Niemand kan ontkennen dat we in een diepe crisis zitten en dat er iets moet gebeuren. Duidelijk is ook dat het om een financiële crisis gaat die zich heeft uitgebreid tot andere gebieden. De oplossing om te bezuinigen gaat niet verder dan het financiële niveau en zal weinig ruimte bieden voor blijvende verbetering. Het beperkt zich tot het gesloten geldsysteem, waardoor de chaos eerder wordt versterkt dan opgelost.
Een ziek geldsysteem kan zichzelf niet genezen. Alleen mensen kunnen dat. Daarom is de enige uitweg om van het gesloten geldsysteem een open systeem te maken van menselijke creativiteit, verantwoordelijkheid en zingeving. Jammer genoeg is daar in een bureaucratisch systeem geen ruimte voor, integendeel. Getracht wordt de bezuiniging effectiever te maken door (nog) meer bureaucratische regelgeving en versterking van de inspectie. Of deze radicale weg op financieel gebied doeltreffend is moet nog blijken. Maar zeker is dat het dodelijk werkt op de creativiteit en spirituele bewogenheid van mensen om uit de crisis te komen. Tekenend hiervoor is een bericht in Het Parool over het onbetaalbaar worden van goede kinderopvang. De inspectie veroorzaakt dat met haar regels. Een betere aanpak is wel mogelijk en dat wordt ook erkend, maar het beleid van de inspectie verhindert dat. Verbetering is dus boeten!
Hoe sterker de regelzucht, des te minder ruimte voor creatieve oplossingen. De kosten zijn vaak lager als men een beroep doet op de eigen verantwoordelijkheid. Forse bezuinigingen vereisen scherpere controles, die weer hogere kosten met zich meebrengen. Het grootste gevaar van de bezuinigingen is de inspectie zelf, omdat die de eigen verantwoordelijkheid van mensen om te bezuinigen in de kiem smoort.
Ook grootschaligheid is vaak dodelijk voor de creatieve inspiratie van vernieuwing omdat die leidt tot meer controle en intensievere inspectie. Het blijkt steeds meer dat grootschaligheid in de dienstverlening negatief uitwerkt op het menselijke karakter. De organisatie kan grootschalig zijn, maar kleine werkeenheden blijken beter te functioneren voor het opbouwen van een sterk relatienetwerk en een goede samenwerking. In de jeugdzorg en het onderwijs, evenals op andere gebieden van de zorg, is het van groot belang dat de mensen elkaar beter leren kennen om goed te kunnen samenwerken. Een kleinschalige aanpak met professionele begeleiding werkt vaak effectiever dan een grootschalig bureaucratisch systeem. Het gaat vooral om de bezieling van het vaak zware werk en veel minder om het controlerend management.
