving de premier van Noorwegen, Kjell Magne Bondeik, wel de Dalai Lama.
De voorzitter van het Noorse parlement heeft gezegd dat hij de Dalai Lama tijdens zijn bezoek niet zal ontmoeten. Een opiniepeiling wijst uit dat zes van de tien ondervraagden vinden dat premier Erna Solberg, Brende of beide, de Dalai Lama moeten ontvangen. De helft van de ondervraagden noemt het laf om zo’n ontvangst te weigeren. De Dalai Lama is in Noorwegen op uitnodiging van het Noors Nobelinstituut, het Noorse Comité van Tibet en de boeddhistische Federatie van Noorwegen en de Karma Tashi Ling.