Vier op de tien Nederlanders lijden aan klachten als depressiviteit, slapeloosheid, ADHD en stress. Hoe is dat in andere culturen? Sunny Bergman onderzoekt in haar nieuwe drieluik hoe er in Ghana, Taiwan en Brazilië op geheel andere, veelal spirituele, wijze met deze voor ons bekende psychische klachten wordt omgegaan. Wat levert die andere aanpak op? De boeddhistische televisie en de VPRO zenden een drieluik uit over dit soort ongemakken en hoe mensen daar mee omgaan.
In Nederland roept het woord ‘spiritualiteit’ vooral zweverige associaties op. Rituelen zoals die in andere culturen gangbaar zijn, spelen nauwelijks een rol in ons leven. Ghana, Taiwan en Brazilië zijn vaak net zo modern als westerse landen, ook al worden traditionele rituelen er gekoesterd als krachtig medicijn. Voor houvast, verbondenheid en zingeving. Werkt die aanpak? Sunny Bergman onderzoekt in deze drie landen op welke manier spiritualiteit bijdraagt aan de geestelijke gezondheid.
Wat is eigenlijk een normale geestestoestand? Sunny, die zelf zeven jaar geleden een burn-out kreeg, verwondert zich erover dat vier op de tien Nederlanders last hebben van psychische of psychiatrische klachten. Er is bijna geen land ter wereld dat zo veel geld uitgeeft aan geestelijke gezondheidszorg als Nederland. Vanwaar al deze mentale problemen? Zijn het welvaartziektes?
Uit cross-cultureel onderzoek is gebleken dat geestelijke problemen in niet-westerse culturen minder voorkomen of op een totaal andere manier worden geïnterpreteerd. Benieuwd of we hiervan iets kunnen leren, gaat Sunny op zoek naar andere, veelal spirituele benaderingen voor problemen van de geest. Misschien is wat wij exotisch vinden wel heel gewoon, en wat wij normaal vinden juist ongewoon.
Aflevering 1: Ghana
donderdag 3 december, 20.40 uur, NPO 3
Hoe gaan ze in Ghana om met tegenslag, depressie en de dood? Depressie is voor veel Ghanezen een onbekend fenomeen. En eenzaamheid al helemaal. Men leeft, werkt, slaapt en eet gezamenlijk. Als een lid van de groep terneergeslagen is, wordt dat gezien als een probleem van de hele gemeenschap waarvoor ze met elkaar een oplossing moeten bedenken. Sunny leeft mee met de familie van een vriendin, bij wie ze ervaart dat zorgen voor elkaar ook een vorm is van zorgen voor jezelf.
Aflevering 2: Taiwan
donderdag 10 december, 20.40 uur, NPO 3
In Taiwan wonen mensen net als hier dicht op elkaar en is de werkdruk erg hoog. Toch heeft het ultra moderne land een sterke spirituele traditie van taoïsme en boeddhisme. Taiwanezen hanteren een holistisch model waarbij lichaam en geest met elkaar verweven zijn. Ze gaan niet pas naar de dokter wanneer er iets mis is, ze brengen de dokter vooral een bezoek om gezond te blijven. Sunny is benieuwd hoe ze in Taiwan omgaan met klachten van stress en burnout, waarvan ze zelf nog steeds last heeft.
Aflevering 3: Brazilië
donderdag 17 december, 20.40 uur, NPO 3
Vrijwel nergens in de wereld is spiritualiteit zo populair in de geestelijke gezondheidszorg als in Brazilië. Daar ervaart Sunny dat het begrip ‘normaal’ minder statisch is dan we in Nederland doorgaans denken. Ze duikt in de wereld van de Afro Braziliaanse religie Candomblé, waarbij gedrag niet automatisch als onderdeel van je identiteit wordt gezien, omdat het wordt beïnvloed door geesten. Hierdoor wordt afwijkend gedrag ook makkelijker geaccepteerd.