Morgen, zaterdag 20 maart, organiseert het verpakkende bedrijfsleven de jaarlijks terugkerende Landelijke Opschoondag. Op deze dag worden burgers opgeroepen zwerfafval te rapen van de klanten van de multinationals.
Een groep van ongeveer tweehonderd zwerfafvalrapers onder leiding van Dirk Groot (Zwerfinator) en Merijn Tinga (Plastic Soup Surfer) grijpen de – door het bedrijfsleven gefinancierde – Opschoondag aan om de negenduizendste tot zwerfafval verworden MARS wikkel op de foto te zetten middels een app. Met deze negenduizendste foto willen zij aantonen dat het zwerfafvalprobleem structureel is; dat opruimen door burgers geen oplossing is maar in de bedrijfsvoering van de ‘hofleveranciers’ moet worden aangepakt.
Op basis van de in de laatste vier maanden verzamelde 8200 foto’s van zwerfwikkels van het merk MARS is geschat dat er per jaar 1 tot 10mljoen plastic wikkels van het merk MARS op straat, in de berm – of sloot belanden. Tinga & Groot verwachten dat op Landelijke Opschoondag voor de negenduizendste keer een ‘Marslanding’ zal worden vastgelegd.
Burgers ruimen op voor bedrijven
Op Landelijke Opschoondag gaan duizenden vrijwilligers de straat op om op te ruimen. Met het organiseren van deze dag laat het bedrijfsleven zien dat ze het belangrijk vindt dat ‘hun’ verpakkingen van straat worden gehaald. Ze laten vrijwilligers het afval oprapen van hun klanten. Dit jaar doen in sommige gevallen ook werknemers van de bedrijven zelf mee, zoals Red Bull. Terwijl oplossingen om zwerfafval tegen te gaan in de bedrijfsvoering en manier van aanbieden in veel gevallen uitblijven. Red Bull hield jaren statiegeld op blik tegen.
Merijn Tinga: “Plastic oprapen is hartstikke goed. Het moét gebeuren: Als allerlaatste redmiddel. Maar als het verpakkende bedrijfsleven vrijwilligers organiseert is het alsof de loodgieter komt helpen dweilen in plaats van het lek te zoeken. Landelijke Opschoondag lijkt vaak eerder een landelijke greenwash-dag.”
De top vier van meest gevonden zwerfafval items is vooraf bekend: blikjes (waarbinnen Red Bull op 1), plastic flesjes, sigaretten filters en snoepwikkels van diverse merken waarbij MARS oververtegenwoordigd is.
1 tot 10 miljoen MARS zwerfafval wikkels per jaar.
Met de campagne #MissionMars roepen zwerfafval-analist Dirk Groot (Zwerfinator) en lobbyist Merijn Tinga (Plastic Soup Surfer) mensen op foto’s van zwerfafval-wikkels van het merk MARS te maken met de Plastic Avengers App. Ruim 8.000 wikkels zijn er inmiddels vastgelegd. MARS is meer dan alleen de Mars-reep, maar ook Snickers, Bounty, M&M’s, Twix, Milky Way, Dove, Skittles, Maltesers en Balisto.
Groot: ‘Mars zet veel merken op de markt en staat op nummer vijf in de lijst van de grootste leveranciers van plastic zwerfafval in mijn onderzoeken.” Aan de hand van de reeds verzamelde data schatten Tinga & Groot dat er jaarlijks 1 tot 10 miljoen plastic wikkels van MARS zwerfafval worden aangetroffen. MARS is een voorbeeld van een bedrijf dat enkel het wettelijk minimale doet van wat er verwacht wordt. Het zwerfafvalprobleem staat laag op de agenda.’
Tinga: ‘Mars moet het hebben van de verleiding tot impuls inkoop. De paradox is dat de consument na de opwelling opgezadeld zit met een plastic wegwerpverpakking die de grote verantwoordelijk eist van de klant.’
Groot “ MARS is ouder dan plastic. Er moet wat anders mogelijk zijn dan klanten wegwerpplastic in de handen duwen. Opruimen is geen oplossing, het aanbod moet worden aangepakt.”
De foto app waarmee het specifieke zwerfafval wordt gefotografeerd – ditmaal van het merk MARS – is speciaal voor Groot & Tinga ontwikkeld door IT bedrijf INCENTRO. (De Plastic Avengers App)
Eerder werden met behulp van o.a. deze app 62.000 foto’s genomen van en type plastic houdend vuurwerk waarna HEMA & ALBERT HEIJN in de kerst van 2019 alle vuurwerk uit de schappen terughaalden. Een door de gehele Nederlandse retail getekend convenant opgesteld door Tinga & Groot heeft vervolgens alle plastic uit vuurwerk gefaseerd.
In de zomer van 2020 stopten o.a. KRUIDVAT en BOL.COM voorgoed met de verkoop van waterballonnen en plastic confetti na 10.000 foto’s. In een eerste samenwerking tussen Tinga & Groot in 2018 met 17000 foto’s van plastic zwerfafval wikkels van de keelpastille Anta Flu. Ze stapten met een gerechtsdeurwaarder naar de CEO. Deze beloofde waspapieren wikkels. Sinds juni 2020 liggen deze in de schappen.
Met de vele vrijwilligers die zaterdag op pad gaan verwachten Tinga & Groot aan het eind van de dag boven de negen duizend foto’s te komen van MARS zwerfwikkels. De campagne loopt sinds eind november 2020 en eindigt op 1 mei 2021. Verwachting is dat er dan ruim tien duizend MARS wikkels zullen zijn vastgelegd.
