18 miljoen mensen, op ons hele kleine stukje Aarde. Hoe kunnen we die voeden zonder dat we Moeder Aarde helemaal uitputten? Het gangbare landbouwsysteem zit op een doodlopende weg. Het degradeert de bodem en vervuilt bodem, water en atmosfeer. Door al dat gesleep met veevoer en kunstmest raakt het systeem verder uit balans en zitten wij met een stikstofcrisis, terwijl de zee en de atmosfeer steeds verder opwarmen en het weer steeds extremer wordt.
Jana Verboom
B’eter Lauwwarme quinoasalade
Ik ben een van die mensen die zich moeilijk kunnen beheersen te midden van overvloed. Ik eet dan al gauw te veel. Ik probeer daar met mildheid naar te kijken. Het is de oermens in mij die het op dat soort momenten overneemt. Het lukt mij overigens aardig om gezonde keuzes te maken (veel groenten, vers fruit als dessert) maar het lukt me minder goed om ook verstandige hoeveelheden tot me te nemen. Zo ook deze week. Al helpt plantaardig eten wel: je kunt een groot deel van het assortiment links laten liggen.
B’eter salade met kikkererwten, gegrilde aubergines, granaatappel en croutons
Om stil te staan bij het lijden in Gaza hierbij een recept dat geïnspireerd is op het Midden-Oosten. Bij mijn supermarkt verkochten ze geen ras-el-hanout, dus heb ik zelf maar wat gemaakt. Gangbare ingrediënten zijn piment, bosbessen, kardemom, kaneel, kruidnagel, peper, galangawortel, gember, foelie, nigella, nootmuskaat, zwarte peper en gemalen kurkuma. Aldus wikipedia.
B’eter Blote billen in het gras: stoofschotel met limabonen en snijbonen
Toen ik ruim een jaar geleden met deze rubriek begon, wilde ik graag schrijven over oudhollandse recepten die uit zichzelf al vegetarisch of vegan zijn, of gemakkelijk plantaardig te maken. Doordat ik last kreeg van lichamelijke ongemakken, in combinatie met een drukke baan in het onderwijs, heb ik aan dit project niet de tijd en aandacht gegeven die ik voor ogen had. Maar van de week keek ik in de groentela, zag twee pakken snijbonen, en dacht aan een oudhollands recept dat aan bovengenoemde criteria voldoet: blote billetjes in het gras. Ik had nog een aangebroken zak limabonen staan. Het werden grote billen in het gras. Een oudhollands recept met een mediterrane twist.
B’eter: Simpele wrap-pizza’s voor vrijdag restjesdag
Vrijdag is bij ons vaak restjesdag. Toen het vanavond bijna etenstijd was, keek ik rond in kast en koelkast op zoek naar over datum producten. We vonden een pak wraps dat al enkele weken over datum was. Hoogste tijd om die op te maken. Ze kwamen glansrijk door de kijk & ruik & proef test
B’eter Simpele doordeweekse groentencurry met garam masala
Een goede maaltijd is voor mij een maaltijd die ten eerste plantaardig is, ten tweede veel groente bevat, ten derde geen witte rijst, pasta of grote hoeveelheden aardappelen maar zilvervliesrijst, volkoren pasta of volle granen, en tot slot iets eiwitrijks. Daarnaast uiteraard ook smaakmakers zoals kruiden en specerijen.
B’eter pasteitjes met groentevulling uit de hapjespan
Omdat het in tijden van drukte op het werk en thuis lastig is om tijd te vinden om zelf geweldige nieuwe recepten voor deze rubriek te verzinnen of te ontdekken, val ik hier wederom terug op een recept dat mijn dochter op Tiktok of Instagram heeft gevonden. Ik schreef er vorige week al over: ze haalt van deze vergruisde social media (door sommigen asociale media genoemd) de meest geweldige recepten. Hier dus weer een co-creatie van mijn dochter en mij, losjes gebaseerd op een recept uit de social media van ene Maaike. Het recept is goed bevallen, we gaan dit vaker maken. Het heet oorspronkelijk MEGA DUMPLING maar ik noem het maar gewoon ‘pasteitje’. Al mag dat verkleinwoordje wel weg.
B’eter Wraps met knapperige tofu
Vandaag Vegan crispy tofu wraps, oftewel wraps met knapperige tofu. Het raspen en in de oven bakken van tofu was nieuw voor mij, sinds ik dit recept ken doe ik het vaker. Het is heel simpel en je kunt eindeloos variëren met kruiden en andere smaakmakers. Alles bij elkaar is dit best een tijdrovend recept, of beter gezegd verzameling recepten, maar onderdelen ervan zijn weg te laten of te vervangen door kant-en-klaar producten. Zoals de wraps. Maar zelf maken is leuker en lekkerder.
B’eter Nogmaals: Mulgipuder, stamppot met gerst uit Estland
Gerst (Hordeum vulgare) is een graansoort. Gerst behoort net als alle overige granen zoals tarwe, haver, rogge, gierst en rijst tot de grassenfamilie. Ontkiemende gerst (mout) is een belangrijke grondstof voor bier en whisky. In Europa was gerst de eerst geteelde graansoort. Archeologische vondsten tonen aan dat de cultuur van gerst van 2000-3000 v Chr. stamt. Als voedsel was gerst tot in de Middeleeuwen van groot belang. De gerstekorrels werden tot brij gekookt, maar er werden ook koeken en platte broden van bereid. Later werd gerst als voedselgewas bijna overal overvleugeld door tarwe. Vanwege de onverteerbare kafjes moet gerst voor menselijke consumptie altijd gepeld worden. Gepelde gerst wordt gort genoemd.
B’eter Mulgipuder: stamppot met gerst uit Estland
De keuken van Estland bevalt heel goed! Ik heb al kennisgemaakt met Mulgipuder, een soort stamppot met aardappels en gerst, Hapukoorekaste, een soort tzatziki (geserveerd met aardappels), en Kama, een mengsel van geroosterde en gemalen haver, rogge, gerst en erwten. Allemaal traditionele Estse recepten waar ze terecht trots op zijn. Voor mulgipuder loopt een aanvraag om als Unesco werelderfgoed erkend te worden. Wat opvalt hier is het ontbreken van tarwe in de nationale keuken: tarwe groeide van oudsher niet in Estland. Te koud.
B’eter Ovenschotel met rijst, bonen, sperziebonen en tofu
Sommige mensen noemen zichzelf een when-at-home-vegan. Thuis eten ze plantaardig, buiten de deur niet. Ik ben ook een soort when-at-home vegan: ik probeer zo plantaardig mogelijk te eten maar wil ook niet al te moeilijk doen en neem soms maar gewoon de meest plantaardige optie op de menukaart. Als je in een restaurant vraagt om een veganistische maaltijd dan wordt het veganisme vaak nog geïnterpreteerd als het weglaten van dierlijke producten, zonder dat deze vervangen worden.
B’ eter daslooksoep en pasta met daslook en asperges
Daslook: het groeit in veel bossen en parken als ondergroei, ook in de stad, en dit is dé tijd om het te plukken. Goed ruiken, eventueel proeven, of het naar knoflook of ui ruikt en smaakt, dan weet je zeker dat het echt daslook is. Niet verwarren met lelietjes-van-dalen want die zijn giftig – maar ruiken en smaken heel anders. Thuis goed wassen, en geef de diertjes (slakjes, spinnetjes) de kans om weg te komen. We willen tenslotte geen dieren dood maken voor ons gerecht!
B’eter Caponata van restjes
Achter ons lag een lang weekend vol feestelijkheden: onze jongste was jarig. Voor ons lag een 11-daagse voorjaarsvakantie, waarin ik hoop om eindelijk mijn batterijtjes weer op te laden en mijn weerstand te verhogen, met behulp van natuur, lentezon, rust en warmte. Maar nu moest de koelkast van restjes ontdaan worden.
B’eter Bloemkool korma-curry
Deze week, alweer- of nog steeds – snipverkouden, had ik me toch maar ziekgemeld op het werk, waardoor ik wat meer tijd had om te koken. Ik herinnerde me een recept uit de nieuwsbrief van Proveg voor een bloemkoolcurry zonder pakjes en zakjes. Je moet wel even aan de slag, maar gelukkig had ik alle kruiden wel in huis, en een huisgenoot die geduldig de potjes bij elkaar zocht. Ze blijven jarenlang goed dus oosterse kruiden vind ik een goede investering. Koop ze bij een toko, dan zijn ze stukken goedkoper dan bij de supermarkt. Bloemkool korma-curry dus.
