Meer dan 20.000 objecten uit de Aziatische kunst- en etnologische collecties van de Staatliche Museen zu Berlin (Staatsmusea in Berlijn) zullen voor het eerst worden getoond in de spectaculaire nieuwe setting van het Humboldt Forum, dat op 23 september 2021 wordt geopend voor het publiek. De collecties van het Museum für Asiatische Kunst en het Ethnologisches Museum behoren wereldwijd tot de grootste en belangrijkste in hun soort.
De tentoongestelde objecten bieden een overzicht van de wereldculturen en zijn zo gekozen dat ze een nieuw accent leggen op het belang van kunst uit Afrika, Oceanië, Azië en Noord- en Zuid-Amerika. De collecties bevinden zich op de tweede en derde verdieping van het Humboldt Forum en worden tentoongesteld in ultramoderne tentoonstellingsruimten van meer dan 17.000 vierkante meter. De collecties in de westvleugel zullen als eerste worden geopend, gevolgd door de oostvleugel in 2022.
Predikende Boeddha
Hoogtepunten van de eerste fase van de opening zijn onder meer een hedendaagse interpretatie van een Japans theehuis, ontworpen door architect Jun URA; De predikende Boeddha, een 50 vierkante meter groot schilderij uit 1770 van de hand van hofschilder Ding Guanpeng uit de Qing-dynastie, geplaatst in een zaal van dubbele hoogte die is ontworpen door de met de Pritzker-prijs bekroonde Chinese architect Wang Shu; een reconstructie van de circa 1400 jaar oude Grot van de zestien zwaarddragers in een enscenering van het Kizil-landschap, een van de laatste haltes op de zijderoute van Zuid- naar Oost-Azië; hindoeïstische stenen sculpturen van enkele van de duizenden goden en godinnen uit de hindoereligie; de beroemde boten uit Oceanië; bijzondere sculpturen uit verschillende Afrikaanse landen; de ruimtevullende installatie Township Wall van de hedendaagse Angolese kunstenaar António Ole, die stilstaat bij de ervaring van geweld tijdens decennia van burgeroorlog en de daaruit voortvloeiende levensomstandigheden in Angola.
Een van de andere presentaties is een zaalvullende installatie gebaseerd op de tradities van het islamitische tuinontwerp. Daar worden de kunsten en ambachten van het Mogoltijdperk getoond, zoals schilderijen van de Taj Mahal, kostbaar textiel, sieraden van jade, ivoor, miniatuurschilderingen en foto’s. De installatie omvat een speciaal daarvoor in opdracht gemaakt videowerk van de New Yorkse kunstenaar Alexander Gorlizki, die de traditionele Mogolschilderstijl tot leven wekt in combinatie met geluiden uit de Paradijstuin, variërend van spetterend water tot muziek.
In het midden van het museum bevindt zich een luisterruimte met een driedimensionale geluidsinstallatie die de bezoekers zelf toegang biedt tot de uitzonderlijke collectie van het Berliner Phonogramm-Archiv. Dit is een van de beste collecties van etnomusicologische opnamen ter wereld, die is opgenomen op de Werelderfgoedlijst van de UNESCO.
Drie vitrines van dubbele hoogte die zijn gevuld met meer dan 3.000 objecten, fungeren als een open opslagruimte waar bezoekers objecten uit Afrika, Oceanië en Noord- en Zuid-Amerika van dichtbij kunnen bekijken en zich met behulp van digitale middelen kunnen verdiepen in de herkomst van afzonderlijke werken.
De tentoongestelde objecten worden vanuit een breed scala aan invalshoeken gepresenteerd of belicht en veel ervan zijn voorzien van speciaal daarvoor in opdracht vervaardigde reacties van mensen uit de hedendaagse creatieve sector, onder wie architecten, ontwerpers, kunstenaars, filmmakers en componisten uit de landen en samenlevingen van herkomst, die een modern publiek een rijker inzicht geven in de werken.
De presentaties in de permanente collectie zijn aangevuld met interdisciplinaire, wetenschappelijke ‘kijkvensters’, die het Ethnologisches Museum en het Museum für Asiatische Kunst in samenwerking met het Museum für Naturkunde Berlin en de Botanischer Garten en het Botanisches Museum Berlin hebben gerealiseerd.
Ontmoetingspunten
Voor gezinnen, kinderen en jongeren zijn vier grote zones ingericht met ontmoetingspunten en ruimtes voor groepsactiviteiten. Elke tentoonstelling zal vergezeld gaan van educatieve activiteiten en publieksprogramma’s die aanzetten tot verdere discussie en debat.
De collecties van etnologische objecten en Aziatische kunst in het Humboldt Forum maken deel uit van de Staatliche Museen zu Berlin (Staatsmusea in Berlijn), die vallen onder de Stiftung Preußischer Kulturbesitz (Stichting Pruisisch Cultureel Erfgoed).
Hartmut Dorgerloh, algemeen directeur van het Humboldt Forum, zei hierover: “De pioniersgeest van Alexander en Wilhelm von Humboldt, die ons een nieuw inzicht in wereldculturen hebben gegeven en het web van connecties tussen natuur, wetenschap en kunst hebben verkend, staat centraal bij alles wat in het Humboldt Forum gebeurt. Door de ligging naast het Museuminsel komen de collecties van de Staatliche Museen zu Berlin voor het eerst samen op één locatie. In het Humboldt Forum zijn we nu in staat de collecties volledig te verkennen via een uitgebreid publieksprogramma van debatten, discussies en evenementen.”
Lars-Christian Koch, directeur, Ethnologisches Museum en Museum für Asiatische Kunst, zei hierover: “Dat wij de kans hebben gekregen om onze collecties in het hart van Berlijn in deze spectaculaire setting te integreren, is bijzonder opwindend en stelt ons in staat een completer beeld te geven van de complexe verhalen uit het verleden aan een publiek van vandaag. Dit is het resultaat van de langdurige samenwerking tussen internationale partners, academische experts, gespecialiseerde collega’s en curatoren uit de hele wereld en leden van samenlevingen en gemeenschappen waarvan de geschiedenis en identiteit verweven zijn met de tentoongestelde objecten. Om het heel duidelijk te stellen: Met de tentoonstellingen van het Humboldt Forum willen we laten zien hoe wereldculturen met elkaar verweven zijn en hoe ze elkaar beïnvloeden.”
Hermann Parzinger, president van de Stiftung Preußischer Kulturbesitz, zei hierover: “Dit is een grote dag voor de Stiftung Preußischer Kulturbesitz en de Staatliche Museen zu Berlin, maar ook voor mij persoonlijk, omdat ik al jaren zeer nauw betrokken ben bij het Humboldt Forum-project. Het is fantastisch om eindelijk ons idee over het tentoonstellen van wereldcultuur aan het publiek te kunnen presenteren, een idee dat onder meer bestaat uit een visie op de collecties vanuit meerdere perspectieven en een voortdurende samenwerking met de landen en samenlevingen van herkomst. Het oorspronkelijke idee van het Humboldt Forum was om een plek te creëren waar bezoekers meer over de wereld kunnen leren en tegelijkertijd over zichzelf kunnen nadenken. Daarbij moeten wij ons rekenschap geven van de geschiedenis van de collecties, inclusief hun banden met het kolonialisme, door de achtergronden van de objecten te belichten. Van essentieel belang is het steeds groeiende aantal samenwerkingsverbanden met partners over de hele wereld, die een curatoriële rol op zich hebben genomen en van wie wij blijven leren. Dit voortdurende proces van samenwerking moet een integraal onderdeel van het Humboldt Forum zijn – alleen zo kunnen wij deze geweldige kans benutten om door middel van de kracht van cultuur een compleet nieuwe relatie met het zuidelijk halfrond op te bouwen.”
Michael Eissenhauer, algemeen directeur van de Staatliche Museen zu Berlin, zei hierover: “Ik ben zeer verheugd dat ik de collecties van het Ethnologisches Museum en het Museum für Asiatische Kunst in het Humboldt Forum weer voor onze bezoekers kan openstellen. Dit betekent dat het internationaal unieke culturele netwerk van de Staatliche Museen zu Berlin eindelijk weer in al zijn universele verscheidenheid en breedte voor het publiek toegankelijk is. Anders dan op de voormalige museumlocatie in Dahlem, bestaat nu de historische mogelijkheid om kunst en archeologie uit de meest uiteenlopende regio’s en culturen van de wereld met elkaar in dialoog te brengen in de directe nabijheid van de collecties op het Museuminsel.”
Het Humboldt Forum is een van de grootste culturele projecten in Europa en het meest ambitieuze in Duitsland van deze eeuw. Dit nieuwe centrum is in de afgelopen tien jaar ontwikkeld op een belangrijke historische locatie in het hart van Berlijn naast het Museuminsel op het kruispunt tussen de Brandenburger Tor en de Alexanderplatz. Het Humboldt Forum is opgezet als een centrum waar kunst en cultuur, wetenschap, uitwisseling en debat elkaar ontmoeten, het eerste in zijn soort in Europa.
De toegang tot het Ethnologisches Museum en Museum für Asiatische Kunst in het Humboldt Forum is gratis. Vooraf reserveren is noodzakelijk. Timeslots kunnen 14 dagen van tevoren online of via +49 30 99 211 89 89 worden geboekt. Kijk voor meer informatie op www.humboldtforum.org/en/visit/
