Wakker Dier: prijsbeleid supermarkten slopend voor melkkoe

Wakker Dier vraagt met een nieuwe campagne aandacht voor de effecten van prijsdruk op koeienwelzijn: zaterdag met een advertentie in diverse landelijke kranten en vanaf maandag op de radio. Anne Hilhorst van Wakker Dier: ‘Supermarkten houden bewust de prijs van een pak melk laag. Over de rug van koeien die vaak onder barre omstandigheden maximaal moeten leveren. Zij verdienen beter. ‘

Bijna alle in Nederland geconsumeerde zuivel komt uit de supermarkt. Daar is een pak melk soms zelfs goedkoper dan bronwater. Supermarkten houden ook bij de boeren de prijs laag. Hierdoor houden die vaak te weinig geld over voor investeringen in dierenwelzijn. Hilhorst: ‘Dit prijsbeleid is slopend. Uiteindelijk betaalt de koe voor de obsessie met lage prijzen.’

Het welzijn van melkkoeien staat ernstig onder druk. Ze staan steeds langer op stal en een kwart komt zelfs nooit buiten. De stallen zijn vaak oncomfortabel, ingericht met krappe ‘ligboxen’ en harde betonnen vloeren. Er zijn geen wettelijke afspraken over leefruimte of goede rustplekken in de stal. Terwijl een koe daar gemiddeld 85 procent van haar leven doorbrengt.

Om de kosten te drukken, moet een koe bovendien zo veel mogelijk melk geven. Elke dag levert ze zo’n dertig liter, ook als ze drachtig is. Ze krijgt amper rust: alleen in de zes tot acht weken voor de geboorte van het kalf wordt ze niet gemolken.

De hoge melkgift en de omstandigheden op stal waar koeien elke dag mee te maken hebben zijn slopend: zo loopt ongeveer twintig procent van de melkkoeien kreupel. Nederlandse melkkoeien gaan gemiddeld rond hun zesde jaar naar de slacht. Dan zijn ze meestal ziek of ‘opgebruikt’, terwijl een koe wel twintig kan worden.

Keurmerken

Op een deel van de producten in het supermarktschap, veelal de verse melk, staat een keurmerk of label. Meestal betekent dit ook een betere prijs voor de boer. Maar vaak is de meerprijs – en daardoor ook de verbetering voor de koeien – beperkt. De lage toeslag is een belangrijke oorzaak van het lage ambitieniveau van veel keurmerken.

Bijna alle supermarkten hebben ook betere melk in de schappen liggen, zoals die met een Nederlands biologisch of Beter Leven keurmerk. Supermarkt Plus is hierin een voorloper: alle verse melk en karnemelk van zijn huismerk komt van Nederlandse biologische boeren. Daar hoeven de koeien minder melk te geven, brengen ze aanzienlijk minder tijd door in de stal, en is er een minimale hoeveelheid ruimte per koe.

Wakker Dier wil dat de Nederlandse melkkoe een beter leven krijgt. De organisatie vraagt supermarkten een ondergrens te trekken en alleen nog melk te verkopen die minimaal voldoet aan één ster van het Beter Leven Keurmerk of het Nederlandse biologische keurmerk (Natuurweide).