• Door naar de hoofd inhoud
  • Skip to secondary menu
  • Spring naar de eerste sidebar
  • Spring naar de voettekst

Boeddhistisch Dagblad

Ontwart en ontwikkelt

Header Rechts

Twaalfde jaargang

Zoek op deze site

  • Home
  • Agenda
    • Geef je activiteit door
  • Columns
    • Andre Baets
    • Dharmapelgrim
    • Bertjan Oosterbeek
    • Dick Verstegen
    • Edel Maex
    • Emmaho
    • Goff Smeets
    • Hans van Dam
    • Joop Hoek
    • Jules Prast
    • Paul de Blot
    • Ramo de Boer
    • Rob van Boven en Luuk Mur
    • Ronald Hermsen
    • Theo Niessen
    • Xavier Vandeputte
    • Zeshin van der Plas
  • Nieuws
  • Contact
    • Steun het BD
    • Mailinglijst
  • Series
    • Boeddha in de Linie
    • De werkplaats
    • Recepten
    • De Linji Lu
    • De Poortloze Poort
    • Denkers en doeners
    • De Oude Cheng
    • Meester Tja en de Tao van Niet-Weten – alle links
    • Fabels door Goff
    • Cartoons van Ardan
    • Tekeningen Sodis Vita
    • De derwisj en de dwaas
  • Over ons
    • Redactiestatuut van het Boeddhistisch Dagblad
    • Redactieformule van het Boeddhistisch Dagblad
  • Privacy

Home » Boeddhisme » Zen » Dick – Altijd weer terug naar de ervaring

Dick – Altijd weer terug naar de ervaring

16 mei 2021 door Dick Verstegen

Een vorige keer heb ik stil gestaan bij het doodloze. Datgene wat ons aankleeft en dat niet sterft. Mijn leraar Nico zegt aan het slot van een artikel over dit onderwerp:

‘Heb ik het doodloze gevonden? Ik zeg het niet. Alleen de Boeddha kan dit omwille van het onderricht zeggen. Ik vertrouw erop dat mijn beoefening mij doordrenkt met het doodloze. Het doodloze kan slechts in stilte en verlegenheid gekoesterd worden. Ik zal het zwijgend met mij meedragen omdat elk gesproken woord de goddelijke onwetendheid ruïneert. Wel vind ik dat de Boeddha met het doodloze een verbale parel aan de spirituele literatuur heeft toegevoegd.’

Goddelijke onwetendheid. We spreken er vaak over in de zendo, maar meestal zonder er het adjectief goddelijk aan toe te voegen. En was het niet juist iets waar we van af moeten van die onwetendheid. Het heftigste lijden ontstaat toch immers door onwetendheid? De Boeddha zelf heeft het gezegd. En nog wel bij zijn eerste preek in Sarnath. Kennelijk is de ene onwetendheid de andere niet.

De onwetendheid waarop de Boeddha doelt, ontstaat als je je laat meeslepen door primaire, door het ego-gestuurde impulsen. Allemaal angst. Primair: Angst voor tekort, onveiligheid, ziekte en dood. Op een subtieler niveau: angst om gekwetst te worden, angst om de schuld te krijgen, angst om ongelijk te krijgen, angst niet serieus te worden genomen, angst dat je iets verkeerd hebt gedaan. Dat is de onwetendheid waar we het liefst vanaf willen en die we ook kunnen doorzien.

Oog in oog staan met onzekerheid, angst en onveiligheid en met alle werkingen van onze denkgeest is het enige wat begint te helpen. Mijn nieuwe boek gaat daarover. Maar Alan Watts zegt: onder ogen zien is niet genoeg. ‘Je moet het zijn.’ En zijn is de ervaring van dit moment. Zonder enig voorbehoud de ervaring zijn. Hij zegt er dan nog iets bij:

“Zeggen dat ervaren aan het moment gebonden is, is in werkelijkheid zeggen dat ervaren en het huidige moment identiek zijn.’

Maar er is nòg een vereenzelviging mogelijk van ervaren, namelijk de identificatie met ‘ik’. Ook tussen ervaring en ‘ik’ zit geen licht; ze zijn, zegt Watts, hetzelfde. Dus is er een drie-eenheid: nu, ervaring en ‘ik’ is in feite één, de onverdeelde geest, het onverdeelde bewustzijn. Geredeneerd vanuit ons onderscheidend denken zouden we zeggen dat ik, ervaring en nu samenvallen. Maar omdat ‘nu’ en ‘ik’ in werkelijkheid constructies zijn, valt er niets samen en is er in feite alleen ervaring.

In de loutere ervaring valt alle intellectueel weten weg en dat begint al aardig op de goddelijke onwetendheid te lijken waarover mijn leraar het heeft.  Ervaring is openstaan voor wat zich voordoet. Waardevrij, zonder oordeel. Dus geen wonder dat het zo belangrijk is steeds weer terug te gaan naar de ervaring zelf in dit moment. Wat we dan doen is telkens opnieuw het conceptueel scheidende van onze denkgeest doorzien. En de zuivere ervaring toelaten, waarin alles op deze wereld zich voordoet. ZIE! Luister Groots Wezen!, zou Longchenpa zeggen.

Levend in dualiteit en eenheid word ik steeds weer getrokken naar het onderscheid, het concept. Maar ik kan dat zien. Ons zelfreflecterend bewustzijn stelt ons daartoe in staat; zij is onze bodhigeest, waarmee wij begenadigd zijn. Een bewustzijn, geest, die alles omsluit, ook trouwens het conceptuele.  En die ons in staat stelt te concluderen Niet het, maar dit, hier, mijn ervaring, nu. Oh ja!

Delen is rijkdom:

  • Twitter
  • LinkedIn
  • E-mail

Categorie: Columns, Dick Verstegen, Geluk, Zen Tags: Alan Watts, doodloze, ervaring, ik, Longchenpa, moment

Lees ook:

  1. Dick – wat wij werkelijk zijn
  2. Wat is genoeg?
  3. Op zoek naar je zelf
  4. Veertig boeken over zen en boeddhisme

Elke dag het BD in je mailbox?

Elke dag sturen we je een overzicht van de nieuwste berichten op het Boeddhistisch Dagblad. Gratis.

Wanneer wil je het overzicht ontvangen?

Primaire Sidebar

Door:

Dick Verstegen

Columnist Dick Verstegen is zenleraar en oud-hoofdredacteur van de VNU dagbladen. 
Alle artikelen »

Ochtend- of avondeditie

Ochtend- of avondeditie ontvangen

Abonneer je

Elke dag gratis een overzicht van de berichten op het Boeddhistisch Dagblad in je mailbox.
Inschrijven »

Agenda

05 jan
Cursus Leven met Sterven
5 jan 23
29 jan
Vervolgcursus boeddhistische psychologie
29 jan 23
29 jan
Medicijnboeddha ceremonie | Live en Online
29 jan 23
29 jan
Ontspanningsmeditatie Rotterdam (vipassana)
29 jan 23
29 jan
Rotterdam - geleide meditatie (vipassana meditatie)
29 jan 23
  • bekijk de agenda
  • De werkplaats

    De werkplaats.

    Boeddhistische kunstenaars

    Artikelen en beschrijvingen van en over het werk van boeddhistische kunstenaars. Lezers/kunstenaars kunnen zich ook aanmelden met hun eigen werk.
    lees meer »

    Pakhuis van Verlangen

    In het Boeddhistisch pakhuis van verlangen blijven sommige teksten nog een tijdje op de leestafel liggen.

    Erik Hoogcarspel – Een beter boeddhisme met fenomenologie

    gastauteur - 16 januari 2023

    De Boeddha heeft zich ook nooit 100.000 geboortes herinnerd. Als je een goede meditatie hebt dan kan het voorkomen dat er heel veel situaties van vroeger door je hoofd spelen. En dat zijn allemaal geboortes van een ik en de dood van een ik. Je ik is niks anders dan het volledig verwikkeld zijn in jouw situatie. En dat gebeurt ook in je meditatie.

    Periyar E.V. Ramasamy de hemelbestormer

    Kees Moerbeek - 15 januari 2023

    De maatschappelijke initiatieven van de zakenman Periyar maakten hem populair en zijn populariteit nam toe door zijn activiteiten in de lokale politiek. In 1919 sloot hij zich aan bij het Indian National Congress, maar verliet deze partij teleurgesteld in 1925, omdat volgens hem de partij alleen de belangen van de brahmanen diende. In 1925 richtte hij de Self-Respect Movement op en daarna de Vaikom Satyagraha. In datzelfde jaar ging hij zijn eigen politieke weg.

    De twee hersenhelften ondergaan een hiërarchie verwisseling

    Rob van Boven en Luuk Mur - 11 januari 2023

    Een vriendin brak haar voet op vier plaatsen en kwam thuis te zitten. Ze woont alleen en toen ze de thuiszorgmedewerkster vroeg een boterham te smeren voor haar, was het antwoord dat ze dit niet mocht doen volgens haar protocol.

    Paul Boersma – Meditatie en pijn

    Paul Boersma - 10 januari 2023

    We vermijden in het dagelijks leven het lijden door er instinctief omheen te gaan, of anders door het te negeren, er geen aandacht aan te schenken, het te onderdrukken. In het eerste geval gaat het om mogelijke toekomstige pijn, in het tweede om aanwezige pijn, waarbij het makkelijker is psychische dan lichamelijke pijn te negeren, en makkelijker om de pijn van anderen dan de eigen pijn te negeren. Vermijden en negeren: dit is de dierlijke kant van ons mens-zijn.

    Kan je jezelf dom leren?

    Rob van Boven en Luuk Mur - 5 januari 2023

    We hebben twee hersenhelften en deze hebben ieder een eigen manier om de wereld te begrijpen. De rechterhersenhelft (R.H.) beleeft de werkelijkheid rechtstreeks en de linkerhersenhelft (L.H.) maakt zich een voorstelling van de wereld en probeert vanuit die voorstelling de wereld te begrijpen. De wereldbekende psychiater en filosoof Iain McGilchrist* heeft er zijn levenswerk van gemaakt om de (samen)werking van deze twee asymmetrische hersenhemisferen te onderzoeken.

    Meer onder 'pakhuis van verlangen'

    Footer

    Boeddhistisch Dagblad

    over ons

    Recente berichten

    • De virtuele denkster 406
    • Dick – drie maal scheepsrecht
    • De Boeddhistische Blik zendt op 5 februari twee films uit – Letter to San Zaw Htway en Free as a monk
    • Haiku
    • Arabisch rijstgerecht Mejadra/mujadara

    Reageren

    We vinden het geweldig om reacties op berichten te krijgen en op die manier in contact te komen met lezers, maar wat staan we wel en niet toe op de site?

    Over het BD

    Het Boeddhistisch Dagblad is een onafhankelijk journalistiek webmagazine over boeddhistische thema’s en inzichten.
    Lees ons colofon.

    Zie ook

    • Contact
    • Over ons
    • Columns
    • Reageren op de krantensite

    Het Boeddhistisch Dagblad is een onafhankelijk journalistiek webmagazine over boeddhistische thema’s en inzichten. Lees ons colofon.

     

    Op deze website gebruiken we cookies voor het bijhouden van bezoekersstatistieken.  Via de instellingen kun je bepalen wat je wel of niet toestaat: bekijk je instellingen.

     

    Privacy en cookies

    Op deze website gebruiken we cookies voor het bijhouden van bezoekersstatistieken en als je reageert: je naam en mailadres.

    Zo houden we bij hoe de site gebruikt wordt en hoe vaak.

    Hier kun je instellen welke cookies je wel of niet toestaat.

    Noodzakelijke cookies

    Met deze cookies slaan we je voorkeuren in het gebruik van deze website op.

    If you disable this cookie, we will not be able to save your preferences. This means that every time you visit this website you will need to enable or disable cookies again.

    Privacy

    Bekijk wat we wel of niet doen met je gegevens