• Door naar de hoofd inhoud
  • Skip to secondary menu
  • Spring naar de eerste sidebar
  • Spring naar de voettekst

Boeddhistisch Dagblad

Ontwart en ontwikkelt

Header Rechts

Veertiende jaargang

Zoek op deze site

  • Home
  • Agenda
    • Geef je activiteit door
  • Columns
    • Andre Baets
    • Dharmapelgrim
    • Bertjan Oosterbeek
    • Dick Verstegen
    • Edel Maex
    • Emmaho
    • Goff Smeets
    • Hans van Dam
    • Jana Verboom
    • Joop Hoek
    • Jules Prast
    • Paul de Blot
    • Rob van Boven en Luuk Mur
    • Ronald Hermsen
    • Theo Niessen
    • Xavier Vandeputte
    • Zeshin van der Plas
  • Nieuws
  • Contact
    • Steun het BD
    • Mailinglijst
  • Series
    • Boeddha in de Linie
    • De werkplaats
    • Recepten
    • De Linji Lu
    • De Poortloze Poort
    • Denkers en doeners
    • De Oude Cheng
    • Meester Tja en de Tao van Niet-Weten – alle links
    • Fabels door Goff
    • Cartoons van Ardan
    • Tekeningen Sodis Vita
    • De derwisj en de dwaas
  • Over ons
    • Redactiestatuut van het Boeddhistisch Dagblad
    • Redactieformule van het Boeddhistisch Dagblad
  • Privacy

Home » Columns » Menno – amen

Menno – amen

3 februari 2025 door Dharmapelgrim

De volgende enigszins voor het BD bewerkte tekst is een passage uit de autobiografie van Dharmapelgrim. De eerste kinderjaren slaan we nu even over, hoewel ook deze jaren in het naoorlogse Duitsland (moffenjong!) van invloed zijn geweest op zijn ontwikkeling. In deze bijdrage is de hoofdpersoon 9 jaar.

Amen

Op een zondagmorgen in de herfst gaat Menno met oma Dekker mee naar de Nederlands Hervormde Kerk. Tot dan toe heeft zij hem steeds afgezet bij de zondagsschool in de Brede Vinkenstraat. Daar luistert hij met andere kinderen van zijn leeftijd eerst naar een Bijbels verhaal, om daar vervolgens een tekening over te maken. En hij leert er op een protestantse manier bidden. Dat gaat anders dan op de katholieke Kirchfeldschule in Düsseldorf. Daar moest hij zijn handpalmen tegen elkaar drukken, met de vingertoppen naar boven. Hier moet hij al zijn vingers tot een bal in elkaar vlechten. Hij leert ook dat hij alles tegen God kan zeggen en alles aan Hem mag vragen, zolang je maar aan drie voorwaarden voldoet: je moet je ogen dichthouden, je handen in elkaar vouwen, en vooral niet vergeten te zeggen dat Jezus wil wat jij vraagt.

Dit keer is de zondagsschool gesloten.

“Kom,” zegt oma, “Je kunt wel met mij mee.”
“Naar de grote kerk?”
“Ja, je bent groot genoeg. Wees maar stil en luister goed.”
“Ik kan toch naar opa terug?”
“Opa wil uitslapen. Daar krijgt hij door de week nooit gelegenheid toe.”
“Dan doe ik heel zachtjes …,” probeert Menno nog tevergeefs. Oma pakt hem bij de hand en trekt hem mee.

In de kerk hangt een vreemde sfeer. Het is er kil. De muziek uit het orgel klinkt mooi, maar door de soms lang door dreunende lage tonen soms dreigend. Veel mensen kuchen. Zodra de dominee binnenkomt wordt het stil. Oma stopt haar kleinzoon een pepermuntje toe.

“Onze kracht is in de naam van de Here,” roept de dominee vanaf een houten balkonnetje voorin de kerk.

“Die hemel en aarde gemaakt heeft,” vullen honderden stemmen als uit één mond aan.

Menno bijt het pepermuntje dat hij van oma heeft gekregen stuk en onderdrukt een opwellend ‘au’.

“Stil zijn…”sist oma. Ze houdt bezwerend een vinger tegen haar lippen terwijl ze hem streng aankijkt. Ze ziet niet dat Menno’s tong bloedt. Hij proeft het. De weeïge smaak ervan mengt zich met die van pepermunt en hij slikt een paar keer. Terwijl het orgel weer begint te spelen en iedereen gaat staan, zoekt hij in zijn broekzak naar een zakdoek, zodat hij erin kan spugen om te zien hoe rood het is, maar vindt er geen.

Terwijl de goegemeente zingt over het bloed van Christus dat ieder mens reinigt van alle zonden, buigt hij het hoofd om een beetje speeksel op de vloer van de kerk te laten kletsen, om vast te stellen dat het daar beneden te donker is om te kunnen zien hoeveel bloed er van zijn tong afkomt.

Daarom probeert hij nu een lange, dikke slijmdraad langzaam tussen zijn getuite lippen te laten zakken, zodat hij de kleur kan bekijken terwijl de hele sliert nog in de lucht hangt.

“Wat doe je?” vraagt oma. Met een ruk komt Menno overeind en voelt zijn kin en hals vochtig worden. Oma rommelt zwijgend in haar tas en reikt een zakdoek aan. Dan bedenkt zij zich, pakt Menno’s kin beet en begint te poetsen.

“’t is toch zonde, ’t is toch zonde.” mompelt ze hoofdschuddend. “Hoe haal je het in je hoofd. ’t Is toch zonde…”

“Amen.” zingt het door de kerk.

Menno voelt zijn gezicht en hals gloeien door de reinigende handelingen die zich zojuist aan hem hebben voltrokken.

“Laat ons bidden.”

Van alles wat de dominee hardop aan God vertelt en voor iedereen hoorbaar van God vraagt, begrijpt hij weinig, maar de dominee sluit af met: “… om Jezus wil.”  Het zal daarom wel gebeuren.

“Amen,” galmt het weer.

“Wat betekent amen?” vraagt Menno op fluistertoon aan oma.

“Zo is het,” antwoordt zij, kort, bondig en zonder hem aan te kijken.

Menno trekt de wenkbrauwen op. Zo is het? Wat? Hij kijkt naar zijn grootmoeder, die vanonder haar zwarte hoedje met een ernstig gezicht naar de dominee luistert. “Mag ik nog een pepermuntje?” waagt hij het haar te storen.

Zonder haar blik van het balkonnetje af te wenden, rommelt oma voor de tweede maal in haar tas, en geeft er drie. “Hier, verder niet meer zeuren.”

“Amen”.

Oma buigt zich naar hem toe, tot hij haar adem tegen zijn oorschelp voelt. “Als je zo blijft doorgaan, mag je een volgende keer niet meer mee.” fluistert ze.

Menno onderdrukt een nieuw opwellend ‘amen’ door alle pepermuntjes tegelijk in zijn mond te stoppen. Timide doorstaat hij het verdere verloop van de dienst, die hij ervaart als bestraffing voor iets waar hij eigenlijk geen schuld aan heeft. Zijn gedachten dwalen af naar opa, die zich nu ongetwijfeld nog een keer in bed omdraait; en naar zijn ouders, die helemaal nooit naar de kerk gaan.

Die avond kan hij de slaap niet vatten, doordat hij steeds moet denken aan bloed, zonde en dood. De woorden van de dominee mengen zich ongecontroleerd met herinneringen aan Düsseldorf; met beelden van de Hongaarse opstand die hij in Ali heeft gezien; met de sprookjes van Grimm en met talloze andere opkomende beelden. Hij duikt weg onder de dekens, en wenst er niet meer te zijn.

De volledige biografie is op 24 december 2024 als e-book uitgebracht met ISBN nummer 978946512802. De fysieke uitgave volgt waarschijnlijk eind 2025.

 

Categorie: Columns, Dharmapelgrim, Geluk Tags: kerk, Nederlands Hervormde Kerk

Lees ook:

  1. Buiten de kerk geen heil?
  2. VrijdagZindag – Kerk in de marge
  3. Kerk-bank
  4. Vergeetwoorden

Elke dag het BD in je mailbox?

Elke dag sturen we je een overzicht van de nieuwste berichten op het Boeddhistisch Dagblad. Gratis.

Wanneer wil je het overzicht ontvangen?

Primaire Sidebar

Door:

Dharmapelgrim

Probeert sinds zijn 16de jaar het Edele Achtvoudige pad te volgen. Dat lukt hem met vallen en opstaan, waarbij hij zichzelf voorhoudt dat hij dat pad tot het einde zal gaan, zolang hij maar één keer vaker opstaat dan valt. Iedereen die de dharma beoefent is een pelgrim op zijn eigen weg. 
Alle artikelen »

Agenda

  • Agenda
  • Geef je activiteit door

Ochtend- of avondeditie

Ochtend- of avondeditie ontvangen

Abonneer je

Elke dag gratis een overzicht van de berichten op het Boeddhistisch Dagblad in je mailbox.
Inschrijven »

Agenda

  • 29 mei 2025
    Rust, eenvoud en tevredenheid
  • 30 mei 2025
    Bewustzijn na de Dood: Eindigt Alles of Gaat Iets Verder?
  • 31 mei 2025
    Workshop meditatie | Omgaan met tegenslag en pijn
  • 1 juni 2025
    Thuiskomen in het lichaam - Meditatiedag met Lex van Heel
  • 2 juni 2025
    Maandagochtend meditatie in Amsterdam-West
  • 3 juni 2025
    Dinsdagavond op even weken samen mediteren in Almere Buiten
  • 4 juni 2025
    Zen Spirit zenmeditatie Arnhem, 1e helft 2025 8 januari-25 juni
  • 4 juni 2025
    Zenmeditatie in Leiden
  • bekijk de agenda
  • De werkplaats

    De werkplaats.

    Boeddhistische kunstenaars

    Artikelen en beschrijvingen van en over het werk van boeddhistische kunstenaars. Lezers/kunstenaars kunnen zich ook aanmelden met hun eigen werk.
    lees meer »

    Pakhuis van Verlangen

    In het Boeddhistisch pakhuis van verlangen blijven sommige teksten nog een tijdje op de leestafel liggen.

    Deconstructie van het godsbeeld van Pseudo-Dionysius

    Hans van Dam - 23 mei 2025

    Over het verschil tussen weten-wat-niet en niet-weten.

    De wolk van niet-weten

    Hans van Dam - 22 mei 2025

    Over beeldloze mystiek en mystiekloze beelden.

    ‘Het leven zelf is zazen’

    Wim Schrever - 28 april 2025

    De grote tragedie hier in het Westen is dat we onze eigen spirituele traditie zo snel hebben opgegeven en met het badwater -de religie- ook het kind -de spiritualiteit- hebben weggegooid. Terwijl een mens fundamenteel nood heeft aan spiritualiteit, aan zingeving.

    Geschiedenis als wapen deel 1

    Kees Moerbeek - 20 april 2025

    President Vladimir Poetin zei in 2014: ‘Onze collectieve herinnering bepaalt onze cultuur, onze geschiedenis en onze tegenwoordige tijd. En onze toekomst zal worden gevormd aan de hand van onze historische ervaring.’ Hij is het zelf die actief deze herinnering en ervaringen vorm geeft en propageert. Ivo van de Wijdeven schrijft dat in de Sovjettijd er nog werd gegrapt dat het land een zekere toekomst had, maar een onvoorspelbaar verleden. Onder Poetin is Ruslands geschiedenis als in beton gegoten. Er is maar één historische waarheid en deze is verankerd in de grondwet en de Nationale Veiligheidsstrategie.

    Jaloerse goden te slim af – de geschiedenis de baas…?

    gastauteur - 13 april 2025

    Hongersnood in een hermetisch afgesloten kuststrook die onwillekeurig aan de vernietigingskampen van weleer doet denken, besmet met meer dan een zweem van genocide… Regeert Adolf Hitler over zijn graf heen? Want bestaat Israël niet bij diens gratie? Zou zonder die bittere nazi-erfenis Palestina als land van drie monotheïstische religies niet nog gewoon zo heten? Is de grond er niet vervloekt, juist door godsdiensten die, gevoed vanuit één fictieve bron, vervolgens als protestbeweging steeds in chronologische volgorde aan haar voorgangster ontspruiten, waarmee de kiem voor een eeuwigdurende vete om de absolute waarheid is gelegd? En claimt niet elk van deze broeder- of zusterstromingen dat stuk met hun aller bloed doordrenkte aarde, aanvankelijk voor Abrahams JHWH, vervolgens voor Jezus’ Vader en ten slotte voor Allah – drie godheden die, in verbitterde onderlinge jaloezie verwikkeld, strijden niet alleen om religieuze hegemonie, maar ook om de profane en politieke macht?

    Meer onder 'pakhuis van verlangen'

    Footer

    Boeddhistisch Dagblad

    over ons

    Recente berichten

    • God als de grondeloosheid van de onvindbare ziel
    • Het jaar 2025 – dag 149 – hemellift
    • Extinction Rebellion blokkeert attractie The Flying Dutchman in Madurodam
    • Vrijdag Zindag – Hemelvaart?
    • Amnesty International – ‘Hamas-veiligheidsdiensten moeten aanval op demonstranten in Gaza stoppen’

    Reageren

    We vinden het geweldig om reacties op berichten te krijgen en op die manier in contact te komen met lezers, maar wat staan we wel en niet toe op de site?

    Over het BD

    Het Boeddhistisch Dagblad is een onafhankelijk journalistiek webmagazine over boeddhistische thema’s en inzichten.
    Lees ons colofon.

    Zie ook

    • Contact
    • Over ons
    • Columns
    • Reageren op de krantensite

    Het Boeddhistisch Dagblad is een onafhankelijk journalistiek webmagazine over boeddhistische thema’s en inzichten. Lees ons colofon.