Maar liefst 92% van de Nederlanders vindt dat het welzijn van vissen minstens even goed beschermd moet worden als dat van andere dieren in de veehouderij. Dat blijkt uit nieuw publieksonderzoek dat Compassion in World Farming en Eurogroup for Animals lieten uitvoeren in negen EU-landen[1]. Bovendien is de overgrote meerderheid (68%) bereid meer te betalen voor vis die een betere behandeling heeft gehad. Daarnaast willen Nederlanders beter geïnformeerd worden: 60% wil informatie op een visproduct over hoe het dier gehouden is en gedood. Dat is nu niet het geval.
Bovendien denkt de meerderheid ten onrechte dat een viskeurmerk als ASC goede welzijnseisen stelt die er onder andere ervoor zorgen dat de dieren onnodig lijden (56%). Dit is helaas niet zo. Keurmerken letten vrijwel niet op vissenwelzijn. Momenteel zijn vissen veel minder goed beschermd dan andere dieren: er bestaat vrijwel geen specifieke wetgeving voor vissenwelzijn en er zijn ernstige welzijnsproblemen in kwekerijen. De twee organisaties roepen de Europese Commissie daarom per brief op soortspecifieke welzijnsregels in te voeren voor alle vissoorten die gehouden worden in kwekerijen.
Onwetendheid over viskweek
Het onderzoek, uitgevoerd door onderzoeksbureau Sapience, ondervroeg ruim 9.000 mensen in negen EU-landen naar hun houding ten opzichte van vissen, viskweek en de consumptie van visproducten. Hieruit bleek ook dat veel mensen niet op de hoogte zijn van de ernstige welzijnsproblemen in de viskweek: 56% van de Nederlanders weet niet dat de meeste vissen in kwekerijen niet verdoofd worden bij de slacht. De meerderheid (63%) vindt dat verdoving bij de slacht verplicht moet zijn. En 71% weet niet dat de sterfte in viskwekerijen veel hoger is dan in de veehouderij op het land. Veruit de meeste Nederlanders (80%) vinden dat subsidies voor viskweek alleen mag gaan naar bedrijven die goed welzijn garanderen.
Een miljard dieren
In de Europese viskweekindustrie worden elk jaar ongeveer 1 miljard vissen gedood[2]. Door het gebrek aan specifieke welzijnswetgeving is het dierenleed in intensieve kwekerijen zeer ernstig. Opgepropt in overvolle bakken of kooien is het risico op ziektes, stress, verwondingen en agressie hoog. Ook worden de dieren veelal een tijd uitgehongerd (bijvoorbeeld voor de slacht of voor transport). Vissen worden veelal zonder verdoving gedood: ze sterven vaak een langzame, pijnlijke verstikkingsdood of worden bij bewustzijn opengesneden. Dit leidt tot gruwelijk leed: de wetenschap heeft immers allang aangetoond dat vissen gevoel en emoties hebben en pijn ervaren.
Al eerder, in 2018, lieten de twee organisaties de publieke opinie over vissenwelzijn onderzoeken[3]. De roep naar betere bescherming lijkt nog verder toegenomen: in 2018 wilde 83% van de Nederlanders minstens even goede bescherming van vissen als voor andere gehouden dieren. Nu is dat 92%.
De NGO’s sturen vandaag brief naar de kandidaat-commissarissen voor Gezondheid en Dierenwelzijn en voor Visserij en Oceaan, waarin ze hun vragen prioriteit te geven aan de publicatie van de resterende voorstellen voor de dierenwelzijnswetgeving en te zorgen veel betere bescherming van het welzijn van vissen en andere waterdieren in de aquacultuursector.
Annemarie Brijder, campagneleider vissenwelzijn Compassion in World Farming Nederland: “Vissen zijn prachtige dieren met gevoel en emoties, maar zo worden ze niet behandeld. In tegenstelling tot andere dieren worden ze vrijwel uitgesloten van wettelijke bescherming van hun welzijn. Het is duidelijk dat de overgrote meerderheid van de ondervraagde mensen zich zorgen maakt over het welzijn van vissen in kwekerijen. We dringen er nu bij de Europese Commissie op aan om te luisteren naar de zorgen van de burgers en soortspecifieke wetten voor vissen in te voeren.”
Reineke Hameleers, CEO van Eurogroup for Animals: “Ondanks het feit dat ze met miljarden worden gehouden in kwekerijen, ondanks uitgebreide studies die aantonen dat ze gevoel hebben en ondanks de vraag van burgers naar betere bescherming, worden vissen nog steeds over het hoofd gezien. We verwachten dat de komende herziening van de EU-wetgeving voor dierenwelzijn soortspecifieke maatregelen zal bevatten om hun behoeften te beschermen en de welzijnsomstandigheden in de EU-aquacultuur aanzienlijk te verbeteren.”
[1] De enquête, uitgevoerd door Sapience, werd tussen 20 maart en 5 april 2024 ingevuld door 9.197 respondenten in negen EU-landen (Tsjechië, Frankrijk, Duitsland, Griekenland, Italië, Polen, Spanje, Zweden en Nederland). De ondervraagde steekproeven waren representatief voor de nationale bevolking wat betreft leeftijd, geslacht en regio.
[2] https://www.cambridge.org/core/journals/animal-welfare/article/estimating-global-numbers-of-farmed-fishes-killed-for-food-annually-from-1990-to-2019/765A7CCA23ADA0249EF37CFC5014D351
[3] https://www.ciwf.nl/nieuws/2018/08/nederlanders-willen-beter-vissenwelzijn
