Het hoger beroep in de Klimaatzaak van Milieudefensie tegen Shell, dat vanaf 2 april dient, zien Milieudefensie en de mede-eisende organisaties met vertrouwen tegemoet. In 2021 oordeelde de rechter dat het olie- en gasbedrijf in 2030 zijn uitstoot met 45% moet terugbrengen, in lijn met internationale klimaatafspraken. Uit nieuw onderzoek blijkt dat Shell nog decennia lang voor tientallen miljarden in (nieuwe) olie- en gasprojecten blijft investeren. Hiermee brengt Shell volgens de procederende organisaties mensenlevens in gevaar.
Donald Pols, directeur Milieudefensie: ‘Shell probeert continu weg te lopen van zijn verantwoordelijkheid om gevaarlijke klimaatverandering tegen te gaan, maar weglopen uit de rechtszaal kan niet. De klimaatwetenschap zegt dat we, nog sneller dan voorheen gedacht, moeten ingrijpen. Dus Shell kan rookgordijnen blijven optrekken om verwarring te zaaien, maar de feiten zijn glashelder. Shell’s uitstoot moet flink omlaag.’
Roger Cox, advocaat van Milieudefensie: ‘De wetenschappelijke basis waar wij onze argumenten tegen Shell op bouwen, is alleen maar sterker geworden. In de rechtszaal draait het om de feiten en daarom heb ik er alle vertrouwen dat we de rechters er wederom van kunnen overtuigen dat die feiten aan onze kant staan.’
Mensenlevens in gevaar
De wereldwijde uitstoot van Shell heeft volgens de aanklagende organisaties een enorme impact op onze planeet. De rechter bevestigde met de uitspraak van 2021 dat het olie- gasbedrijf mensenrechten in gevaar brengt, zoals het recht op leven en een ongestoord gezinsleven. De oliegigant ging in hoger beroep tegen de uitspraak. Pols wijst op de bevindingen in het laatste IPCC-rapport dat stelt dat de risico’s van klimaatverandering sindsdien alleen maar groter zijn geworden: ‘Bosbranden, overstromingen en andere natuurrampen gaan in hevigheid toenemen als Shell nog decennia blijft doorpompen van olie en gas.’ Uit vooraanstaand wetenschappelijk onderzoek blijkt dat er geen ruimte is voor nieuwe olie- en gasprojecten als we internationale klimaatafspraken willen halen.
Shell trapt op het gaspedaal
De oliegigant heeft zijn klimaatambitie recent naar beneden geschroefd en zet zelfs meer in op gas. Daarnaast bleek uit het jaarverslag dat Shell in het afgelopen jaar nog minder heeft ingezet op zonne- en windenergie. Het is volgens Milieudefensie tekenend dat Shell vorig jaar 15 keer meer heeft uitgekeerd aan de aandeelhouders dan geïnvesteerd heeft in zonne- en windenergie. Pols: ‘Shell trapt, aan de vooravond van het hoger beroep, letterlijk op het gaspedaal. De nieuwe klimaatambities laten zien dat Shell door blijft gaan met het in gevaar brengen van mensenlevens en het verergeren van de klimaatcrisis. Terwijl de klimaatcrisis aan alle kanten zichtbaarder en gevaarlijker wordt, besluit Shell zijn klimaatambities af te zwakken. Wij zien het hoger beroep vol vertrouwen tegemoet. Want winst voor Shell zou een verlies betekenen voor ons allemaal.’
Milieudefensie is zeer kritisch op de plannen van Shell om door te gaan met nieuwe fossiele projecten. Uit nieuw onderzoek van Milieudefensie en Oil Change International blijkt dat Shell nog 813 olie- en gasprojecten in de pijpleiding heeft. Pols: ‘Shell blijft doorboren voor winst en blijft zo klimaatschade veroorzaken, terwijl de uitspraak van de rechter in 2021 glashelder was: 45% minder uitstoot in 2030. Gelukkig kijkt de rechter niet naar de winst, maar de klimaatimpact van Shell.’
Klimaatzaken noodzakelijk
De uitspraak in de Klimaatzaak in 2021 is de hele wereld over gegaan. Het was voor het eerst dat een volgens de aanklagende organisaties grote vervuiler als Shell door de rechter is aangesproken op zijn verantwoordelijkheid in de klimaatcrisis. Pols: ‘De politiek heeft er tot nu toe hopeloos in gefaald om vervuilers aan banden te leggen. Daarom is de rechtszaal de uitgelezen plek om te laten zien dat een bedrijf dat miljarden verdient met de wereldwijde verwoesting van onze planeet teruggefloten moet worden.’
Het klimaatakkoord dat in 2015 door 195 landen is ondertekend staat centraal in de zaak. Een multinational als Shell heeft volgens Milieudefensie minstens net zo’n grote verantwoordelijkheid als een land, omdat de jaarlijkse uitstoot van de oliegigant gelijk staat aan ruim 8 keer de gehele jaarlijkse uitstoot van Nederland. Omgerekend is alleen de uitstoot van de Verenigde Staten, India, China en Rusland groter dan die van Shell.
Mede-eisende organisaties
Andy Palmen, directeur Greenpeace Nederland:
‘We roepen Shell ter verantwoording via de rechter, omdat de klimaatcrisis alleen maar erger wordt als Shell gewoon doorgaat met investeren in olie en gas. Shell stelt megawinsten voor aandeelhouders al jaren boven al die mensen die in de frontlinie van de klimaatcrisis staan. Vervuilende bedrijven moeten verantwoordelijk worden gehouden voor de schade die ze veroorzaken. Met deze zaak en het vonnis in de hand komen we wereldwijd in actie tegen grote vervuilers en voor een leefbare planeet.’
Liset Meddens, oprichter Fossielvrij NL
‘Het is schandalig dat Shell het eerdere vonnis van de rechtbank negeert en vol inzet op vloeibaar gas: LNG. De run op LNG laat een spoor van vernieling achter: zo kampen mensen in de VS bijvoorbeeld met de gevolgen van fracking, kustvernieling en ziekmakende uitstoot. Bovendien is LNG door de vele lekkages van superbroeikasgas methaan een ramp voor het klimaat. Dit hoger beroep is ontzettend belangrijk om gerechtigheid te eisen, niet alleen voor een leefbare planeet, maar ook voor de gezondheid van alle bewoners rondom deze verwoestende industrie.’
Wouter van der Heij, waarnemend directeur Waddenvereniging
‘Klimaatverandering is een van de grote bedreigingen voor de miljoenen vogels en vissen die afhankelijk zijn van het Waddengebied. Het eerdere vonnis liet duidelijk zien dat Shell het aan de natuur en aan de bewoners van het Waddengebied verplicht is om geen verdere klimaatverandering te veroorzaken. Sinds deze uitspraak is alleen maar duidelijker geworden hoeveel schade klimaatverandering toebrengt aan de Wadden. Shell zal verantwoordelijkheid moeten nemen om het beter te doen.’
Anne de Jonghe, senior beleidsmedewerker Both ENDS:
‘De fossiele projecten raken arme mensen in arme landen zwaar. Ze krijgen te maken met de vernietiging van hun omgeving, de vervuiling van land en water, en veel mensen worden gedwongen te verhuizen. Ze delen niet in de winst en worden niet gehoord. Door te blijven investeren in de fossiele sector dreigt voor hen een grote afhankelijkheid van export naar het buitenland en achterstand in de eigen ontwikkeling. Wij willen hun stem laten doorklinken in de rechtszaal.’
Winnie Oussoren, voorzitter van Milieudefensie Jong:
‘Deze Klimaatzaak is een grote inspiratie voor jongeren wereldwijd die zelf steeds vaker Klimaatzaken starten én winnen. De klimaatcrisis is urgenter dan ooit en ik heb er alle vertrouwen in dat de rechters dit inzien.’
Agnes Schim van der Loeff, beleidsadviseur klimaatrechtvaardigheid bij ActionAid:
‘Het is de hoogste tijd dat bedrijven als Shell verantwoordelijk worden gehouden voor de klimaatschade die ze aanrichten en de mensenrechten die daarbij geschonden worden. We vertrouwen erop dat de rechter in hoger beroep dit nogmaals zal onderschrijven. Dat zijn ze niet alleen verplicht aan de Nederlandse samenleving, maar juist ook aan gemeenschappen aan de frontlinie van de klimaatcrisis in het mondiale Zuiden, en specifiek vrouwen en meisjes die extra hard geraakt worden door klimaatverandering.’
