Op 18 maart 2022 komen 33 runderen uit Nederland aan bij slachthuis Moerbeko in het Vlaamse Zele. De inspecteurs die de dieren van het transport voor de slacht levend moeten keuren, schrikken van wat ze aantreffen. Zeker drie van de afgedankte koeien kunnen niet overeind komen. Eén koe ligt op haar zij in de vrachtwagen en ademt razendsnel, ook een ander dier, een magere Limousin met diepliggende ogen, weigert op te staan en als ze rechtop gejaagd wordt, valt ze tegen de wand van de vrachtwagen. Tenminste twee van de runderen blijken buikvliesontsteking te hebben.
In een tweede vrachtwagen met 21 runderen, afkomstig van hetzelfde Nederlandse bedrijf, ligt ook een koe op haar zij die niet meer overeind kan komen. Post mortem wordt een half karkas afgekeurd wegens een abces in de bil en ontsteking van lymfevaten aan de voorpoot. Een ander dier heeft een abces in de bil en knie.
Deze voorbeelden van veetransporten die de ‘België-route’ volgden komen uit door Animal Rights opgevraagde documenten opgesteld door Vlaamse dierenartsen bij slechts één slachthuis.
In 2018 al, verzucht een Vlaamse inspecteur op het Informatieformulier: “Het kan niet de bedoeling zijn dat sterk verzwakte dieren en zieke dieren vanuit Nederland als afval worden getransporteerd naar een Belgisch slachthuis.” Daar blijkt nog altijd niets aan veranderd te zijn.
Exportkeuring
Voordat dieren vanuit Nederland op internationaal transport mogen – en dat geldt ook voor België – worden ze gekeurd door een dierenarts van de Nederlandse voedsel- en warenautoriteit (NVWA).
“Een Nederlandse dierenarts werkend voor de NVWA zette een handtekening onder het ‘certificaat voor intracommunautaire handel’ en verklaarde daarmee dat al deze dieren geschikt waren voor transport, terwijl Vlaamse collega’s enkele uren later bij aankomst in het Belgische slachthuis constateerden dat deze dieren ‘niet-transportwaardig’ waren,” zegt Animal Rights directeur Susan Hartland. “De NVWA verzaakt daarmee haar wettelijke taak om deze dieren te beschermen tegen gewetenloze veehouders, verzamelcentra en transporteurs.”
“Dit gaat al jaren fout. Ook bij het externe 2Solve-onderzoek uit 2019 naar het functioneren van de NVWA was exportcertificering een van de onderwerpen. Uit deze nieuwe documenten blijkt dat het vernietigende oordeel van destijds niet tot verbeteringen heeft geleid,” voegt Hartland daaraan toe.
Animal Rights heeft reeds een handhavingsverzoek ingediend. De dierenrechtenorganisatie zal, desnoods via de rechter, (opnieuw) handhaving door de NVWA afdwingen.
Veehandel uit Oudemolen
Zoals gebruikelijk zijn documenten die verkregen worden uit een informatieverzoek via de Wet openbaar bestuur (Wob) of, tegenwoordig, open overheid (Woo) verregaand geanonimiseerd, zodat het achterhalen van de daders achter deze vorm van dierenmishandeling vaak moeilijk, zo niet, onmogelijk is.
Toch wist Animal Rights te achterhalen dat tenminste zeven transporten georganiseerd werden door een en dezelfde veehandel in het West-Brabantse Oudemolen: Firma Dane en Zoon Agrarisch. Het bedrijf dat recent nog in het nieuws kwam via undercoverbeelden.
Bovenstaande en andere voorbeelden van ernstige dierenmishandeling moeten slechts het topje van de ijsberg zijn, want Animal Rights vroeg slechts de informatieformulieren op opgesteld bij één slachthuis, namelijk Moerbeko, waarvan Animal Rights in september 2020 verschrikkelijke beelden naar buiten bracht en dat sinds december 2022 gesloten is, na herhaaldelijke vaststellingen van dierenmishandeling.
Gebed zonder einde
In juni 2019 toonde Animal Rights aan dat NVWA inspecteurs hun werk niet naar behoren doen. Varkens die door NVWA inspecteurs in Nederland goedgekeurd werden voor transport werden vervolgens door hun Belgische collega’s van het Federaal agentschap voor de veiligheid van de voedselketen (FAVV) als niet-transportwaardig beoordeeld.
Vervolgens beloofde toenmalig Landbouwminister Schouten om in te grijpen. Het al lopende, externe 2Solve-onderzoek naar het functioneren van de NVWA werd uitgebreid met een onderzoek naar exportcertificatie. Ook werd het ‘vier-ogenprincipe’ ingevoerd. Niet één inspecteur, maar ten minste twee inspecteurs vormen zich een beeld of dieren vervoerd mogen worden.
De nieuwe zaken die Animal Rights met dit artikel aan de oppervlakte brengt, tenminste doorlopend tot maart 2022, tonen aan dat het beleid van de NVWA en het ministerie van LNV gefaald heeft.
Animal Rights eist direct onderzoek naar en harde actie tegen deze overtreders, maar veel vertrouwen in de daad- en wilskracht van de overheid heeft de dierenrechtenorganisatie niet. Daarom diende Animal Rights zelf (weer) een handhavingsverzoek in bij de NVWA.
