Er is de afgelopen tijd veel gesproken over seksueel misbruik door leraren binnen het boeddhisme. Mijn reactie hierop is dat ieder misbruik een vorm van onmacht is. Onmacht van de leraar die kennis bezit en onmacht van de leerling die kennis wil vergaren.
Onmacht en zijn tweelingbroer macht zijn niet anders dan een conditionering van pijn. En het is duidelijk door alle berichtgeving over misbruik, dat iemand die kennis bezit helemaal geen afscheid hoeft te hebben genomen van deze allereerste Edele Waarheid. Hierdoor wordt lesgeven een persoonlijke zaak, die leidt tot veel lijden. Daarom is de uitnodiging aan ieder die op het spirituele pad zich wil verdiepen om van lijden naar leiden te gaan.
Als ik iets wil leren is het logisch dat ik naar iemand toe ga die kennis van zaken heeft. Meer niet, minder ook niet. Vanuit dit standpunt is het eveneens logisch dat als ik een leerling ben, ik alle opgedane kennis zelf toets aan het realiteitsgehalte en niet iets klakkeloos aanneem.
Bovendien gaat het over de werking van de geest en nooit over persoonlijke zaken. Deze zijn en blijven privé. Door te mediteren en te contempleren komen we naar een individuele ervaring die kan leiden tot het inzicht dat de werking van de geest ook binnen de persoonlijkheid van toepassing is én dat deze universeel is.
Leraar en leerling kunnen elkaar inspireren waarbij de kennisbron van de leraar afkomstig is en de inspiratie uit beiden voortkomt. Doordat inspiratie de gemeenschappelijke deler is, worden de lessen naar een verfijnder energieniveau verheven waardoor beiden zich ontwikkelen en er uiteindelijk geen leraar en leerling meer aanwezig is. Dit is het leren communiceren op een zeer verfijnd niveau waarbij de onderlinge verbondenheid, die de leegte vertegenwoordigt de ‘grond’ van iedere bijeenkomst is.
Dan vallen alle vormen weg, zodat de heelheid ervaren kan worden.
Deze heelheid is het fundament van de geest in ieder levend wezen. Zodra deze in contact komt met de adem, de eerste beweging, ontstaat ‘als vanzelf’ de gelukzaligheid. De kunst is deze gelukzaligheid tot in de vorm, het fysieke lichaam, tot uitdrukking te kunnen brengen. Hiervoor is er de aaneenschakeling nodig van de mannelijke en vrouwelijke energie. Deze wordt niet verkregen door seksualiteit maar door zelfwerkzaamheid in het trainen van de geest waarbij de kwaliteiten van concentratie, meditatie en contemplatie onontbeerlijk zijn.
De mannelijke energie bevindt zich in eerste instantie in een onbewuste toestand in een vrouwelijke vorm en de vrouwelijke energie bevindt zich in een onbewuste toestand in een mannelijke vorm. Deze twee onbewuste archetypen werden door Carl Gustav Jung resp. de animus en de anima genoemd. Pas wanneer we ze uit hun slaap hebben gewekt en verder in ons hebben ontwikkeld zullen we in staat zijn een volmaakt innerlijk leven te leiden. Dan is de oneindige Wijsheid, die ook wel de innerlijke Leraar wordt genoemd, ontwaakt. We zijn heel, we hebben niemand nodig daar we weten wie we zijn. Hierdoor komen we uit onze onmacht en zijn we in staat om in wederzijds respect met elkaar te zijn. Zouden we dan nog ooit iemand onze wil willen opleggen, laat staan iemand willen misbruiken?
Er is geen leraar, er is geen leerling!
G.J. Smeets zegt
Beste Dorien Quik,
In de context die je zelf aangeeft (namelijk misbruik door leraren in het boeddhisme) is de propositie “Ieder misbruik is een vorm van onmacht” een regelrechte category mistake – een schoolvoorbeeld van psychologiseren. Leraren dienen om diverse soorten redenen met hun vingers af te blijven van leerlingen, dat is het enige waar het in deze context om gaat. Dat misbruikers hun zaken psycho-sociaal niet op orde hebben is een open deur. Een even open deur is dat niemand zijn zaakjes helemaal op orde heeft. En sommigen hebben echt baat bij een tijdelijke gids, een leraar. “Er is geen leraar, er is geen leerling” is tegeltjeswijsheid voor op de schouw bij de leraar thuis.
Guan Her Ng zegt
Uiteindelijk is begeerte en lust de oorzaak achter. Het ‘weten’ dat dit een oorzaak is voor ‘dukkha’ is helaas niet genoeg, daarom moeten we het echt ‘realiseren’.
Sommige boeddhistische leraren weten heel goed dat ze last hebben van begeerte of een vorm van lust. Zij leggen dan een eed af aan de boeddha of bodhisattva’s, dat ze ervan af willen, anders zullen ze in hel terecht komen.
Ineke Touber zegt
Ik krijg de kriebels van de bijdrage van Dorien Quik. In plaats van de dingen te zien zoals ze zijn – seksueel misbruik > een strafbaar feit voor de Nederlandse wet – wordt er een verhullend ‘boeddhistisch/psychologisch’ laagje over dit misbruik gelegd. Op zich misschien een interessante kijk, maar in de huidige context volledig misplaatst!
wv zegt
Een aardig stukje, maar ik ben het niet helemaal eens met deze analyse van Jung:
In de huidige westerse wereld is de vrouwelijke energie zowel kollektief als individueel min of meer onbewust. Dit geldt zowel voor vrouwen, als (misschien in iets meerdere mate) voor mannen. Ratio, het hoofd, domineert over het hart, de intuïtie.
G. van Veluw zegt
Na het stukje over machtmisbruik van Dorien Quik verschillende keren gelezen te hebben, komt er een woord naar boven, het is” allesomvattend”,als je de woorden tot je wilt laten komen.