• Door naar de hoofd inhoud
  • Skip to secondary menu
  • Spring naar de eerste sidebar
  • Spring naar de voettekst

Boeddhistisch Dagblad

Ontwart en ontwikkelt

Header Rechts

Elfde jaargang

Zoek op deze site

  • Home
  • Agenda
    • Geef je activiteit door
  • Columns
    • André Baets
    • Dharmapelgrim
    • Bertjan Oosterbeek
    • Dick Verstegen
    • Edel Maex
    • Eelco van der Meulen
    • Emmaho
    • Goff Smeets
    • Hans van Dam
    • Joop Hoek
    • Jules Prast
    • Paul de Blot
    • Ramo de Boer
    • Rob van Boven en Luuk Mur
    • Ronald Hermsen
    • Theo Niessen
    • Xavier Vandeputte
    • Zeshin van der Plas
  • Nieuws
  • Contact
    • Steun het BD
    • Mailinglijst
  • Series
    • Boeddha in de Linie
    • De werkplaats
    • Recepten
    • De Linji Lu
    • De Poortloze Poort
    • Denkers en doeners
    • De Oude Cheng
    • Meester Tja en de Tao van Niet-Weten
    • Fabels door Goff
    • Cartoons van Ardan
    • Tekeningen Sodis Vita
    • De derwisj en de dwaas
  • Over ons
  • Privacy

Home » Boekbespreking » ‘Lotus in de Lage Landen’ in de ramsj

‘Lotus in de Lage Landen’ in de ramsj

7 juli 2018 door de redactie

Het Nederlands Boeddhistisch Archief (NBA) draagt zorg voor het Nederlands boeddhistisch erfgoed. De geschiedenis van het boeddhisme in Nederland is in 2009 gepubliceerd in het boek ‘Lotus in de Lage Landen’. Het boek is in de ‘ramsj’ verschenen en nu te koop is voor 7,90 euro.

https://ramsj.nl/winkel/lotus-in-de-lage-landen/

Boeddha verscheen in de Lage Landen bij de zee niet pas in de jaren zestig van de 20ste eeuw. Al in de nadagen van de Franse Revolutie waren Nederlanders, onder invloed van de Romantiek, op zoek naar hun wortels in het Sanskriet. Dit boek begint rond 1840, toen de interesse in het boeddhisme sterk begon te groeien. Het gaat over de relatie tussen spinozisme en boeddhisme, over vrijzinnige protestanten en over academische publicaties. In de 19de eeuw was Boeddha de gids naar een levensbeschouwing die ook de vrijdenker tevreden kon stellen. Boeddha is dan nog een vage gestalte, opgenomen in het brede beeld van ‘oosterse religies’, waarbij het onderscheid tussen boeddhisme, hindoeïsme en confucianisme niet erg duidelijk was. Rond 1900 raakt het oosterse in de mode. Soms omvat dat ook islam, jodendom en zelfs Jezus; alles wat maar in contrast stond met de westerse cultuur en religie. Men plaatste Jezus schouder aan schouder met Boeddha: geestverwanten, op grote afstand van de dogmatiek van de kerken. Kunstenaars hadden eigen interesses. Voor hen was Boeddha, net als andere, vaak esoterische tradities, een bron van inspiratie om nieuwe kunst te scheppen. Voor academici was hij een wetenschappelijke ‘ontdekking’ vanuit een verlangen om ‘objectieve’ kennis te verwerven over onontdekte culturen en religies. Voor christen-anarchisten en religieus-socialisten was Boeddha een bron van wijsheid, die kon bijdragen aan een spirituele herbronning van het westerse socialisme en aan een beter lot voor mens en dier. Voor christelijke theologen was Boeddha vooral een heidense leraar, gevaarlijk voor christelijke missie en zending.

Hier blijkt echter al snel een opmerkelijk verschil tussen protestantse en katholieke beeldvorming. Al kort vóór de Tweede Wereldoorlog en in de jaren er na ontstaat bij katholieken enige waardering voor de sporen van goddelijk licht in de niet-christelijke religies, ook in boeddhisme en hindoeïsme. Na 1945 verandert het beeld langzaam maar zeker. Het vijanddenken in christelijke kring verdwijnt; er is zelfs sprake van een ‘Oosterse Renaissance’ (Fortmann) als onderdeel van christelijke herbronning. Bovendien neemt de kennis over het boeddhisme toe, met name over het reëel bestaande boeddhisme in bijvoorbeeld Nepal en Tibet. De schrijvers en wetenschappers Vestdijk en Sierksma verbinden hun sympathie voor het boeddhisme met een kritische analyse. Sierksma spreekt over een ‘religieuze projectie’. Jonge mensen reizen naar het Oosten, vooral naar India, op zoek naar spirituele inspiratie. Kunstenaars ontdekken een analogie tussen abstracte kunst en zenboeddhisme. Maar ook ontstaat er een boeddhisme van Nederlandse bodem, ook wel ‘polder-boeddhisme’ genoemd. Deze trend zet zich in de jaren tachtig en negentig versterkt door. Daarnaast verschijnt het boeddhisme steeds meer als een lifestyle, als een psychologie en als een filosofie. Het religieuze karakter van het boeddhisme, de overeenkomsten en de contrasten met het christendom spelen steeds minder een rol. Boeddhisme raakt verweven met zelfontplooiing, management en succesvol ondernemen, een salto mortale vergeleken met de christen-anarchisten een eeuw geleden, die het boeddhisme vooral als kritiek op bezit en kapitaal zagen. Dit onderzoek laat zien dat het niet ging om één Boeddha in de Lage Landen, maar om meerdere Boeddha’s, op de maat gesneden van de verschillende milieus. Onderzoek naar beeldvorming van Boeddha in Nederland onthult dan ook vooral iets over het zelfbeeld van de Nederlanders in tijden van snelle veranderingen.

Lotus in de Lage Landen, de geschiedenis van het boeddhisme in Nederland – Beeldvorming van 1840 tot heden. Marcel Poorthuis | Theo Salemink. Uitgeverij Parthenon | Almere. Bekroond met de Gouden Erepenning van het Teylers Godgeleerd Genootschap 2009. Tot stand gekomen met ondersteuning van de Faculteit Katholieke Theologie van de universiteit van Tilburg, Het Nuyensfonds Stichting Sormanifonds Missiecongregatie Societas Verbi Divini.

Delen is rijkdom:

  • Twitter
  • LinkedIn
  • E-mail

Categorie: Boeddhisme, Boekbespreking Tags: Lotus in de Lage Landen, Marcel Poorthuis, NBA, ramsj

Lees ook:

  1. Beroepsgelovigen en amateurzitters
  2. Beroepsgelovigen en amateurzitters
  3. Halbertsma’s heruitgave over ‘Buddhisme en zijn Stichter’ op schema
  4. Boeken – Het pompeblêd en de lotus

Elke dag het BD in je mailbox?

Elke dag sturen we je een overzicht van de nieuwste berichten op het Boeddhistisch Dagblad. Gratis.

Wanneer wil je het overzicht ontvangen?

Primaire Sidebar

Ochtend- of avondeditie

Ochtend- of avondeditie ontvangen

Abonneer je

Elke dag gratis een overzicht van de berichten op het Boeddhistisch Dagblad in je mailbox.
Inschrijven »

Agenda

  • 16 mei 2022
    Online course The Twelve Links of Interdependent Origination
  • 16 mei 2022
    Discovering Buddhism taster / refresh evenings
  • 16 mei 2022
    Volle Maan Mantrachant | Online
  • 18 mei 2022
    ONLINE Lezingenserie 'Ieder mens een vredestichter'
  • 20 mei 2022 - 22 mei 2022
    The work that reconnects -Het werk dat weer verbindt
  • bekijk de agenda

De werkplaats

De werkplaats.

Boeddhistische kunstenaars

Artikelen en beschrijvingen van en over het werk van boeddhistische kunstenaars. Lezers/kunstenaars kunnen zich ook aanmelden met hun eigen werk.
lees meer »

Pakhuis van Verlangen

In het Boeddhistisch pakhuis van verlangen blijven sommige teksten nog een tijdje op de leestafel liggen.

Boekbespreking – De jonge Filosoof

Erik Hoogcarspel - 9 mei 2022

In het boekje “De jonge filosoof” wordt een zekere Christoph opgevoerd, die in de bibliotheek een boek vindt van David van Goorle. Dit is het kleinere boek “Idea Physicae”, maar dan in het Nederlands. Christoph vindt met andere woorden de (niet bestaande) Nederlandse uitgave” Schets van de Natuur” in de bibliotheek.

Over populisme en het menselijk tekort

Kees Moerbeek - 8 mei 2022

‘Waarom is de burger boos?’ is volgens de geschiedkundige Maarten van Rossem gemakkelijk en ook wetenschappelijk verantwoord te beantwoorden, schrijft hij in zijn boek Waarom is de burger boos? De burger is boos, omdat hij bezorgd is over de omvangrijke immigratie en de veronderstelde negatieve effecten op onze samenleving. Dit artikel geeft een indruk van zijn boek, met aanvullingen van de socioloog Anton Zijderveld.

Boekbespreking – Een leven als ‘man of letters’. Biografie van David Hume.

Erik Hoogcarspel - 1 mei 2022

De rede kan ons tot overtuigingen leiden of laten twijfelen, maar alleen gevoelens zetten ons volgens Hume aan tot daden. Hume onderscheidt primaire indrukken en secondaire. Gevoelens zijn secondaire indrukken, want ze zijn als het ware een reactie op primaire indrukken, zoals pijn of genot.

Voor kinderen is een heel dorp nodig (2)

Rob van Boven en Luuk Mur - 20 april 2022

We houden van categorieën. Deze ouders zijn fout, en die pleegouders zijn goed. Zou het kunnen zijn dat er bij die foute ouders ook sterke punten zijn? En kan het zijn dat pleegouders ook hun problemen hebben? Wat voor boodschap krijgt een kind dat bij de ouders weggehaald is, bijvoorbeeld vanwege de toeslagenaffaire. Je ouders zijn slecht, fraudeurs, oplichters. Je bent nu bij ons en wij zijn goed?

Onmacht begrijpen, zonder klakkeloos goed te praten

Kees Moerbeek - 18 april 2022

In de ogen van de nieuwrechtse populisten is de gewone man de dupe van de globalisering en de immigratie, die hem dreigen weg te vagen. Deze taal verstaan de progressieven niet en ze staan met een mond vol tanden. Dit populisme gaat over identiteit en gemeenschap en dit bezorgt weldenkenden koude rillingen, aldus de auteur. Ook hierdoor werden de uitwassen van de globalisering en de immigratie niet ingezien. Deze populisten richten hun pijlen dan ook op de ‘de zelfgenoegzame, progressieve elite’, die een betere wereld had willen bewerkstelligen, maar ‘intussen de gewone man doodgemoedereerd aan zijn lot overliet.’

Meer onder 'pakhuis van verlangen'

Footer

Boeddhistisch Dagblad

over ons

Recente berichten

  • Het jaar 2022 – dag 135 – schaamte
  • Boeken – De heilige natuur
  • Over Theologie deel 16- Moderne Tijd (2)
  • Boeddhistisch Birma – dodelijkste plek voor burgers
  • Vesak – bericht van Thich Nhat Hanh uit 2013

Reageren

We vinden het geweldig om reacties op berichten te krijgen en op die manier in contact te komen met lezers, maar wat staan we wel en niet toe op de site?

Over het BD

Het Boeddhistisch Dagblad is een onafhankelijk journalistiek webmagazine over boeddhistische thema’s en inzichten.
Lees ons colofon.

Zie ook

  • Contact
  • Over ons
  • Columns
  • Reageren op de krantensite

Het Boeddhistisch Dagblad is een onafhankelijk journalistiek webmagazine over boeddhistische thema’s en inzichten. Lees ons colofon.

 

Op deze website gebruiken we cookies voor het bijhouden van bezoekersstatistieken.  Via de instellingen kun je bepalen wat je wel of niet toestaat: bekijk je instellingen.

 

loading Annuleren
Bericht niet verstuurd - controleer je e-mailadres!
E-mail-controle mislukt, probeer het opnieuw
Helaas, je blog kan geen berichten per e-mail delen.
Privacy en cookies

Op deze website gebruiken we cookies voor het bijhouden van bezoekersstatistieken en als je reageert: je naam en mailadres.

Zo houden we bij hoe de site gebruikt wordt en hoe vaak.

Hier kun je instellen welke cookies je wel of niet toestaat.

Noodzakelijke cookies

Met deze cookies slaan we je voorkeuren in het gebruik van deze website op.

If you disable this cookie, we will not be able to save your preferences. This means that every time you visit this website you will need to enable or disable cookies again.

Privacy

Bekijk wat we wel of niet doen met je gegevens