• Door naar de hoofd inhoud
  • Skip to secondary menu
  • Spring naar de eerste sidebar
  • Spring naar de voettekst

Boeddhistisch Dagblad

Ontwart en ontwikkelt

Header Rechts

Veertiende jaargang

Zoek op deze site

  • Home
  • Agenda
    • Geef je activiteit door
  • Columns
    • Andre Baets
    • Dharmapelgrim
    • Bertjan Oosterbeek
    • Dick Verstegen
    • Edel Maex
    • Emmaho
    • Goff Smeets
    • Hans van Dam
    • Jana Verboom
    • Joop Hoek
    • Jules Prast
    • Paul de Blot
    • Rob van Boven en Luuk Mur
    • Ronald Hermsen
    • Theo Niessen
    • Xavier Vandeputte
    • Zeshin van der Plas
  • Nieuws
  • Contact
    • Steun het BD
    • Mailinglijst
  • Series
    • Boeddha in de Linie
    • De werkplaats
    • Recepten
    • De Linji Lu
    • De Poortloze Poort
    • Denkers en doeners
    • De Oude Cheng
    • Meester Tja en de Tao van Niet-Weten – alle links
    • Fabels door Goff
    • Cartoons van Ardan
    • Tekeningen Sodis Vita
    • De derwisj en de dwaas
  • Over ons
    • Redactiestatuut van het Boeddhistisch Dagblad
    • Redactieformule van het Boeddhistisch Dagblad
  • Privacy

Home » Hans van Dam » Diep van binnen zit ik zachtjes te spinnen

Omslag van het boek ‘Mystiek voor nitwits’, deel 8 van de Agnosereeks, een serie boeken over niet-weten.

Diep van binnen zit ik zachtjes te spinnen

7 juli 2025 door Hans van Dam

Hoe het voelt om niet te weten.

Beste Hans,

In je boek Niet-Weten voor nitwits schrijf je: Wie niet twijfelt, zoals ik, is absoluut zeker. Absoluut zeker van absoluut niets. Op een of andere manier is dat zinnetje in mijn hoofd blijven hangen. Het resoneert in mij, alsof je iets belangrijks zegt of raakt, maar nu ik het opschrijf begin ik toch te twijfelen. Is het wel zo bijzonder? Misschien bedoelde je alleen dat je nergens zeker van kunt zijn, dat alles meer of minder waarschijnlijk is? In dat geval komt het neer op een bestaande filosofie, het probabilisme. Dat maakt jou tot een filosoof, een probabilist, in plaats van de agnost, de filasoof, de dwijze die je zegt te zijn.

Beste Mees,

Met ‘absoluut zeker van absoluut niets’ bedoel ik niet dat ik ergens absoluut zeker van ben of overal absoluut zeker van. Ik bedoel er niet mee dat ik absoluut zeker ben dat je nergens absoluut zeker van kunt zijn, wat inderdaad probabilistisch of sceptisch zou zijn. Ik bedoel ermee dat mijn absolute zekerheid geen inhoud of object heeft en geen rechtvaardiging kent, zoekt of behoeft. Ze is er gewoon. Ongezocht en ongevraagd. Onberedeneerd en onberedeneerbaar.

Mees: Wat is zekerheid zonder inhoud?

Hans: De zekerheid van niet-weten is de zekerheid van iemand zonder antwoorden of vragen. De zekerheid van iemand die niet meer bang is dat hij iets mist of over het hoofd ziet. De zekerheid van iemand die niets meer te verdedigen of te verbergen heeft. De zekerheid van iemand die niet meer zoekt.

Mees: Wat hou je dan over?

Hans: De zekerheid van iemand die niets meer over heeft.

Mees: Geen God? Geen geloof? Geen wijsheid? Geen non-dualiteit? Geen eenheid? Geen verlichting?

Hans: En geen goddeloosheid, geen ongeloof, geen dwaasheid, geen dualiteit, geen onwetendheid.

Mees: Betekent ‘absoluut zeker van absoluut niets’ dat je zelfverzekerd bent?

Hans: Nee, zelfverzekerdheid is heel wat anders. In de omgang met mijn medemens ben ik, behalve bij mijn lief, nog even onhandig en onzeker als vroeger. Schuw, verlegen, kwetsbaar, weerloos. Meer dan vroeger, omdat ik me er niet langer tegen verzet.

Mees: Als ik me een voorstelling probeer te maken van absolute zekerheid over absoluut niets, krijg ik een voorgevoel van absolute rust, absolute vrede, absoluut geluk.

Hans: Dan voorvoel je niet wat ik voel. Mijn gemoed is nooit vrij van woelingen. Soms ben ik rustig, soms druk, nu eens vredig, dan weer verstoord, het ene moment gelukkig, het andere verdrietig – netjes na elkaar of alles door elkaar. Maar wat er ook gebeurt, diep van binnen zit ik zachtjes te spinnen.

Mees: Ingewikkeld hoor.

Hans: Het probleem is dat het zo eenvoudig is. Net als met de lege leer, iedere uitleg is overbodig. Je bent absoluut zeker of je bent het niet. En je zit er zachtjes bij te spinnen of niet. Nu, op dit moment. Dat hoeft niemand je te vertellen, je merkt het meteen. Je bent vervuld. Vol van leegte. Klaar.

Mees: En dan?

Hans: Zeg dat wel.

Mees: Geen plannen?

Hans: Bij de dag leven, bij de dag sterven. Is dat een plan?

Mees: Is je leven voor je gevoel voltooid?

Hans: Ja.

Mees: Zou je het erg vinden om dood te gaan?

Hans: Nee.

Mees: En als je het toch erg zou vinden?

Hans: Tja.

Index | vorige | volgende

Omslag van de Agnosereeks, een serie boeken over niet-weten.Deze tekst maakt deel uit van de serie Mystiek voor nitwits, deel 8 van de Agnosereeks. Woord: Hans van Dam. Beeld: Lucienne van Dam. Alle teksten van deze serie in het Boeddhistisch Dagblad. Alle series van Hans in het Boeddhistisch Dagblad. Mystiek voor nitwits op NietWeten.nl.

Categorie: Hans van Dam Tags: mystiek, Mystiek voor nitwits, niet-weten, non-dualiteit, probabilisme, scepticisme

Lees ook:

  1. Sanjaya en de kunst van het niet niet denken
  2. Hoe Agnostinus de Inquisitie te dom af was
  3. Ek-stase is buiten alle DenkBeelden staan
  4. Is er een hemel in de hemel?

Elke dag het BD in je mailbox?

Elke dag sturen we je een overzicht van de nieuwste berichten op het Boeddhistisch Dagblad. Gratis.

Wanneer wil je het overzicht ontvangen?

Primaire Sidebar

Door:

Hans van Dam

Hans van Dam is de auteur van de Agnosereeks, een serie van 13 boeken over niet-weten. Lees ze gratis op NietWeten.nl of in het BD. Contact. 
Alle artikelen »

Agenda

  • Agenda
  • Geef je activiteit door

Ochtend- of avondeditie

Ochtend- of avondeditie ontvangen

Abonneer je

Elke dag gratis een overzicht van de berichten op het Boeddhistisch Dagblad in je mailbox.
Inschrijven »

Agenda

  • 7 juli 2025
    Maandagochtend meditatie in Amsterdam-West
  • 8 juli 2025
    Boeddhisme en meditatie (kennismakingscursus)
  • 9 juli 2025
    Zenmeditatie in Leiden
  • 11 juli 2025
    Natuur en meditatie
  • 14 juli 2025
    Maandagochtend meditatie in Amsterdam-West
  • 15 juli 2025
    Boeddhisme en meditatie (kennismakingscursus)
  • 16 juli 2025
    Zenmeditatie in Leiden
  • 18 juli 2025
    Verstillen, verdiepen, vernieuwen
  • bekijk de agenda
  • De werkplaats

    De werkplaats.

    Boeddhistische kunstenaars

    Artikelen en beschrijvingen van en over het werk van boeddhistische kunstenaars. Lezers/kunstenaars kunnen zich ook aanmelden met hun eigen werk.
    lees meer »

    Pakhuis van Verlangen

    In het Boeddhistisch pakhuis van verlangen blijven sommige teksten nog een tijdje op de leestafel liggen.

    Deconstructie van het godsbeeld van Pseudo-Dionysius

    Hans van Dam - 23 mei 2025

    Over het verschil tussen weten-wat-niet en niet-weten.

    De wolk van niet-weten

    Hans van Dam - 22 mei 2025

    Over beeldloze mystiek en mystiekloze beelden.

    ‘Het leven zelf is zazen’

    Wim Schrever - 28 april 2025

    De grote tragedie hier in het Westen is dat we onze eigen spirituele traditie zo snel hebben opgegeven en met het badwater -de religie- ook het kind -de spiritualiteit- hebben weggegooid. Terwijl een mens fundamenteel nood heeft aan spiritualiteit, aan zingeving.

    Geschiedenis als wapen deel 1

    Kees Moerbeek - 20 april 2025

    President Vladimir Poetin zei in 2014: ‘Onze collectieve herinnering bepaalt onze cultuur, onze geschiedenis en onze tegenwoordige tijd. En onze toekomst zal worden gevormd aan de hand van onze historische ervaring.’ Hij is het zelf die actief deze herinnering en ervaringen vorm geeft en propageert. Ivo van de Wijdeven schrijft dat in de Sovjettijd er nog werd gegrapt dat het land een zekere toekomst had, maar een onvoorspelbaar verleden. Onder Poetin is Ruslands geschiedenis als in beton gegoten. Er is maar één historische waarheid en deze is verankerd in de grondwet en de Nationale Veiligheidsstrategie.

    Jaloerse goden te slim af – de geschiedenis de baas…?

    gastauteur - 13 april 2025

    Hongersnood in een hermetisch afgesloten kuststrook die onwillekeurig aan de vernietigingskampen van weleer doet denken, besmet met meer dan een zweem van genocide… Regeert Adolf Hitler over zijn graf heen? Want bestaat Israël niet bij diens gratie? Zou zonder die bittere nazi-erfenis Palestina als land van drie monotheïstische religies niet nog gewoon zo heten? Is de grond er niet vervloekt, juist door godsdiensten die, gevoed vanuit één fictieve bron, vervolgens als protestbeweging steeds in chronologische volgorde aan haar voorgangster ontspruiten, waarmee de kiem voor een eeuwigdurende vete om de absolute waarheid is gelegd? En claimt niet elk van deze broeder- of zusterstromingen dat stuk met hun aller bloed doordrenkte aarde, aanvankelijk voor Abrahams JHWH, vervolgens voor Jezus’ Vader en ten slotte voor Allah – drie godheden die, in verbitterde onderlinge jaloezie verwikkeld, strijden niet alleen om religieuze hegemonie, maar ook om de profane en politieke macht?

    Meer onder 'pakhuis van verlangen'

    Footer

    Boeddhistisch Dagblad

    over ons

    Recente berichten

    • Diep van binnen zit ik zachtjes te spinnen
    • De boeddhistische blik – Inside China: The Battle for Tibet
    • Guy – dhammazaadjes -Het Proces
    • Gedachten over een haiku 40 – Shiki
    • Ardan – De Boeddha en zijn megabytes

    Reageren

    We vinden het geweldig om reacties op berichten te krijgen en op die manier in contact te komen met lezers, maar wat staan we wel en niet toe op de site?

    Over het BD

    Het Boeddhistisch Dagblad is een onafhankelijk journalistiek webmagazine over boeddhistische thema’s en inzichten.
    Lees ons colofon.

    Zie ook

    • Contact
    • Over ons
    • Columns
    • Reageren op de krantensite

    Het Boeddhistisch Dagblad is een onafhankelijk journalistiek webmagazine over boeddhistische thema’s en inzichten. Lees ons colofon.