De eerste keer dat ik limoenblad proefde moet in 2014 geweest zijn, in het European Institute of Applied Buddhism (EIAB) in Waldbröl, Duitsland. Ik was er voor de Nederlandstalige retraite met Thich Nhat Hanh. Één van zijn laatste, want kort daarna werd hij getroffen door een zware hersenbloeding. Het was mijn eerste en tegelijkertijd laatste retraite met Thich Nhat Hanh. Gelukkig zijn veel van zijn lezingen opgenomen en voor iedereen toegankelijk gemaakt. Onder meer op de website https://tnhaudio.org/, op de website van Plum Village (https://plumvillage.org) en in de Plum Village App. Ook op Youtube is veel te vinden. Zoek bijvoorbeeld op #thichnhathanh. Wat een rijkdom!
Maar ik dwaal af. Ik wilde het hier hebben over limoenblad. Ik heb toen in Waldbröl niet alleen genoten van de retraite en de lezingen van Thich Nhat Hanh, maar ook van het eten, met veel gember, citroengras en limoenblad. Heerlijk, Vietnamees, plantaardig. Eenmaal thuis wilde ik dat ook proberen, en ik heb in 2014 al eerder geschreven over het recept van vandaag (https://boeddhistischdagblad.nl/boeddhistisch-leven/33704-vietnamese-soep-met-citroengras-en-shiitake/) maar omdat dat al meer dan tien jaar geleden is dacht ik dat ik dit recept wel weer even van stal kon halen. Maar ik dwaal weer af.
Limoenblad: heerlijk. Vers limoenblad is moeilijk te krijgen, er bestaat gelukkig ook diepvries of gedroogd limoenblad. Ik bedacht dat ik wel een limoenplant of boompje in de keuken op de vensterbank wilde hebben zodat ik af en toe verse blaadjes kon oogsten. Maar er was een probleem: de limoenen die bij ons in de winkels liggen hebben nooit pitten. Ik heb heel wat limoenen gecontroleerd op pitten, maar nee hoor, niks, nergens. Toen wij in 2019 met ons gezin naar Maleisië op vakantie gingen, bleek dat daar de limoenen wél pitten hadden. Ik verzamelde een paar pitten en smokkelde ze mee naar huis. Thuis werden de pitten in een bloempot met aarde gestopt en vertroeteld, met als gevolg dat ik nu de trotse eigenaar ben van vier limoenboompjes. Toen ik de tijd rijp vond om wat limoenblad te oogsten en te gebruiken, volgde een grote teleurstelling. De bladeren van mijn limoenboompjes smaakten niet naar limoenblad! Wat blijkt:limoenblad is het blad van de djeroek poeroet of kaffirlimoen, een citrusboom die inheems is op het Indonesische eiland Soembawa. Onze limoen heeft als wetenschappelijke naam Citrus aurantiifolia, maar limoenblad komt van de Citrus hystrix en dat is een heel andere soort, met wrattige vruchten. Dus nu zit ik met mijn vier limoenboompjes. Ik ga voor drie van de vier een goed tehuis zoeken, en wie weet kan ik ooit nog limoenen grootbrengen op de vensterbank?
De op de kloosters in de Plum Village traditie geïnspireerde soep maak je als volgt.
Ingrediënten (voor 4 personen als maaltijdsoep, 8 personen als voorgerecht, of 12-16 personen als onderdeel van een potluck):
- verse gember, ongeveer een stuk van 4 cm lang
- verse laos, ongeveer een stuk van 3 cm lang (gedroogde mag ook)
- twee grote stengels citroengras
- 1 chilipeper, haal als je niet van pittig houdt de zaden er uit
- twee bouillonblokjes
- 10 gedroogde shiitakes, geweekt in water
- 3 grote wortels of 6 kleinere
- Eventueel 2 aardappelen in blokjes , als je dit als maaltijdsoep maakt
- ½ spitskool 1 prei of andere groente naar keuze
- 10 gedroogde limoenbladeren, of 5 verse of diepvries
- Een blik kokosmelk of een half blok santen
- verse koriander, peterselie en/of lente-ui om te garneren
Breng anderhalf liter water aan de kook in een soeppan. Haal de buitenste, harde bladeren van het citroengras. Was en snij de gember, laos, chilipeper en citroengras in stukjes, plet eventueel met een groot mes het citroengras voor extra smaak. Doe de stukken gember, laos, chilipeper en citroengras in de soeppan met de shiitake paddenstoelen met hun weekwater en de helft van de limoenbladeren en los de bouillonblokjes er in op. Breng het water opnieuw aan de kook, zet het vuur laag en trek er in minimaal 30 minuten een bouillon van. Zeef de bouillon, de kruiden gebruik je niet meer. Zelf heb ik er nog een keer bouillon van getrokken en dat later aan de soep toegevoegd, toen die wat te dik was.
Schil of boen de wortels (en aardappels) en snij de groentes in stukken. Snij eventueel shiitakes in stukken en verwijder eventueel harde stukjes steel. Voeg alles met de overgebleven limoenbladeren toe aan de bouillon en breng alles opnieuw aan de kook. Laat alles minstens 10 minuten op laag vuur gaar koken. Roer de kokosmelk of santen door de soep, laat de soep nog even doorkoken – controleer of alles gaar is. Zet het vuur uit en breng de soep eventueel nog verder op smaak met zout en peper, en fijngesneden koriander, peterselieblad en/of lente-ui. Of serveer die los erbij.
Deze pan soep ging mee naar een weekend met de OIAG, de Orde van Interzijn Aspiranten en Kennismakers Groep. Het was natuurlijk niet de bedoeling om in zo’n weekend uitgebreid foto’s te maken van mijn eten, dus ik heb slechts onopvallend een snel kiekje gemaakt van mijn bord. Het was een potluck maaltijd waarvoor alle deelnemers aan het weekend iets hadden meegenomen. Alles plantaardig. Heerlijk. In gedachten was ik weer even terug in 2014, in Waldbröl, op het EIAB.
