• Door naar de hoofd inhoud
  • Skip to secondary menu
  • Spring naar de eerste sidebar
  • Spring naar de voettekst

Boeddhistisch Dagblad

Ontwart en ontwikkelt

Header Rechts

Elfde jaargang

Zoek op deze site

  • Home
  • Agenda
    • Geef je activiteit door
  • Columns
    • Andre Baets
    • Dharmapelgrim
    • Bertjan Oosterbeek
    • Dick Verstegen
    • Edel Maex
    • Eelco van der Meulen
    • Emmaho
    • Goff Smeets
    • Hans van Dam
    • Joop Hoek
    • Jules Prast
    • Paul de Blot
    • Ramo de Boer
    • Rob van Boven en Luuk Mur
    • Ronald Hermsen
    • Theo Niessen
    • Xavier Vandeputte
    • Zeshin van der Plas
  • Nieuws
  • Contact
    • Steun het BD
    • Mailinglijst
  • Series
    • Boeddha in de Linie
    • De werkplaats
    • Recepten
    • De Linji Lu
    • De Poortloze Poort
    • Denkers en doeners
    • De Oude Cheng
    • Meester Tja en de Tao van Niet-Weten
    • Fabels door Goff
    • Cartoons van Ardan
    • Tekeningen Sodis Vita
    • De derwisj en de dwaas
  • Over ons
  • Privacy

Home » Hans van Dam » Mystiek betekent geheim voor iederéén

Mystiek betekent geheim voor iederéén

12 september 2019 door Hans van Dam

Een mysticus is een vrijgeest, geen vrijmetselaar

Het woord mystiek is afgeleid van het Griekse mystikos, dat geheimzinnig betekent.

Niet in de gnostische zin van geheime kennis, alleen voor ingewijden, maar in de agnostische zin van geheim voor iederéén:

Waar niemand bij kan, ook ingewijden niet.

Zo opgevat is mystiek het tegenovergestelde van gnostiek.

Een gnosticus is gebonden aan geheime kennis, een mysticus is ongebonden, vrij van kennis.

Een mysticus is een vrijgeest, geen vrijmetselaar, om maar eens een bekende geheime organisatie voor ingewijden te noemen.

Mystiek is geen metselen en metselen is geen mystiek, al bouw je een kerk van de grond tot het zwerk.

Geloofsvrije mystiek

Een grenze(n)loos niet-weten voert het mysterie zozeer ten top dat het niet langer als een wezen of onwezen wordt voorgesteld.

Niet langer als een ding of onding.

Niet langer als goddelijk of ongoddelijk.

Niet langer als bestaand of onbestaand.

Niet langer als immanent of transcendent.

Niet langer als het eendere of het andere.

Niet langer als fysisch of metafysisch of parafysisch of wat dan ook.

In een onbegrensd niet-weten houdt het mysterie zelfs op mysterieus te zijn.

Daar is geen onderscheid meer tussen de weetniet, haar niet weten en het mysterie waarvan niets geweten wordt, en ook geen versmelting in een unio mystica.

Geen veelheid, geen dualiteit, geen non-dualiteit, geen eenheid, geen leegte – niets van dat alles en ook niets anders.

Zelfs het niet-weten wordt niet geweten.

Het mag dan ook geen naam hebben in iedere zin van het woord.

Maar zonder naam gaat het ook niet.

Mystiek die het mysterie tegelijk ten top en ten einde voert, kun je radicale mystiek noemen.

Agnostische mystiek.

Geloofsvrije mystiek.

Lege mystiek.

Of simpelweg agnose.

Redeloze, bodemloze agnose.

Agnose is een ongebonden, geloofsvrije, beeldloze mystiek die geen voorkeur heeft voor een ongebonden, geloofsvrije, beeldloze mystiek, niet voor vrijzinnigheid, niet voor orthodoxie, niet voor neutraliteit en ook niet voor een leven zonder voorkeur.

Een soefi is geen spijker

Een derwisj wentelt steeds om zijn as.

Zo schroeft hij zich een weg uit zichzelf.

Maar in een rechtstreekse weg naar de Voorzienigheid is niet voorzien.

Soefisme is geen hamer, een soefi is geen spijker om Allah mee vast te nagelen.

Tot de Dag des Oordeels zal de derwisj als een komeet om zijn Deus heen blijven draaien.

Hij kan naar Hem kijken maar hij kan Hem nooit bereiken.

Hij kan van Hem wegkijken maar hij kan hem nooit meer niet zien.

Een weetniet is een schroefie

Ook een weetniet wentelt steeds om zijn as.

Zo schroeft hij zich overal uit weg.

Linksom en rechtsom.

Uit het kijken én uit het bereiken.

Uit het onderscheid én uit de eenheid.

Uit het geloof én uit het ongeloof.

Uit het antwoord én uit de vraag.

Uit de zekerheid én uit de twijfel.

Uit het weten én uit het niet-weten.

Een weetniet is wendbaar zonder dóór te draaien.

Hij draait nergens meer omheen, laat staan als een komeet.

Niet om God, niet om de duivel of om welke hete brei ook.

Alles draait ook niet meer om hém.

Maar hij wentelt onophoudelijk om zijn eigen as.

Zo schroeft hij zich overal uit weg.

Linksom en rechtsom.

Zwart silhouet van een dansende derwisj tegen een witte achtergrond.
Dansen als het duister
Deze tekst maakt deel uit van De derwisj en de dwaas – Dansen in het duister, een serie over soefisme en mystiek niet-weten. Illustraties: Lucienne van Dam. Index van deze serie. Inleiding van deze serie. Archief van deze serie. Alle publicaties van Hans van Dam in het Boeddhistisch Dagblad.

Delen is rijkdom:

  • Twitter
  • LinkedIn
  • E-mail

Categorie: Hans van Dam Tags: agnose, dansen in het duister, de derwisj en de dwaas, mystiek, niet-weten, soefisme

Lees ook:

  1. De derwisj en de dwaas – nieuwe serie van Hans van Dam
  2. 75 – Denkend aan sterven sterf je aan het denken
  3. 79 – Om mijn geliefde niet tekort te doen
  4. 99 – Dansen in het duister

Elke dag het BD in je mailbox?

Elke dag sturen we je een overzicht van de nieuwste berichten op het Boeddhistisch Dagblad. Gratis.

Wanneer wil je het overzicht ontvangen?

Primaire Sidebar

Door:

Hans van Dam

Columns. Boeken. NietWeten.nl. Contact. 
Alle artikelen »

Ochtend- of avondeditie

Ochtend- of avondeditie ontvangen

Abonneer je

Elke dag gratis een overzicht van de berichten op het Boeddhistisch Dagblad in je mailbox.
Inschrijven »

Agenda

  • 27 juni 2022 - 3 juli 2022
    Zomer Retraite met Losang Gendun
  • 2 juli 2022
    Zazenkai Zengroep Oshida met Helma Jifu Vulink
  • 3 juli 2022
    Kum Nye Yoga op zondag | Online
  • 4 juli 2022
    Open Les Kum Nye Yoga en Meditatie | Live op ma-di-wo
  • 4 juli 2022
    Online course The Twelve Links of Interdependent Origination
  • bekijk de agenda

De werkplaats

De werkplaats.

Boeddhistische kunstenaars

Artikelen en beschrijvingen van en over het werk van boeddhistische kunstenaars. Lezers/kunstenaars kunnen zich ook aanmelden met hun eigen werk.
lees meer »

Pakhuis van Verlangen

In het Boeddhistisch pakhuis van verlangen blijven sommige teksten nog een tijdje op de leestafel liggen.

Boekbespreking – Michael Bakoenin, God, de Staat en andere vormen van dictatuur

Erik Hoogcarspel - 30 juni 2022

Nog steeds, ook op de klimaatdemonstratie van 19 juni jl., ziet men groepen in het zwart geklede jongeren mee demonstreren die zich presenteren als vertegenwoordigers van het anarchisme. Deze groepen kunnen in het buitenland erg agressief optreden en zelfs banden onderhouden met extreemrechts. Vele oppassende burgers zien het anarchisme aan voor een uiting van jeugdige overmoed, die vanzelf wel zal overgaan. Hoe kun je immers een staat besturen zonder regering? Was het anarchisme niet een soort extreem communisme en hebben we niet gezien dat het communisme gewoon een slecht systeem is?

Boekbespreking – Renée Girard, de romantische leugen en de romaneske waarheid

Erik Hoogcarspel - 14 juni 2022

Volgens de literatuurwetenschapper René Girard (1923 – 2015) worden we juist niet als een uniek zelf geboren. Dit is volgens hem een romantische leugen waarmee we onszelf voor de gek houden. We ontwikkelen ons niet eens tot een uniek zelf, want in de regel worden onze keuzes niet gemotiveerd door een eigen unieke behoefte. We willen meestal graag hebben wat anderen al hebben, juist omdat die anderen dit willen hebben.

Hein Thijssen – ‘God was gewoon een implantaat’

Joop Ha Hoek - 9 juni 2022

‘Wanneer precies weet ik niet meer, maar op een bepaald punt in mijn leven brak mijn kritische geest open. Ik kan me ook niet meer herinneren hoe en op grond waarvan, maar er brak een periode aan waarbij ik me serieus begon af te vragen: hoe kom ik aan het begrip god’? God zat in mijn hoofd als een vage, vormloze massa. Ik moest toen heel nuchter vaststellen dat het begrip ´god´ geen weten was, geen ervaring, maar mij door mensen in  mijn omgeving was aangepraat, in mijn geest was geplant. God was gewoon een implantaat.´

Hein Thijssen – ´Het leven is een schijtende merel´

Joop Ha Hoek - 9 juni 2022

‘Alleen voor een ontwaakte is het achtvoudige pad een natuurlijke zaak’

Boekbespreking – Bernard Mandeville, een ondeugende denker?

Erik Hoogcarspel - 9 juni 2022

Bernard Mandeville (1670 – 1733) werd geboren in een gegoede remonstrantse familie te Rotterdam. Hij studeerde in Leiden en vertrok tegen het einde van de 17e eeuw naar Londen om er een medische praktijk op te zetten. Daar schreef hij eerst luchtige stukjes proza in tijdschriften, maar later publiceerde hij ook over geneeskunde en economie. Zijn bekendste boek is “De fabel van de bijen”.

Meer onder 'pakhuis van verlangen'

Footer

Boeddhistisch Dagblad

over ons

Recente berichten

  • Het jaar 2022 – dag 181 – boeren
  • Kloof tussen boekenrecensenten en lezers – auteur plaatst advertenties in NRC
  • Vrijdag Zindag – Arbeidsmigrant
  • Halte Hertenkamp, aantekeningen van Boeddha’s buschauffeur
  • Simpel en waar: drie nieuwe boeken van uitgeverij Samsara

Reageren

We vinden het geweldig om reacties op berichten te krijgen en op die manier in contact te komen met lezers, maar wat staan we wel en niet toe op de site?

Over het BD

Het Boeddhistisch Dagblad is een onafhankelijk journalistiek webmagazine over boeddhistische thema’s en inzichten.
Lees ons colofon.

Zie ook

  • Contact
  • Over ons
  • Columns
  • Reageren op de krantensite

Het Boeddhistisch Dagblad is een onafhankelijk journalistiek webmagazine over boeddhistische thema’s en inzichten. Lees ons colofon.

 

Op deze website gebruiken we cookies voor het bijhouden van bezoekersstatistieken.  Via de instellingen kun je bepalen wat je wel of niet toestaat: bekijk je instellingen.

 

Privacy en cookies

Op deze website gebruiken we cookies voor het bijhouden van bezoekersstatistieken en als je reageert: je naam en mailadres.

Zo houden we bij hoe de site gebruikt wordt en hoe vaak.

Hier kun je instellen welke cookies je wel of niet toestaat.

Noodzakelijke cookies

Met deze cookies slaan we je voorkeuren in het gebruik van deze website op.

If you disable this cookie, we will not be able to save your preferences. This means that every time you visit this website you will need to enable or disable cookies again.

Privacy

Bekijk wat we wel of niet doen met je gegevens