In de beginnerstraining krijg ik soms vragen zoals: ‘Ik wil wel mediteren maar geen boeddhist worden.’ Soms antwoord ik: ’Je bent al boeddhist’, maar meestal vraag ik: ‘waarom wil je geen boeddhist worden?’ Ze antwoorden: ‘Nou, dan moet ik vegetariër worden en mag ik niet meer roken en drinken.’
Ik zeg dan: ’Als je wilt komen mediteren dan geef ik je daar les in, als je meer van het zenboeddhisme wilt weten kan ik daar wel iets over vertellen, maar verder hoef je niets. Je mag gewoon vlees blijven eten, roken en drinken, waarom zou je daar mee stoppen?’
‘Ja maar boeddhisten roken of drinken toch niet en mogen toch geen vlees eten.’
‘Misschien, maar denk je dat je een boeddhist bent als je niet rookt, drinkt en geen vlees eet? Sommigen noemen zich boeddhist en worden niet boos, zijn aandachtig zijn empathisch, verbinden zich met een diepe innerlijke motivatie vooral in hun gedrag. Hier mag je zijn die je bent, je hoeft geen gedrag aan te meten, je hoeft alleen maar te mediteren en aan de ceremonie na de meditatie mee te doen. Door dit te doen verdiept je inzicht, in wie je denkt te zijn. En zonder dat je er erg in hebt laat je zaken los. Je merkt dat je minder behoefte hebt aan wijn of bier, je denkt er over om te stoppen met roken en als je daar hulp bij wilt hebben komt dat ook. Als je je boeddhistisch gaat gedragen leef je in een wereld van boeddhisten en niet-boeddhisten, in plaats dat je meer inzicht krijgt verklein je je wereld, je hakt hem in stukken. Vergeet het hele woord boeddhisme, elk mens heeft een aangeboren boeddhanatuur. Elk mens is een boeddhist en juist diegene die daar het minst van afweten zijn werkelijke boeddhisten.
Mensen die boeddhist worden doen dat publiekelijk als stimulans om hun werkelijke natuur te onthullen. Ze sluiten zich aan bij een groep (sangha), al dan niet met een leraar om steun van de groep te ontvangen. Maar belangrijker is dat je in zo’n groep leert om steun aan de groep te geven. Er is een orde binnen een sangha met verantwoordelijkheden, er is een kok, iemand die de meditatie begeleidt, iemand die de sutra’s begeleidt, het is nogal een stap die je neemt om boeddhist bij een sangha te worden. En binnen een sangha zit de grote valkuil- te denken dat je een positie kunt veroveren, daar aanzien mee krijgt of erger nog macht. Ik wijd niet graag mensen, omdat ze door nieuwkomers vaak op een voedstuk worden geplaatst, je moet stevig in je schoenen staan om niet te imponeren met eventuele verworvenheden, want die zijn er niet. Zenboeddhisten worden unsui genoemd wat vrij vertaald regenwolken betekent. Een regenwolk heeft geen houvast en wordt door de wind alle kanten opgeblazen. Eigenlijk kun je er niks mee, dan zit hij hier en dan weer daar. Behalve als hij regen geeft, dan laat een regenwolk zijn vruchtbare regen vallen en de meeste willen daar niets van weten, ze zetten een paraplu op.
Mijn leraar zei tijdens zijn teisho’s (leerrede) vaak: ‘Only doing, only giving’. Maar zoiets moet je wel van ganse harte doen en niet omdat het moet om als boeddhist gezien te worden.
Vergeet alles en concentreer je op je oefening en de wereld valt in je schoot. Als je onvrede hebt met jezelf, de wereld, ga dan op een kussentje zitten en doe niets, en als je iets doet doe het dan om het doen.
Tijdens thakuhatsu (bedelronde) passeerden we een man die een kar de heuvel op duwde. Een van de monniken sprong uit de rij om de man te helpen en werd onmiddellijk teruggefloten. Hij was de man niet aan het helpen, hij had een zwijgende deal voor ogen, hij wilde zijn hulp ruilen voor de dankbaarheid van de man.
Doe alles om het plezier in het doen, niet om iets of wat dan ook te bereiken of te bewerkstelligen. Als je vergadert doe dat dan om te vergaderen, als je iets bestuurt, doe dat dan om het sturen. Als je bouwvakker bent doe dat dan om het bouwen. Vergeet dat je vergadert, vergader, vergeet dat je bestuurt, stuur. Vergeet dat je bouwvakker bent, bouw. Als je boeddhist bent om aanzien, status, acceptatie, er bij horen, of welke reden dan ook boeddhist bent. Vergeet dat je een boeddhist bent, wees de vergeten Boeddha.
