Regeringen geven wereldwijd te weinig prioriteit aan de veiligheid van verpleegkundigen. Dat blijkt uit onderzoek van ICN, de internationale organisatie voor verpleegkundigen. Het aantal bevestigde COVID-19-sterfgevallen onder verpleegkundigen over de hele wereld ligt inmiddels boven de duizend. Nog eens drie miljoen verpleegkundigen zijn met het virus besmet geraakt. ICN pleit ervoor dat COVID-19 overal wordt erkend als beroepsziekte.

Uit het rapport van ICN blijkt namelijk dat momenteel minder dan de helft van de onderzochte landen COVID-19 erkent als beroepsziekte. Hierdoor krijgen verpleegkundigen vanuit overheden geen prioriteit als het gaat om hun veiligheid. In Nederland is aan het virus wel al deze titel toegekend. Stella Salden is voorzitter van NU’91. Deze beroepsorganisatie voor verpleegkundigen en verzorgenden is de enige Nederlandse vertegenwoordiging binnen ICN. “Het feit dat we in Nederland COVID-19 als beroepsziekte hebben erkend, betekent niet dat de veiligheid van onze zorgmedewerkers nu overal is gewaarborgd. We hebben natuurlijk de eerste periode alle problemen rondom de beperkte beschermende middelen gezien. Hoe pakt dit uit als er een tweede golf komt? Waarom geldt er nog steeds een uitzonderingspositie als het gaat om zorgprofessionals die terugkeren uit oranje vakantiegebieden? Zij hoeven niet verplicht thuis meteen in quarantaine. Hierdoor lopen hun collega’s onnodig risico. Dit zijn enkele voorbeelden waaruit blijkt dat de veiligheid van zorgmedewerkers nog steeds soms onnodig in gevaar wordt gebracht.”

Ruim duizend zorgprofessionals overleden

Het rapport, dat een onderzoek bevat van een aantal nationale verenigingen voor verpleegkundigen van de ICN, onthult de toename van het aantal sterfgevallen en besmettingen onder verpleegkundigen als gevolg van COVID-19. Wereldwijd zijn drie miljoen zorgprofessionals besmet met corona. Dat komt neer op zo’n tien procent van alle besmettingen. Daarnaast zijn, voor zover alle data bekend zijn, meer dan duizend zorgmedewerkers overleden aan de gevolgen van het virus. ICN roept regeringen daarom op om gezondheidswerkers over de hele linie voorrang te geven als het aankomt op hun veiligheid. Zij moeten ervoor zorgen dat er voldoende deugdelijke persoonlijke beschermingsmiddelen en testen zijn en dat er harder wordt opgetreden tegen de toegenomen vormen van geweld en discriminatie.

Data verzamelen

Daarnaast vindt ICN dat overheden meer gegevens moeten verzamelen en delen over de besmettingen en sterfgevallen. Howard Catton, CEO van ICN: “De bevindingen van het rapport dragen bij aan een groeiende lijst van mislukkingen van regeringen om verpleegkundigen en andere gezondheidswerkers te beschermen tijdens de pandemie.  Door geen gegevens over sterfgevallen en infecties te verzamelen of COVID-19 niet als beroepsziekte te erkennen, kijken overheden de andere kant op. Het gevolg is dat het personeel zonder juist apparatuur, training, testen, mentale nazorg of financiële ondersteuning zit. Door personeel in gevaar te brengen, brengen regeringen ook patiënten in gevaar.”

Psychologische effecten

In het rapport wordt tevens de psychologische druk benoemd waarmee verpleegkundigen worden geconfronteerd. Howard Catton: “Er is een enorm verborgen risico voor de geestelijke gezondheid van onze zorgprofessionals door deze pandemie. ICN-onderzoek geeft aan dat de gevolgen van COVID-19 op het gebied van geestelijke gezondheid ongetwijfeld zullen toenemen. Dat leidt tot meer ziekteverzuim, burn-outs en personeelsverloop waardoor de tekorten nog groter worden en er een groot verlies aan ervaring zal ontstaan.”