Zondag is het Moederdag. Naast onze biologische, stief-, schoon- of andere menselijke moeders is het goed om dan ook stil te staan bij Moeder Aarde. Moeder Aarde. Moeder Aarde. Als wetenschapper krijg ik het moeilijk over mijn lippen, maar ik blijf oefenen. Op de universiteit hebben we het over Systeem Aarde. Een dunne bewoonbare aardkorst op een gloeiend hete vloeibare kern, met daaromheen een dun laagje atmosfeer waarin leven mogelijk is. Astronauten gebruiken de term Ruimteschip Aarde. Binnen Systeem Aarde hangt alles met alles samen, en zijn wij mensen hard op weg de boel te verkloten, met onder meer extreem weer en massaextincties als gevolg van ons handelen. Om dat te begrijpen gebruiken we modellen die de causale verbanden weergeven tussen ‘drivers’, drukfactoren, toestandsvariabelen, gevolgen en respons.
In mijn beoefening, in de traditie van Thich Nhat Hanh, is de Aarde een mahasattva, een bodhisattva. Moeder Aarde, die ons voortbrengt en voor ons zorgt. Wij zijn allen daarom ook broeders en zusters, kinderen van Moeder Aarde. Een mooie gedachte. Deze twee zienswijzen zijn voor mij soms lastig met elkaar te verenigen. Ik lees momenteel ‘Braiding Sweetgrass’ van Robin Wall Kimmerer. Geweldig boek. Een aanrader. Zij heeft ook met deze materie geworsteld, als wetenschapper en als mens. Het is haar gelukt om beide zienswijzen te verenigen. Zelf ben ik nog niet zover. Een verbindend element is interzijn. Alles en iedereen is uiteindelijk verbonden met elkaar via complexe relaties, daar zijn wetenschappers en beoefenaars het over eens. Helaas zijn de grootste vervuilers en de grootste slachtoffers van de vervuiling en destructie niet dezelfde. De landen die de meeste CO2 uitstoten zijn niet de landen die onder water dreigen te verdwijnen. De grootste vleeseters zijn niet degenen die het meeste lijden onder de vleesconsumptie. Maar uiteindelijk zijn we toch allen verbonden.
Velen van ons kopen vandaag voor onze mensenmoeders een bosje bloemen. Het hoeft geen betoog dat dat vaak niet goed is voor Moeder Aarde, want zoals algemeen bekend staan de meeste snijbloemen stijf van het landbouwgif, omdat consumenten smetteloze bloemen willen zonder hapjes eruit en de wet- en regelgeving allerlei middelen toestaat die voor groente en fruit verboden zijn. Bloemen hoef je tenslotte niet op te eten dus ze mogen giftig zijn voor mens en dier. Sommige worden uit Afrika ingevlogen. Een beter keuze: biologische bloemen, of iets rond het thema ‘moestuin’. Een pot met munt voor tuin of balkon. Andere keukenkruiden. Een bessenstruik. Een wormenhotel. Zulke cadeaus zorgen volgens Kimmerer voor verbinding tussen mens en Moeder Aarde. Via aarde met een kleine a, en via voedsel, verbinden met Aarde met een grote A.
Wat kunnen we Moeder Aarde schenken? We kunnen van haar houden. Van haar wilde(!) bloemen, haar vogels, vlinders en vissen. Haar zand en zee, rivieren en bossen. Waar je van houdt daar wil je ook voor zorgen. Dat betekent: bewust consumeren, met oog voor de gevolgen van onze keuzes. Een vuilniszak vullen met zwerfafval mag ook. En natuurlijk bewuster eten.
Hier volgt een recept uit de jaren ‘50 van Gea’s moeder. Een recept met ingrediënten uit de Nederlandse aarde: aardappelen, wortelen, ui, prei, knolselderij. Hierna ben ik door de mij toegestuurde recepten heen, dus graag ontvang ik nieuwe recepten en overige informatie, zie mijn eerdere oproep, op janaverboom apenstaartje gmail punt com. Graag even zelf aan elkaar knutselen, dat voorkomt spam in mijn mailbox.
Erwtensoep (zonder vlees) voor 3 à 4 personen, ingrediënten:
250 g spliterwten
tijm, laurierblad
1 ui, gesnipperd
2 preien, gewassen, in ringen
1/2 selderijknol, in blokjes
2 aardappels, geschild, in blokjes
1 winterpeen, geschild in blokjes
beetje bladselderij en peterselie
zout (of een bouillonblokje) en peper
Dag van tevoren:
Was de spliterwten en week ze een nacht in koud water. Dit helpt om darmproblemen (gas) te voorkomen.
Bereiding:
Giet de erwten af en kook ze in vers water, met tijm en laurier, tot ze zacht zijn. Zeef of pureer ze eventueel. Voeg dan de overige ingrediënten toe en kook nog een uur. Als de soep te dik wordt, voeg dan water toe. Doe op het laatst de selderij en peterselie er bij. Maak op smaak met zout en peper. Serveer met roggebrood.
Fijne Moederdag!