Hoe je door het gaatje kunt gaan zonder tot het gaatje te gaan.
Deconstructie is een kritische leesmethode bedacht door de Franse intellectueel Jacques Derrida.
Schrik niet van het woord deconstructie, het betekent simpelweg tussen de regels door lezen. Je niet meer laten meeslepen door de woorden maar direct op zoek gaan naar verborgen betekenissen, verborgen veronderstellingen, verborgen onderscheidingen en verborgen tegenstrijdigheden.
Door het verborgene bloot te leggen, verliest een tekst zijn vanzelfsprekendheid en eenduidigheid en verliest de lezer zich in meerduidigheid en vanzelfzwijgendheid.
Ook de tekst tussen de regels in, laten we hem de tussentekst noemen, zit vol onuitgesproken aannames en tegenstrijdigheden. Vergeet dus niet tussen de regels van de tussentekst door te lezen, en tussen de regels van de tussentussentekst enzovoort.
Je kunt het begrip deconstructie veralgemeniseren van ’tussen de regels door lezen’ naar ’tussen de gedachten door denken’. Daarmee bedoel ik: je eigen mentale constructies afbreken. De ongrond afgraven waarop je gedachten berusten. Je gedachten begraven in hun eigen ongrond. Door de mazen van je gedachtennet glippen.
Omdat onder stellingen onderstellingen schuilgaan, onder scheidingen onderscheidingen, en daaronder weer andere, is deconstructie nooit volledig. Een eerste aanzet is niet minder compleet dan een ver doorgevoerde analyse. Hoe ver je ook gaat, je gaat nooit tot het gaatje. Dat in de gaten krijgen is door het gaatje gaan.
