• Door naar de hoofd inhoud
  • Skip to secondary menu
  • Spring naar de eerste sidebar
  • Spring naar de voettekst

Boeddhistisch Dagblad

Ontwart en ontwikkelt

Header Rechts

Veertiende jaargang

Zoek op deze site

  • Home
  • Agenda
    • Geef je activiteit door
  • Columns
    • Andre Baets
    • Dharmapelgrim
    • Bertjan Oosterbeek
    • Dick Verstegen
    • Edel Maex
    • Emmaho
    • Goff Smeets
    • Hans van Dam
    • Jana Verboom
    • Joop Hoek
    • Jules Prast
    • Paul de Blot
    • Rob van Boven en Luuk Mur
    • Ronald Hermsen
    • Theo Niessen
    • Xavier Vandeputte
    • Zeshin van der Plas
  • Nieuws
  • Contact
    • Steun het BD
    • Mailinglijst
  • Series
    • Boeddha in de Linie
    • De werkplaats
    • Recepten
    • De Linji Lu
    • De Poortloze Poort
    • Denkers en doeners
    • De Oude Cheng
    • Meester Tja en de Tao van Niet-Weten – alle links
    • Fabels door Goff
    • Cartoons van Ardan
    • Tekeningen Sodis Vita
    • De derwisj en de dwaas
  • Over ons
    • Redactiestatuut van het Boeddhistisch Dagblad
    • Redactieformule van het Boeddhistisch Dagblad
  • Privacy

Home » Hans van Dam » Verlichting is verlossing van vragen, antwoorden en woorden

Verlichting is verlossing van vragen, antwoorden en woorden

17 april 2022 door Hans van Dam

Met name die over verlichting.

Wat is verlichting? Kan ik zelf verlicht worden? Ben ik het misschien al? Is iedereen het eigenlijk al?

Is verlichting hetzelfde als bevrijding, realisatie, transcendentie, autolyse, zelfverwerkelijking, eenwording en ontwaken of zijn dat andere zaken?

Hoeveel soorten verlichting zijn er? Hoeveel niveaus van verlichting?

Waaraan herken je de verlichte? Heeft hij bepaalde lichamelijke of geestelijke kenmerken? Gedraagt hij zich op een bepaalde manier?

Heeft de verlichte bovennatuurlijke vermogens? Is hij alwijs, alwetend, alziend, alomtegenwoordig?

Is de verlichte altijd blij? Staat hij overal voor open? Heeft hij overal vrede mee?

Is de verlichte een heilige? Doet hij alleen het goede? Slaat hij nog weleens met zijn vuist op tafel?

Kan de verlichte terugvallen in zijn oude staat van onwetendheid of is hij voor altijd verlicht?

Kan iemand anders je verlicht maken, moet je het helemaal zelf doen of overkomt het je gewoon?

Is iedere verlichte een verlichter? Hoe weet je of een verlichter een oplichter is? Is iedere verlichter een oplichter?

Vragen, vragen, vragen. Als er iets eeuwig is aan verlichting dan zijn het wel de vragen die het oproept.

Sommige mensen raken helemaal bezeten van verlichting en hebben er alles voor over om het te bereiken.

Ze verslijten de ene leraar, gids, goeroe, sjamaan, meester of coach na de andere, doen dag en nacht oefeningen, volgen workshop na workshop, retraite na retraite.

Ze sluiten zich aan bij een sangha, leggen geloften af, scheren hun hoofd kaal, laten koffie, thee, vlees, vis, snoep, drank en drugs staan, eten nog maar één keer per dag, gaan heel vaak hetzelfde zinnetje herhalen, heel langzaam ademhalen, heel langzaam rondjes lopen of heel lang stilzitten.

Ze bezoeken de ene satsang na de andere, bekijken het ene verlichtingsfilmpje na het andere, vullen hun kasten met boeken over verlichting en hun hoofd met ideeën over verlichting. Het laat ze niet los en dat is de les.

Het laat je niet los en dat is de les.

Verlichting is verlossing van de vragen die je fascineren, van de gedachten die je boeien en van de woorden die je betoveren.

Vooral van het woord verlichting.

(Lees verder onder de afbeelding.)

Gevangene met een grote gloeilamp aan zijn voet.
Het laat je niet los en dat is de les.

Jouw woord

Misschien is verlichting niet jouw woord en ben je meer van zen. Dan zeg ik: zen is verlossing van de vragen die je boeien, van de antwoorden die je behagen en van de woorden die je betoveren. Vooral van het woord zen.

Misschien is zen niet jouw woord en ben je meer van het taoïsme. Dan zeg ik: taoïsme is verlossing van de vragen die je boeien, van de antwoorden die je behagen en van de woorden die je betoveren. Vooral van het woord taoïsme.

Misschien is taoïsme niet jouw woord en ben je meer van advaita. Dan zeg ik: advaita is verlossing van de vragen die je boeien, van de antwoorden die je behagen en van de woorden die je betoveren. Vooral van het woord advaita.

Misschien is advaita niet jouw woord en ben je meer van de transcendentie. Dan zeg ik: transcendentie is verlossing van de vragen die je boeien, van de antwoorden die je behagen en van de woorden die je betoveren. Vooral van het woord transcendentie.

Misschien is transcendentie niet jouw woord en ben je meer van het niet-weten. Dan zeg ik: niet-weten is verlossing van de vragen die je boeien, van de antwoorden die je behagen en van de woorden die je betoveren. Vooral van het woord niet-weten.

Misschien is niet-weten niet jouw woord en ben je meer van puntje-puntje-puntje. Dan zeg ik: puntje-puntje-puntje is verlossing van de vragen die je boeien, van de antwoorden die je behagen en van de woorden die je betoveren. Vooral van het woord puntje-puntje-puntje.

Misschien is puntje-puntje-puntje ook niet jouw woord en vind je al die woorden maar raar. Dan zeg ik niks.

Index | vorige | volgende

Hans van Dam, auteur van de Agnosereeks en NietWeten.nl.
Hans van Dam NietWeten.nl

Deze tekst maakt deel uit van het Witboek Verlichting. Woord: Hans van Dam. Beeld: Lucienne van Dam. Alle teksten van deze serie. Het Witboek Verlichting op NietWeten.nl. Alle publicaties van Hans van Dam in het Boeddhistisch Dagblad.

Categorie: Hans van Dam Tags: advaita, niet-weten, spirituele verlichting, taoisme, verlichting, verlichting doorzien, Witboek Verlichting, zen

Lees ook:

  1. Catch 5: verlichting als gemoedstoestand
  2. Catch 13: verlichting als oplettendheid
  3. Hoe je een vrijdenker wordt
  4. Vrijheid is een onvrije val

Elke dag het BD in je mailbox?

Elke dag sturen we je een overzicht van de nieuwste berichten op het Boeddhistisch Dagblad. Gratis.

Wanneer wil je het overzicht ontvangen?

Primaire Sidebar

Door:

Hans van Dam

Hans van Dam is de auteur van de Agnosereeks: 13 boeken over niet-weten, verluchtigd door Lucienne van Dam. Lees ze gratis op NietWeten.nl of in het BD, of als paperbacks tegen kostprijs. Disclaimer. Contact. Winkel. 
Alle artikelen »

Agenda

  • Agenda
  • Geef je activiteit door

Ochtend- of avondeditie

Ochtend- of avondeditie ontvangen

Abonneer je

Elke dag gratis een overzicht van de berichten op het Boeddhistisch Dagblad in je mailbox.
Inschrijven »

Agenda

  • 10 februari 2025
    Zen Spirit studiegroep 'Het verborgen licht'-vanaf 10 februari 2025
  • 2 mei 2025
    Phowa Studieweek
  • 9 mei 2025
    Seminar Tenzin Wangyal Rinpoche
  • 12 mei 2025
    Maandagochtend meditatie in Amsterdam-West
  • 13 mei 2025
    Verdiepingsbijeenkomst Hand in hand met de Boeddha
  • 13 mei 2025
    Dinsdagavond op even weken samen mediteren in Almere Buiten
  • 13 mei 2025
    Oude boeddhistische inzichten voor geslaagde moderne relaties
  • 13 mei 2025
    Oude boeddhistische inzichten voor geslaagde moderne relaties
  • bekijk de agenda
  • De werkplaats

    De werkplaats.

    Boeddhistische kunstenaars

    Artikelen en beschrijvingen van en over het werk van boeddhistische kunstenaars. Lezers/kunstenaars kunnen zich ook aanmelden met hun eigen werk.
    lees meer »

    Pakhuis van Verlangen

    In het Boeddhistisch pakhuis van verlangen blijven sommige teksten nog een tijdje op de leestafel liggen.

    Weet jij wat een anker is? Test jezelf!

    Hans van Dam - 2 mei 2025

    Deel 3 van een 5-delig dwaalgesprek over de mystieke roos.

    ‘Het leven zelf is zazen’

    Wim Schrever - 28 april 2025

    De grote tragedie hier in het Westen is dat we onze eigen spirituele traditie zo snel hebben opgegeven en met het badwater -de religie- ook het kind -de spiritualiteit- hebben weggegooid. Terwijl een mens fundamenteel nood heeft aan spiritualiteit, aan zingeving.

    Geschiedenis als wapen deel 1

    Kees Moerbeek - 20 april 2025

    President Vladimir Poetin zei in 2014: ‘Onze collectieve herinnering bepaalt onze cultuur, onze geschiedenis en onze tegenwoordige tijd. En onze toekomst zal worden gevormd aan de hand van onze historische ervaring.’ Hij is het zelf die actief deze herinnering en ervaringen vorm geeft en propageert. Ivo van de Wijdeven schrijft dat in de Sovjettijd er nog werd gegrapt dat het land een zekere toekomst had, maar een onvoorspelbaar verleden. Onder Poetin is Ruslands geschiedenis als in beton gegoten. Er is maar één historische waarheid en deze is verankerd in de grondwet en de Nationale Veiligheidsstrategie.

    Jaloerse goden te slim af – de geschiedenis de baas…?

    gastauteur - 13 april 2025

    Hongersnood in een hermetisch afgesloten kuststrook die onwillekeurig aan de vernietigingskampen van weleer doet denken, besmet met meer dan een zweem van genocide… Regeert Adolf Hitler over zijn graf heen? Want bestaat Israël niet bij diens gratie? Zou zonder die bittere nazi-erfenis Palestina als land van drie monotheïstische religies niet nog gewoon zo heten? Is de grond er niet vervloekt, juist door godsdiensten die, gevoed vanuit één fictieve bron, vervolgens als protestbeweging steeds in chronologische volgorde aan haar voorgangster ontspruiten, waarmee de kiem voor een eeuwigdurende vete om de absolute waarheid is gelegd? En claimt niet elk van deze broeder- of zusterstromingen dat stuk met hun aller bloed doordrenkte aarde, aanvankelijk voor Abrahams JHWH, vervolgens voor Jezus’ Vader en ten slotte voor Allah – drie godheden die, in verbitterde onderlinge jaloezie verwikkeld, strijden niet alleen om religieuze hegemonie, maar ook om de profane en politieke macht?

    Wat is quiëtisme?

    Hans van Dam - 27 maart 2025

    Over het stillen van de wil.

    Meer onder 'pakhuis van verlangen'

    Footer

    Boeddhistisch Dagblad

    over ons

    Recente berichten

    • Aardbeving van magnitude 3,7 schokt Tibet
    • Vrijdag Zindag – Wat Schoof had willen zeggen
    • Je kunt niet gezond zijn op een zieke planeet
    • Het pad uit het woord
    • Het jaar 2025 – dag 128 – eigen vrijheid eerst

    Reageren

    We vinden het geweldig om reacties op berichten te krijgen en op die manier in contact te komen met lezers, maar wat staan we wel en niet toe op de site?

    Over het BD

    Het Boeddhistisch Dagblad is een onafhankelijk journalistiek webmagazine over boeddhistische thema’s en inzichten.
    Lees ons colofon.

    Zie ook

    • Contact
    • Over ons
    • Columns
    • Reageren op de krantensite

    Het Boeddhistisch Dagblad is een onafhankelijk journalistiek webmagazine over boeddhistische thema’s en inzichten. Lees ons colofon.