The Polymetallic Nodules, ‘s werelds minst graag geziene band, verstoren vanmiddag in samenwerking met Ocean Rebellion bij het Inntel hotel aan de Leuvehaven in Rotterdam een diepzee mijnbouw conferentie met een (vreselijk) concert. Ondanks een gebrek aan internationale regelgeving en toestemming komen Nederlandse en buitenlandse bedrijven deze week (2-6 oktober) samen in Rotterdam om plannen voor mijnbouw in de oceanen te bespreken.
De heavy metalband bestaande uit vier figuren met vissekoppen zal ongevraagd per boot op wielen ten tonele verschijnen en een volgens de organisatoren ‘hemeltergend concert’ geven. Bandmanager Maxkreel: ‘Diepzeemijnbouw is catastrofaal voor het leven in de oceanen, voor alle zeewezens, van vinvissen tot slangsterren.’
‘Nee is nee, maar niet volgens diepzeemijnbouwers. Honderden wetenschappers hebben gewaarschuwd voor de rampzalige gevolgen van diepzeemijnbouw voor het leven in de oceanen en voor ons,’ zegt Stefanie Wels van Ocean Rebellion, een van de organisatoren van dit protest. ‘Eenentwintig landen en verschillende bedrijven hebben al nee gezegd tegen mijnbouw in internationale wateren. En toch bereiden bedrijven zich voor om dit te doen. In deze conferentie zoeken ze naar achterdeuren en sluipwegen. Dit kan de genadeklap voor de oceaan zijn en daarmee voor de mensheid.’
The Metals Company en Allseas
Mijnbouwproeven in januari door The Metals Company en Allseas Inc. werden geplaagd door rapporten over wetenschappelijk wangedrag en de ongerapporteerde lozing van afvalwater aan het oceaanoppervlak werd gefilmd. Beide bedrijven zijn deze week op de conferentie aanwezig. Het kantoor van Allseas in Delft kreeg in februari van dit jaar een onaangevraagd optreden van de band “The Polymetallic Nodules”.
Bandmanager Maxkreel: ‘De geluidsvervuiling van mijnbouw breidt zich uit over honderden kilometers en verstoort walvissen en dolfijnen bij het zoeken naar voedsel. Wij laten dat heel duidelijk horen met onze eigen teringherrie.’
Wat is de officiële stand van zaken?
In juli dit jaar kwam de Internationale Zeebodemautoriteit (ISA) bijeen in Jamaica om regelgeving voor diepzeemijnbouw in internationale wateren te bediscussiëren, nadat 21 landen zich ertegen uitspraken. Er is nog geen regelgeving, maar er blijft een maas in de wet, waardoor bedrijven mijnbouwlicenties alsnog kunnen aanvragen. Diverse bedrijven staan te (water)trappelen om te beginnen.
Nederland: bedrijfsbelangen gaan voor
Nederland – een stemmend lid van de ISA – spreekt zich helaas niet uit tegen diepzeemijnbouw. Maar zegt wel dat het geen mijnbouwactiviteiten zal steunen als er geen wettelijk kader is en als het niet is goedgekeurd door de Internationale Zeebodemautoriteit. Wellicht spelen Nederlandse bedrijfsbelangen (Allseas is van origine een Nederlands bedrijf en heeft hier ook veel vestigingen) een rol bij de keuze voor dit halfbakken standpunt. Daarnaast heeft Nederland aangegeven ook wel in te willen tekenen, mochten er licenties worden uitgegeven. Het probleem is dat er geen wettelijk kader zal kunnen bestaan dat diepzeemijnbouw aanvaardbaar maakt. Een ferm nee is het enige antwoord tegen dit plan, stelt Ocean Rebellion.
Wat is deep sea mining/diepzeemijnbouw?
Op delen van de bodem van de diepzee liggen de zogenaamde ‘polymetallische knollen’ oftewel mangaanknollen. Dit zijn mineraalrijke brokken. Deze brokken zijn ingebed in kleine oases van biodiversiteit, maar ze bevatten ook metalen die te gebruiken zijn voor o.a. batterij-technologie. Verschillende bedrijven willen de diepzee gaan leegmijnen om deze ‘nodules’ naar boven te halen. De aangevoerde reden: we hebben deze metalen/mineralen nodig voor de energietransitie.
De diepzee is een kwetsbaar ecosysteem: proeven uit de jaren ’80 laten zien dat de schade van diepzeemijnbouw zich ook na decennia niet herstelt. Op en rond de mangaanknollen leven allerlei diersoorten, sommige zijn nog niet bekend bij de wetenschap. Mijnbouw verstoort de zeebodem, ook de modernste, geavanceerde technologie veroorzaakt verreikende stofwolken die het leven verstikken, en geluidsvervuiling over honderden kilometers die o.a. walvissen en dolfijnen ernstig verstoren bij het zoeken naar voedsel. Verder is de diepzee onze grootste klimaat-stabilisator: de werking op de bufferfunctie van de oceaan (de oceaan slaat CO2 op) is onbekend. Deep sea mining zet ons voortbestaan op de helling, stelt Ocean Rebellion.
Batterijen
Een vaak geciteerde reden waarom mangaanknollen noodzakelijk zijn is een tekort aan grondstoffen voor batterijen. Vaak wordt kobalt als voorbeeld gebruikt, een metaal dat veel voor batterijen gebruikt werd en dat met behulp van kinderarbeid gewonnen werd. De batterijtechnologie is inmiddels zover, dat er minder kobalt nodig is en de vraag ernaar is dan ook gedaald.
Het is wetenschappelijk onderzocht dat aan de vraag naar metalen voor batterijen voldaan kan worden door urban mining en recycling. Natuurlijk wil Ocean Rebellion geen kinderarbeid in mijnen, maar dat hoeft ook niet: eindeloos consumeren en ‘groene’ schijnoplossingen zijn ook onderdeel van het probleem. Als we minder consumeren, zijn er ook niet zoveel grondstoffen nodig, stelt Ocean Rebellion.
Controverse
Deep sea mining is een soort van nieuwe fossiele industrie. Stefanie Wels van Ocean Rebellion: ‘Enkele bedrijven willen hiermee snel rijk worden, de natuur en de mensheid betalen de prijs. Maar deze ecologische ramp kunnen we nog wèl tegenhouden. Eenentwintig landen, inclusief Spanje, Frankrijk, Fiji, Nieuw Zeeland en Duitsland, hebben zich uitgesproken. Ook grote bedrijven zijn ertegen: Samsung, Google, Volkswagen, Philips, Renault en meer. Recent is er nog een petitie aangeboden aan de politiek van meer dan 340.000 handtekeningen van burgers door Women4Oceans.’
Wat willen Ocean Rebellion, de Lookdown-groep, de DSCC en vele andere zeegerelateerde organisaties? Zij willen dat bedrijven, universiteiten en de Internationale Zeebodemautoriteit naar de wetenschap luisteren en de internationale zeebodem tegen wat ze noemen deze roofbouw beschermen.