Als onderdeel van de #BailoutThePlanet actiegolf van Extinction Rebellion Europe (29 juni – 3 juli) zullen ‘vrolijk fietsende activisten’ tijdens de ochtendspits morgen op weg naar het hoofdkantoor van KLM in Amsterdam het verkeer vertragen. De rebellen zijn van plan daar een verrassing achter te laten en een opvoering doen die symboliseert wat ze denken van de luchtvaartindustrie. In heel Europa komen burgers volgens XR in actie tegen hun overheden, die het redden van de economie volgens de organisatie belangrijker lijken te vinden dan het beschermen van ecosystemen en mensenlevens.
Amsterdamse rebellen fietsen voor een eerlijke transitie. Op lokaal gebied wordt er al langer door verschillende burgergroepen gepleit voor krimp van de luchtvaart. “Geluidsoverlast en luchtvervuiling: de gemiddelde Amsterdammer leeft een jaar korter door de slechte lucht in de stad,” zegt Robin, een van de initiatiefnemers, “maar ook het gebrek aan ruimte en betaalbare woningen door massatoerisme en expat-industrie, het hangt allemaal samen”. Vooral korte vluchten kunnen volgens de rebellen makkelijk vervangen worden door treinreizen, en dat is ook iets waar de burger steeds vaker om vraagt, zelfs de raad voor leefomgeving en infrastructuur adviseert het kabinet om internationale treinreizen te stimuleren.
“Maar in plaats van investeren in een beter betaalbaar treinnetwerk en de bijkomende duurzame banen, kiest de overheid ervoor om geld uit te lenen aan een grote vervuiler die niet het beste voorheeft met haar werknemers of de gemeenschap”. De vakbondsfederatie FNV trekt al langer aan de bel over arbeidsomstandigheden in de luchtvaartindustrie en Follow the Money schreef onlangs dat het risico dat KLM de lening niet kan terugbetalen bijna volledig bij de belastingbetaler ligt: zelfs de markt ziet geen brood meer in het redden van KLM, stelt XR.
Nederlands beleid: regelrecht richting klimaatcrash
Activisten gebruiken burgerlijke ongehoorzaamheid als middel om hun stem te laten horen. Ze richten zich niet op werkers bij KLM, of de gewone mensen die wat vertraging oplopen. “Maar een korte verkeersopstopping is nog niks vergeleken met de klimaatchaos die ons te wachten staat als het kabinet dit soort keuzes blijft maken, het is echt 2 voor 12”, aldus Robin. De rebellen zijn van mening dat miljardensteun voor sectoren zoals de luchtvaart, zonder krimp of transformatie te eisen, bewijst dat de regering het liefst de gewone gang van zaken in stand houdt. “De transitie moet op een eerlijke manier gebeuren, ook voor werkers bij Schiphol of KLM, maar we accepteren niet dat KLM een crisis als deze aangrijpt om de zakken van aandeelhouders te spekken”. Deze actie ligt in lijn met de #GeenPoenZonderPlan campagne en met het #BeterUitDeCrisis manifest, een initiatief van meer dan 50 organisaties die veel concrete oplossingen bieden.
De eisen
1: Wees eerlijk over de werkelijke impact van de luchtvaart en de noodzaak van transitie op het gebied van reizen en transport.
2: Doe wat nodig is, zet een duurzame transitie in waarbij vliegverkeer plaatsmaakt voor treinreizen. Help werkers met omscholing of steun waar nodig.
3: Laat burgers beslissen – richt een burgerberaad in om te beslissen over de vorm het reizen in de toekomst inneemt. Laat de stem van de burgers via directe democratie spreken.