Op 30 januari presenteerde Marijke van Geest haar tweede poëziebundel ‘Gat in de straat’. Hoe dingen soms op hun plaats vallen, merkte zij tijdens het tot stand komen van deze bundel. De foto die de omslag siert is van beeldend kunstenaar Hans Mulder.
‘Ik heb meer werken van hem en hij heeft de gave mij recht in mijn ziel te raken met zijn beeldtaal. Als iets mij raakt, schrijf ik erover. Schrijven is voor mij de douche aanzetten in mijn hoofd. Ik verjaag er de spookbeelden mee door ze buiten mezelf plaatsen en aan het papier toe te vertrouwen. Toen ik de foto van Hans begin vorig jaar voor het eerst zag, was het of ik door een gat in de straat recht in de hemel keek. Dat beeld en die zin bleven in mijn bewustzijn hangen. Door het jaar heen groeide die zin uit tot een gedicht over alledaagse ervaringen, het leverde de titel voor mijn bundel en vormt nu de kern ervan. In de loop van het voorbije jaar waren er ook een aantal nieuwsfeiten die in mijn bewustzijn bleven hangen:
- de executies van talloze mensen door IS
- de stromen vluchtelingen die sinds september over de wereldbol trekken
- de aangespoelde lichamen op verre stranden
- de aanslagen in Parijs
- de tegenbeweging die in ons land op gang kwam rond de asielzoekerscentra
- de vredesmanifestatie ‘Just Peace’ in Den Haag waar ik als dichter aan meegewerkt heb
- de zorgwekkende verschraling van de ouderenzorg dichter bij huis
- het milieuvraagstuk wereldwijd
- het toenemende verschil tussen arm en rijk
Marijke noemt het een huiveringwekkende lijst met gebeurtenissen die in eerste instantie onsamenhangende puzzelstukken waren. Marijke: ‘Het was alsof er een golf van agressie en desinteresse over de wereld raasde die sterk polariserend werkte en niet meer te keren leek. Ik merkte dat ik me daardoor aangetast voelde in mijn belangrijkste persoonlijke kernwaarden vrijheid, rechtvaardigheid en veiligheid. Ik wilde iets doen en voelde me tegelijkertijd overspoeld door de omvang van al die gebeurtenissen. Dus deed ik wat ik altijd doe als ik gevoelens van onmacht ervaar, schrijven om orde op zaken te stellen in mijn hoofd.
Al schrijvend ontdekte ik de grootste gemene deler. Het thema dat de gebeurtenissen met elkaar verbond was een gevoel van vervreemding, een ontheemd zijn. Een gevoel dat ik innerlijk goed ken en waardoor ik meteen mijn geraaktheid begreep. Al schrijvend bedacht ik dat ik een bundel zou kunnen samenstellen waarvan ik de opbrengst wilde doneren aan een goed doel. Mijn verlangen om iets te doen wat binnen mijn bereik lag, kreeg zo een steeds vastere vorm. Aan de ontheemden in de breedste zin van het woord draag ik dan ook de gedichten in deze bundel op. Het eerste hoofdstuk gaat over het vluchtelingenvraagstuk waarbij ik de gedichten vanuit verschillende perspectieven geschreven heb. Het tweede is gewijd aan de ouder wordende mens en de kwetsbaren in onze samenleving. Hoofdstuk drie raakt de problematiek aan van mensen die ontheemd raken in de anonimiteit van grote steden. Het laatste hoofdstuk gaat over vrede in de hoop dat mensen elkaar de ruimte willen geven om te zijn wie ze zijn, zonder elkaar te onderdrukken, te veroordelen of te overtuigen.
Waar ik heel dankbaar voor ben is de golf van positieve reacties waarmee mijn plan begroet werd door mensen waar ik een beroep op deed. Zo vielen er nog meer puzzelstukken op hun plaats. Larry Day zorgde voor de vertaling in het Engels van een aantal gedichten en de uitgeverij stelde de royalty ’s beschikbaar voor het goede doel. De opbrengst komt geheel ten goede aan VluchtelingenWerk Nederland. De eerste cheque van € 150,00 is tijdens de presentatie van de bundel aan hen uitgereikt.’
Pelgrims
Wij zijn nomaden
gehoorzaam aan
de innerlijke wetten
wij volgen de seizoenen
het ritme van de maan
je kunt ons hier en daar
over de wereldbol zien gaan
wij laten ons niet
door gevaar beletten
en verzetten onze bakens
slaan onze tenten op
waar ruimte is en voedsel
bouwen wij aan ons bestaan
Wij zijn als gnoes
die naar de verse
weidegronden trekken
trotseren woeste stromen
krokodillen op de loer
de drang om te vertrekken
is sterker dan de angst
wij willen niet verrekken
onderweg is ons
bestaan een hele toer
wij offeren een aantal
soortgenoten op voor
een leven achter hekken
Moderne pelgrims zijn we
heilig de grond
van ons armzalige bestaan
een kruistocht om als
vluchtelingen in de rij te staan
in een land waar men
ons liever niet ziet komen
gewijd het water
dat u ons te drinken geeft
gezegend is het brood
dat u doormidden breekt
terwijl u stiekem bidt
dat wij weer zullen gaan.
© Marijke van Geest ~ 2015
