De voedselwaakhond foodwatch roept met een e-mailactie het kabinet op te kiezen voor een ‘lobbyvrij’ voedselkeuzelogo. De oproep gaat vooraf aan een nieuwe ronde stakeholderoverleg tussen het kabinet en o.a. de voedselindustrie eind mei. De voedingsindustrie lobbyt volgens foodwatch met succes al 15 jaar tegen een goed logo door het proces te vertragen, zelf logo’s te introduceren, de criteria te verslappen en te pleiten tegen verplichte invoering. Zij heeft er volgens de waakhond immers geen belang bij dat ongezonde producten met een duidelijk logo worden ontmaskerd.
Afgelopen stakeholderoverleg probeerde de industrie weer het logo van het etiket te houden door te pleiten voor verplaatsing naar het winkelschap. Staatssecretaris Blokhuis benadrukt echter nog steeds dat de keuze voor een voedselkeuzelogo “brede steun” moet hebben en “in nauw overleg” met de industrie opgesteld moet zijn. Hij zet daarmee de deur voor lobby wagenwijd open, zoals eerder ook bij het preventieakkoord. foodwatch is het zat en wil dat het kabinet eindelijk eens onomwonden kiest voor het consumentenbelang, zoals zijn Franse collega. Die vertrouwde hem toe dat ze met opzet juist het andere voedselkeuzelogo (de Nutri-Score) koos dan de industrie haar adviseerde.
Nederland lobbyland
De voedingsindustrie koerst volgens foodwatch af op een volgende overwinning in Nederland polder- en lobbyland. Na het fiasco met ‘het Vinkje’, krijgt ze opnieuw de kans om een slap logo door te drukken. Het Ministerie van Volksgezondheid organiseert momenteel stakeholderbijeenkomsten waarbij ze ook de voedingsindustrie (de FNLI) uitnodigde. Het kabinet wil immers in “nauw overleg” met de voedingsindustrie het nieuwe logo vormgeven. Het verslag van de 1e bijeenkomst belooft echter niet veel goeds. De industrie wil enkel een logo op de schapkaarten, niet op de verpakking. Terwijl zo’n logo pas goed werkt als het steeds goed zichtbaar en duidelijk is voor de consument, zoals ook wetenschappelijk onderzoek uitwijst.
De FNLI mag ook het consumentenonderzoek over een nieuw logo mee sturen. Geen goed idee, stelt foodwatch als we naar voorgaand logo-onderzoek in opdracht van de industrie kijken: 70% van de consumenten vonden het Vinkje zogenaamd een goed systeem, terwijl onafhankelijk consumentenonderzoek net uitwees hoe verwarrend dit logo was. Tenslotte probeert de FNLI een logo te vertragen door te waarschuwen voor een “overhaast” besluit, terwijl er al jaren op een nieuw logo wordt gewacht.
Al sinds de eerste Europese discussie over invoering van een verplicht Europees voedselkeuzelogo, is de industrie tegen. Om overgewicht aan te pakken, ijveren Britse parlementariërs sinds 2004 om een logo op basis van kleuren (met een groen tot rood stoplicht) in te voeren. Zo kunnen consumenten in één oogopslag (on)gezonde producten vergelijken. Producenten willen echter niet dat hun ongezonde producten met een rood stoplicht worden ontmaskerd, en ontketenden een massale lobby. Om vanonder een kleur-gedoceerd logo uit te komen, lanceerden bedrijven zelf logo’s als tegenmodel, zonder kleuren of met zwakke en misleidende criteria. Dit probeerden Tesco & co met ‘GDA’, Coca-Cola & co met ‘ENL’ en de Nederlandse industrie met ‘het Vinkje’ (dat na hevige kritiek werd afgeschaft). Of ze zwakten bestaande logo’s, zoals het Britse ‘MTL’, af. Ook verzetten ze zich tegen een verplicht logo. Na een industrielobby van 1 miljard euro, stemde het Europees Parlement in 2010 jammer genoeg tegen een verplicht ‘verkeerslicht’. De industrie zegevierde.
Op dit moment ligt er dé kans om een kleur-gecodeerd voedselkeuzelogo eindelijk voor elkaar te krijgen. Verschillende Europese lidstaten zoals Frankrijk, Spanje en België introduceerden de Nutri-Score, een onafhankelijk en wetenschappelijk kleurenlogo. Ook de eerste bedrijven, waaronder supermarkten, sluiten zich ondertussen hierbij aan. Eind 2019 maakt Staatssecretaris Blokhuis het nieuwe voedselkeuzelogo voor Nederland bekend. foodwatch roept het kabinet op te kiezen voor de snelle invoering van een lobbyvrij, onafhankelijk, verplicht en duidelijk voedselkeuzelogo. foodwatch ondersteunt hierbij, net als andere consumentenorganisaties en wetenschappers, de Nutri-Score.
Joost zegt
Hoezo obesitas!