Zoals de vis
die in de weidse stroom zwemt
en rust in de diepte,
en zoals de vogel
die moedig vliegt tot in de hoge uitgestrektheid van de lucht,
zo voelt ze dat haar geest
zich vrij beweegt in de weidsheid
en de diepte
en de uitgestrektheid
en de hoogte van de minne.
uit “Van Seven Manieren van Heiliger Minnen”
Beatrijs van Nazareth (1200-1268)
Op vrijdag 27 september 2019 is Rob Faesen te gast in het boeddhistisch centrum Ehipassiko in Deurne, Vlaanderen.
Beatrijs van Nazareth was kloosterzuster in de toenmalige abdij van cisterciënzerinnen in Lier. Ze was de eerste Middelnederlandse mystieke schrijfster. Van haar hand is ons slechts één tekst overgeleverd: ‘Van Seven Manieren van Heiliger Minnen’. Dit ene traktaat van haar is echter een meesterwerk uit de mystieke literatuur.
Het woord ‘minne’ slaat op de liefde tussen God en de mens. Een beminnen zonder maat; boven elke menselijke berekening uit. De mens ervaart een liefde die hij niet voor mogelijk hield. Bij de christelijke mystiek gaat het om een directe ervaring van God, niet om een overweging of redenering. Deze ervaring overkomt de mens volkomen onverwacht.
God bedient zich niet van een woord, een beeld of een medemens om iets van zichzelf mee te delen, maar doet dit rechtstreeks. Gods leven en de deelname eraan is geen eindpunt waarin alles stilvalt. Het is het begin van het ware leven.
In deze bijeenkomst zullen we eerst een historische en biografische situering van Beatrijs bekijken. Vervolgens kijken we naar de inhoud van ‘Van Seven Manieren van Heiliger Minnen’. Tenslotte zullen we ook enkele centrale passages uit deze tekst van naderbij bekijken.
Rob Faesen is jezuïet en hoogleraar aan de Faculteit Theologie en Religiewetenschappen van de KU Leuven en hoogleraar aan de Tilburg School of Catholic Theology van de Universiteit van Tilburg. Hij is eveneens lid van het Ruusbroecgenootschap (Universiteit van Antwerpen). Zijn onderzoek richt zich op de geschiedenis van de christelijke spiritualiteit en mystiek. Hij publiceerde o.a. over Beatrijs, Hadewijch en Ruusbroec. Rob Faesen hertaalde Beatrijs’ Middelnederlandse tekst in het boek “Seven manieren van minne”, uitgegeven in 1999. Dit boek is nu enkel verkrijgbaar in de Abdij Onze Lieve Vrouw van Nazareth te Brecht.