Elke tien jaar krijgt ‘God in Nederland’ een check-up-onderzoek en het gaat steeds slechter met de patiënt. Maar wie is de patiënt?
Dagblad Trouw kopt ‘God en geloof verdwijnen verder uit Nederland‘. We leven nu in een post-christelijke samenleving. Gezien hun veranderde opvattingen seculariseren zelfs kerkgangers. De twee grote kerken, de Protestantse en de Rooms-Katholieke, lopen verder leeg.
De kommer-en-kwel-toon verraadt een kijk vanuit de institutie en dan vooral vanuit de grote kerken. En inderdaad: Niet God of geloof is de patiënt, maar de institutie ‘grote kerk’. Terwijl de kleine kerken het goed doen, krimpen de grote. Alle grote instituties hebben het moeilijk. Vakbonden en politieke partijen slinken evengoed.
Volgens mij had de kop in Trouw moeten zijn: ‘Het gaat prima met religie in Nederland‘. Dan kijk je vanuit het perspectief van de meerderheid van de bevolking, in plaats vanuit de grote kerken. Die meerderheid is, in tegenstelling tot de minderheden van kerkgangers en van atheïsten, niet georganiseerd. Dit type gelovigen is zelfstandig religieus. In hun geloof kunnen echo’s meeklinken van de ooit beleefde christelijke opvoeding, maar verder zoeken ze hun eigen weg.
Al die mensen hebben voor het eerst in de geschiedenis de vrijheid om, los van grote kerken en de bijbehorende toezichthouders, zelf het levensbeschouwelijke rugzakje te vullen. Men krijgt zelfs de mogelijkheid alleen te geloven als de nood aan de man/vrouw is. Voor de verticale God komt een horizontale in de plaats. Bestond er soms verband tussen de hiërarchische institutie en de verticale God?
De nieuwe vrijheid brengt andere religies boven de horizon. Dankzij globalisering en media kan iedereen nu veel verder kijken dan de kerkelijke neus lang was. Het wordt normaal om water uit meer heilige bronnen te drinken.
Aanstaande zondag ga ik met enige trots naar mijn kleine, horizontale Doopsgezinde Gemeente in Zeist. De dienst is voorbereid door twee leken.
bart zegt
Volgens mij is elk water heilig, hoewel slootwater???
Een ideetje voor een tittel voor een volgend stuk:
God werkt alleen nog met vrijwilligers zijn personeel is wegens hebzucht, ontucht en machtsmisbruik ontslagen.
Kaarin zegt
Dat personeel zullen we toch echt zelf moeten ontslaan.
Stiltespinster zegt
“Zelfs slootwater is heilig”, zei de kikker.
Joantine Berghuijs zegt
Ik ben het met je eens, de stemming hoeft wat mij betreft ook niet pessimistisch te zijn. Zelfs als blijkt – en dat doet het – dat het aantal mensen dat zich met religie of spiritualiteit bezig houdt buiten de kerken óók afneemt. Ik ben ervan overtuigd dat mensen altijd zullen blijven zoeken naar een goed leven voor zichzelf, in verbinding met anderen.
zeshin zegt
Ik denk toch dat er een vorm van professionele religieuze expertise nodig blijf. Natuurlijk zoekt iedereen naar een goed leven voor zichzelf. En het is het mooi als je het inzicht hebt dat zolang er nog iets in de wereld lijd jou geluk niet compleet kan zijn. ‘Dus in verbinding met anderen.’ Maar dat is geen spiritualiteit maar een roep om een verlichte samenleving. Sinds Kain zijn broer vermoorde, alle wereldverbeteraars ten spijt, is nog niemand er in geslaagd om oorlog en geweld de wereld uit te krijgen. Er zijn talloze organisaties die allerlei vormen van welzijn na streven. Dieren welzijn, milieu, enz. enz. dit is mooi maar geen religie en ook geen spiritualiteit. Religie gaat niet over wat er zich buiten je afspeelt simpelweg omdat dit door het individu gekleurd en ingevuld word. Welzijn is niet meer dan symptoom bestrijding, Spiritualiteit, religie is naar de oorzaak zoeken in welke vorm dan ook.
Gassho.