In juli en augustus worden patiënten van zieken- en verzorgingshuizen in Tilburg en omgeving verrast met een korte circusvoorstelling op locatie. Festival Circolo heeft het Vlaamse gezelschap Gedachtegang gevraagd hun voorstelling ‘Distort the Body’ geschikt te maken om in aula’s of binnentuinen te spelen zodat het toegankelijk wordt voor de patiënten. De première vindt plaats op 14 juli in het Elizabeth-TweeSteden ziekenhuis in Tilburg.
Festival Circolo heeft het initiatief voor dit project genomen omdat de twee beoogde doelgroepen, meer nog dan andere mensen, een moeilijke tijd achter de rug hebben. Ook zijn de vakantiemaanden vaak ook al wat eenzamer. Tegelijkertijd hebben veel circusmakers lange tijd niet kunnen werken en optreden. Met de rijkssteun die Festival Circolo ontving in het kader van het steunpakket voor de culturele sector kan nu deze productie met 15 voorstellingen mogelijk gemaakt worden. Zo snijdt het mes aan twee kanten: afleiding voor de patiënten en werk voor de artiesten.
In ‘Distort the Body’ rommelt Jakobe Geens met de gendernormen van onze maatschappij aan de hand van een kostuum ontworpen door de Zweedse Linnea Mattei. De typisch vrouwelijke en mannelijke eigenschappen worden uitvergroot tot de gradatie van het absurde. Gigantische borsten en een smalle taille voor de vrouw; brede schouders en over ontwikkelde kuiten voor de man. Deze uitvergrotingen van maatschappelijke verwachtingen onthullen de beperkingen ervan. De letterlijke fysieke limieten van dit geleende lichaam onderzoekt Jakobe Geens aan de hand van haar acrobatische vaardigheden. Hoe beïnvloeden een spannende kokerrok of buitenproportionele borsten een handstand of overslag maar ook de dagelijkse handelingen van een vrouw? Hoe breed moet ze lopen zodat de mannelijke kuiten niet tegen elkaar aan schuren? Wat gebeurt er als je gaat rommelen met de normen? Als je de lichamen door elkaar ‘aantrekt’? Als je de kuiten op de armen aandoet of de borsten op de rug? Jakobe probeert zo de toeschouwer bewust te maken van diens eigen verwachtingen door de kostuumstukken te onttrekken van hun gerelateerde gender. Op deze manier maakt ze het verschil tussen de constructie en het materiële zijn van het lichaam duidelijk.
Jakobe Geens is een dans-acrobate en circusmaker met een interesse in pedagogiek en maatschappelijke thema’s. Ze komt uit Vlaanderen en studeerde geruime tijd aan de Tilburgse circusopleiding AcaPA. Ze rondde haar studie af aan de circusopleiding DOCH in Stockholm. Ze vormt samen met artistiek en productioneel partner Margot Jansens het duo ‘Gedachtegang’ waarin ze door middel van circus verwachtingen, gewoontes en patronen die aanwezig zijn in onze maatschappij ondervragen.
Festival Circolo is het grootste circusfestival van Nederland. In de herfstvakantie strijken tientallen artiesten en gezelschappen uit de wereld van het moderne circustheater neer in het Leijpark van Tilburg. Van 22 tot en met 31 oktober tonen ze voorstellingen op het snijvlak van theater, dans, performance art en circus. www.festivalcircolo.nl
Ananda zegt
Als boeddhist en circuspedagoog vind ik het heel leuk dat het BD aandacht besteed aan Circolo.
Er is qua interrelatie veel te benoemen waarin het Circus en Boeddhisme elkaar ’toevallig’ tegenkomen, ik noem hier aandacht, bewust zijn en evenwicht.
Daarbij heeft het beoefenen van Circuskunsten zoals jongleren net als mediteren onder andere een gunstig effect op de aanmaak van grijze hercencellen waarvan voorheen altijd gedacht werd dat die op zekere leeftijd stoppen met groeien, echter door te mediteren of jongleren blijken ze te blijven groeien.
Tel daarbij het gebruik van beide helften van de hersenen en het lichaam in tegenstelling tot sporten of taken waarbij je automatisch je voorkeurshand gebruikt en automatisch onbewust de ene helft meer traind dan de andere.
En kijk naar boeken als “the Zen of Juggling” die verhalen van bijna magische oefensessies in afgelegen oorden bij mysterieuze jongleer meesters in China! Dat is boeddhisme in actie en ten top!
Voordat ik leerde koorddansen ontmoete ik jaren ervoor een koorddanser die de fascinerende woorden sprak “het is goed voor je hoofd, het doet iets met je hoofd” en ik verzeker iedereen dat dit in al zijn natuurlijke eenvoud waar is. Dit alles is ook gewoon fijn voor je hoofd.
Naast het klassieke en moderne circus is er een circus zonder circus beweging gaande die qua kern en potentie even kostbaar en bruikbaar is als alles waar we in het boeddhisme dankbaar voor zijn. En het is zeker een aanvulling op meditatieve oefeningen als Tai Chi en Yoga, het vult mekaar perfect aan.
Tot slot hier nog de opmerking dat het uitvoeren van Circuskunsten vaak het uiterste vergt van mensen en ze op de gevaarlijkste en kwetsbaarste momenten totaal afhankelijk zijn van hun collega’s, denk aan grond en lucht acrobaten. Dat soort momenten laat (net als een strenge meester) geen ruimte voor smoesjes, afdwalen of dergelijke en helpt om een goede mentaliteit voor samenwerking te kunnen ontwikkelen.
Wie weet dat we ooit naast Oosterse Shaolin monniken westerse Circus monniken volstrekt normaal zullen vinden!
Ik wens iedereen veel plezier bij het kijken naar, en beoefenen van circus.
Ananda