• Door naar de hoofd inhoud
  • Skip to secondary menu
  • Spring naar de eerste sidebar
  • Spring naar de voettekst

Boeddhistisch Dagblad

Ontwart en ontwikkelt

Header Rechts

Twaalfde jaargang

Zoek op deze site

  • Home
  • Agenda
    • Geef je activiteit door
  • Columns
    • Andre Baets
    • Dharmapelgrim
    • Bertjan Oosterbeek
    • Dick Verstegen
    • Edel Maex
    • Emmaho
    • Goff Smeets
    • Hans van Dam
    • Joop Hoek
    • Jules Prast
    • Paul de Blot
    • Ramo de Boer
    • Rob van Boven en Luuk Mur
    • Ronald Hermsen
    • Theo Niessen
    • Xavier Vandeputte
    • Zeshin van der Plas
  • Nieuws
  • Contact
    • Steun het BD
    • Mailinglijst
  • Series
    • Boeddha in de Linie
    • De werkplaats
    • Recepten
    • De Linji Lu
    • De Poortloze Poort
    • Denkers en doeners
    • De Oude Cheng
    • Meester Tja en de Tao van Niet-Weten – alle links
    • Fabels door Goff
    • Cartoons van Ardan
    • Tekeningen Sodis Vita
    • De derwisj en de dwaas
  • Over ons
    • Redactiestatuut van het Boeddhistisch Dagblad
    • Redactieformule van het Boeddhistisch Dagblad
  • Privacy

Home » Boekbespreking » Een wankele godzoeker

Een wankele godzoeker

24 december 2022 door Ronald Hermsen

Het is niet heel vreemd wanneer u nog nooit van Arie Visser heeft gehoord. Het werk van deze in 1997 overleden dichter, prozaschrijver en essayist kreeg weinig aandacht. Zijn Verzameld werk verscheen postuum in 2007, is inmiddels verramsjt en uit nagenoeg alle schappen verdwenen. Niet terecht in mijn ogen.

Arie Visser fotograaf onbekend
Arie Visser fotograaf onbekend

Er zijn boeken die bij het eerste bekijken, doorbladeren en ruiken direct doen vermoeden dat ook de inhoud goed moet zijn. Verzameld werk van Arie Visser is zo’n boek – of beter: dit zijn drie van dit soort boeken. Niet dat de teksten altijd blijmakend zijn, dat was het leven van Arie Visser ook niet. Zijn schrijven – met name zijn gedichten – is een verslag van zijn psychische ervaringen, vloeide direct voort uit zijn leven en gaf hier zin aan. Mooi, helder en scherp zijn de teksten van Arie Visser echter (bijna) altijd. In de voetsporen van de wankele godzoeker.

‘Een bewogen leven’ lijkt nog een eufemisme waar het Arie Visser (1944-1997) betreft. Zo’n tien jaar lang was hij junk en zwierf hij met zijn plastic tasje door de straten en stegen van Amsterdam. Hier een geeltje bietsend om daar drugs te scoren. Onderwijl schreef hij gedichten. Mooie, puntige gedichten, die naar de vorm verwant zijn aan de Japanse tanka- en haiku- traditie. Deze gedichten gaf hij vaak aan kennissen en vrienden in ruil voor het geld dat zij hem toeschoven.

In 1984 ontmoet hij via een bekende een Marokkaanse, met wie hij tijdens hun eerste gesprek besluit te trouwen. Schijnhuwelijk? Sommigen menen van wel, helemaal als Chadia – zo heet de vrouw – op de trouwdag en in haar trouwjurk door de Vreemdelingenpolitie wordt opgepakt omdat ze geen verblijfsvergunning heeft. Maar Arie Visser is helemaal verliefd op haar. Hij spant een kort geding aan tegen de Staat. Hij wint en de twee kunnen alsnog trouwen. Arie bekeert zich tot de islam en ze krijgen samen een kind. Altijd is er geld tekort, mede ook omdat Arie Visser en zijn vrouw, haar familie in Marokko financieel ondersteunen. Regelmatig gaat Visser naar Marokko om daar in rust te kunnen schrijven. Hij voelt zich er helemaal thuis en verdiept zich in de mystieke traditie van de islam.

Spirituele zwerftocht

Mystiek heeft – naast drugs – altijd een grote rol gespeeld in het leven van Arie Visser. Hij was goed thuis in zowel de oosterse als westerse mystiek en dit is terug te zien in zowel zijn poëzie als proza. Hij heeft altijd een groot verlangen gekend naar God, eenheid, de grond van het bestaan. In de biografische schets in het documentair deel van dit drieluik, citeert Wim Sanders de dichter (blz. 32):

‘Alle angst is uiteindelijk doodsangst. Als angst een gebrek aan kennis is en dus beheersbaar door kennis, valt doodgaan dan te leren? Dat is de vraag waarop ik antwoord zoek. Is deze kennis, zo hij er is, overdraagbaar? […] De cultuur waarin ik leef geeft me geen fatsoenlijk antwoord. Desondanks wil ik het toch weten. Dus zoek je buiten de deur.’ Dan vervolgt Sanders: ‘Deze spirituele zwerftocht voerde hem eerst langs de oosterse godsdiensten, bovenal het zenboeddhisme, maar hij ontdekte in alle religies gelijksoortige, mystieke elementen. “De pluspunten zijn de geestelijke rust die ik heb gevonden, met name door de studie van de Koran en de tradities, gezien door de bril van de gigantische soefitraditie. […] ik ben tot één conclusie gekomen. Afgezien van de culturele kleur zie ik geen enkel verschil met zen, of die nou Japans of Chinees is, als je een beetje van de verf afkrabt, kom je hetzelfde hout eronder tegen.”

Zien met het hart

Arie Visser verzameld werk
Verzameld werk, Arie Visser

Dit Verzameld werk is zorgvuldig samengesteld door Oek de Jong, Guus Luijters en Wim Sanders. De delen Poëzie en Proza bevatten veel niet eerder gebundeld werk. Het derde deel Documentatie– wat werkelijk een aanvulling is op het werk van Arie Visser zelf – gaat over het leven van de dichter/schrijver en bevat een biografische schets, een essay over zijn werk, interviews, herinneringen, brieven en foto’s.

Het is heel goed mogelijk dat het schrijven Arie Visser gedurende zijn turbulente bestaan op de been gehouden heeft en hem reden gaf voor zijn bestaan. Hoe dan ook; hij heeft de wereld een klein oeuvre nagelaten dat opvalt door pareltjes van eenvoudige helderheid, bijvoorbeeld:

 

Man met gitaar

zonlicht speelde door zijn haren
op speurtocht naar de juiste toon

het oude liedje vond de snaren

wat is het leven bitterschoon

En:

Vuur

een niet erg uitgekookte figuur
was met een lantaarn op zoek naar vuur

had hij iets van vuur geweten
dan had hij nu iets warms te eten

(Naar Ekai)

Dezelfde scherpte valt op in zijn essays – van een artikel over Charlie Parker, tot ‘Boeddhisme voor beginners’ en van ‘De bezielde retoriek van Ida Gerhardt’ tot zijn laatste, op zijn sterfbed afgeschreven ‘Zien met het hart’. Actueel zijn de artikelen die hij schreef over de positie van Marokkanen binnen onze samenleving. Hij voorzag problemen lang voordat ze in de politieke actualiteit kwamen.

Arie Visser: een begenadigd schrijver, heldere denker en wankele godzoeker, die toen hij hoorde dat hij ongeneeslijk ziek was de rust vond waar hij zijn hele leven naar had gezocht. Arie Visser stierf op 20 januari 1997 aan de gevolgen van lymfklierkanker.

Hopelijk krijgt zijn werk ooit de aandacht die het verdient.

Verzameld werk
Arie Visser
Uitgeverij Prometheus
540 pagina’s, paperback, drie delen in cassette
€ 59,95
ISBN 90 446 0957 2

 

Delen is rijkdom:

  • Twitter
  • LinkedIn
  • E-mail

Categorie: Boekbespreking, Ronald Hermsen Tags: Arie Visser, islam, zoeken

Lees ook:

  1. Een wankele godzoeker
  2. Tatoeage van de ziel, persoonlijke beschouwingen over Aziatische religies
  3. Boeddhisme in Iran: wat overbleef
  4. Boekbespreking – Dan liever dood, over martelaren en hun religieuze drijfveren

Elke dag het BD in je mailbox?

Elke dag sturen we je een overzicht van de nieuwste berichten op het Boeddhistisch Dagblad. Gratis.

Wanneer wil je het overzicht ontvangen?

Primaire Sidebar

Door:

Ronald Hermsen

Beoefenaar en publicist/journalist op het gebied van boeddhisme, taoïsme, bewustwording en vertaler van boeken over het boeddhisme. Houdt erg van (o.a.) Ryokan, Zhuang Zi en leven in eenvoud en verbondenheid. website 
Alle artikelen »

Ochtend- of avondeditie

Ochtend- of avondeditie ontvangen

Abonneer je

Elke dag gratis een overzicht van de berichten op het Boeddhistisch Dagblad in je mailbox.
Inschrijven »

Agenda

20 mrt
Open Les Kum Nye Yoga en meditatie | Live op ma t/m wo
20 mrt 23
20 mrt
Wekelijkse Zen in Twente meditatie avond op maandag
20 mrt 23
21 mrt
Stoepaceremonie Nieuwe Maan | Live
21 mrt 23
21 mrt
Meditatiecursus in de Dhammakaya traditie
21 mrt 23
21 mrt
Vipassana meditatie Rotterdam
21 mrt 23
Rotterdam
  • bekijk de agenda
  • De werkplaats

    De werkplaats.

    Boeddhistische kunstenaars

    Artikelen en beschrijvingen van en over het werk van boeddhistische kunstenaars. Lezers/kunstenaars kunnen zich ook aanmelden met hun eigen werk.
    lees meer »

    Pakhuis van Verlangen

    In het Boeddhistisch pakhuis van verlangen blijven sommige teksten nog een tijdje op de leestafel liggen.

    Wanneer iedereen liegt, weet niemand nog wie er liegt

    Kees Moerbeek - 19 maart 2023

    Een staatsgreep, of het manipuleren van het politieke systeem zijn voorbeelden van andere manieren om aan de macht te grijpen dan verkiezingen. Onverbloemde macht is echter beperkt houdbaar en macht verkregen met geweld vraagt meer geweld om het in stand te houden.

    Geschiedkundige Romila Thapar – de stem van afwijkende meningen

    Kees Moerbeek - 12 maart 2023

    Romila Thapar is een van India’s meest vooraanstaande geschiedkundigen. In haar boek Voices of Dissent (2020) beschrijft ze de rol van het ‘meningsverschil’ in de verschillende periodes van de Indiase geschiedenis. De Boeddha was een van degenen die vraagtekens zette en met een alternatief kwam. Dit artikel gaat met grote stappen door haar boek.

    Het jaar 2023 – dag 66 – vlokjesneeuw

    Joop Ha Hoek - 7 maart 2023

    KNMI regen en natte sneeuw. Somewhere over the rainbow, skies are blue. Take care out-there.

    Spelen met oneindigheid, verrassende figuren en patronen

    Erik Hoogcarspel - 6 maart 2023

    Hoe zit het nu met het oneindige? Om te beginnen merkt Zantema op dat er verschillende soorten oneindigheid bestaan. Als voorbeeld noemt hij het zogenaamde Hilbert-hotel, vernoemd naar de wiskundige David Hilbert. Dit is een denkbeeldig hotel met oneindig veel kamers. Als deze allemaal bezet zijn en er meldt zich een nieuwe gast, dan zou hij of zij op het eerste gezicht geen kamer kunnen krijgen. Dit lukt echter wel met een bepaald trucje: laat iedere gast verhuizen naar de kamer ernaast. Deze is er altijd, anders zouden er niet oneindig veel kamers zijn. De eerste kamer komt dan vrij.

    Hoe zen is Zuid? De weg van de vier geloften met een bus vol ikken.

    Erik Hoogcarspel - 2 maart 2023

    De schrijfster, Hanneke Dijkman, is lerares zenmeditatie en woont in Rotterdam Zuid, in de wijk Vreewijk. Als Rotterdammer vraag je je dan af zen in Zuid ‘ken dit wel?’ Zuid is namelijk het jongste en armste deel van de stad, de plaats waar in het begin van de vorige eeuw arme landarbeiders uit Zeeland en Friesland kwamen wonen om in de haven te werken. De Rotterdammers aan de linker Maasoever hadden het toen over de ‘boeren’, die een geit op zolder hadden en in klederdracht liepen. Dit is natuurlijk nogal overdreven, maar Zuid heeft de reputatie van een verzameling probleemwijken nooit helemaal van zich af kunnen schudden.

    Meer onder 'pakhuis van verlangen'

    Footer

    Boeddhistisch Dagblad

    over ons

    Recente berichten

    • Het jaar 2023 – dag 79 – ferwart
    • Boeken – Mijn kind heeft OCD
    • Jasper – Vrouwen in het Zwart in Groningen
    • Over de Lotus-soetra (13): De parabel van het brandende huis
    • China intensiveert propaganda voor staats-internaten in Tibet

    Reageren

    We vinden het geweldig om reacties op berichten te krijgen en op die manier in contact te komen met lezers, maar wat staan we wel en niet toe op de site?

    Over het BD

    Het Boeddhistisch Dagblad is een onafhankelijk journalistiek webmagazine over boeddhistische thema’s en inzichten.
    Lees ons colofon.

    Zie ook

    • Contact
    • Over ons
    • Columns
    • Reageren op de krantensite

    Het Boeddhistisch Dagblad is een onafhankelijk journalistiek webmagazine over boeddhistische thema’s en inzichten. Lees ons colofon.

     

    Op deze website gebruiken we cookies voor het bijhouden van bezoekersstatistieken.  Via de instellingen kun je bepalen wat je wel of niet toestaat: bekijk je instellingen.

     

    Privacy en cookies

    Op deze website gebruiken we cookies voor het bijhouden van bezoekersstatistieken en als je reageert: je naam en mailadres.

    Zo houden we bij hoe de site gebruikt wordt en hoe vaak.

    Hier kun je instellen welke cookies je wel of niet toestaat.

    Noodzakelijke cookies

    Met deze cookies slaan we je voorkeuren in het gebruik van deze website op.

    If you disable this cookie, we will not be able to save your preferences. This means that every time you visit this website you will need to enable or disable cookies again.

    Privacy

    Bekijk wat we wel of niet doen met je gegevens